Nadmierne marzycielstwo to zaburzenie, w którym ludzie spędzają dużą część swojego życia zanurzając się w skomplikowanych i różnorodnych fantazjach. To odłączenie od rzeczywistości całkowicie ingeruje w obowiązki danej osoby, w tym jej obowiązki związane z pracą.
Wszyscy śnimy na jawie, nie ma co do tego wątpliwości. Bądźmy szczerzy: pomaga nam to uciec od codzienności i naszych codziennych problemów. Pozwalanie sobie na te krótkotrwałe, ale satysfakcjonujące ucieczki, dalekie od bycia czymś patologicznym, jest w rzeczywistości zdrowym i koniecznym ćwiczeniem. Jednak gdy robimy to za często, wtedy może wystąpić nadmierne marzycielstwo.
Nasz mózg potrzebuje tych fantazji i tego wyimaginowanego świata, abyśmy mogli uwolnić się od stresu i znaleźć przestrzeń do refleksji i poszerzenia naszej kreatywności. Umysł uwielbia wędrować. W rzeczywistości istnieje kilka obszarów mózgu, takich jak kora mózgowa i układ limbiczny, które zachęcają nas do tej wędrówki. Pozwala nam to lepiej zarządzać naszymi emocjami i podejmować lepsze decyzje.
Jednakże, większość z nas wie jak kontrolować te momenty, w których umysł staje się niekonsekwentny. Jednak istnieje niewielka część populacji, która nie jest w stanie kontrolować tego impulsu, do tego stopnia, że spędzają dużo czasu w oderwaniu od rzeczywistości. Zanurzają się we własnym świecie i zaniedbują prawdziwe życie. Jest to stan kliniczny, o którym warto wiedzieć.
Nadmierne marzycielstwo, bycie uwięzionym w kompulsywnych fantazjach
Nie ma nic złego w fantazjowaniu. Jednakże, gdy takie zachowanie staje się kompulsywne, może nam zagrozić. Stałe fantazjowanie jest często zaburzeniem, które należy wyjaśnić. Życie z tym stanem nie jest łatwe. Z tego powodu istnieje wiele forów i grup wsparcia, takich jak “Wild Minds Network“, w której wielu pacjentów wymienia doświadczenia, informacje i porady.
Z drugiej strony należy podkreślić, że na dzień dzisiejszy Podręcznik diagnostyczno-statystyczny zaburzeń psychicznych V (DSM-V) wydawany przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne nie zawiera jeszcze zaburzenia jakim jest nadmierne marzycielstwo.
Niemniej jednak, dzięki istniejącym przypadkom i różnorodnym badaniom, zwłaszcza przeprowadzonym przez dr Eliazer Somer z Uniwersytetu w Hajfie, jest bardzo prawdopodobnym, że to zaburzenie pojawi się w DSM w nadchodzących latach.
Dr Somer jest psychiatrą, która od 2002 roku opisuje przypadki, objawy i testuje podejścia terapeutyczne. Zobaczmy teraz obraz kliniczny, który często prezentują pacjenci cierpiący na nadmierne marzycielstwo:
- Tworzą bardzo złożone narracje wewnętrzne, do tego stopnia, że nadają kształt dość określonym postaciom z ich fantazji.
- Żyją ze swoimi fantazjami bardzo prawdziwie. W rzeczywistości często je przywołują i gestykulują mimiką twarzy zgodnie z ich fantazjami.
- Poświęcają dużo czasu na fantazjowanie, marzenie i tworzenie równoległego świata. Często zaniedbują ważne kwestie, takie jak jedzenie i kąpiel.
- Nie są w stanie wziąć odpowiedzialności za studia, pracę, relacje interpersonalne itp.
- Podobnie, te fantazje zachowują się jak autentyczne uzależniające procesy. Nagłe opuszczenie lub przerwanie ich fantazji sprawia, że są zdenerwowani i niespokojni.
W jaki sposób leczy się nadmierne marzycielstwo?
Dr Somer opracowała skalę stosowaną do diagnozowania tego rodzaju stanu klinicznego. Nazwała to “Maladaptive Daydreaming Scale (MDS)”, która jest zarówno ważna, jak i skuteczna i może postawić dokładną diagnozę. Nie zapominajmy, że to zaburzenie może czasami być mylone z innymi schorzeniami, takimi jak schizofrenia lub psychoza, czyli choroby, które również charakteryzują się ciągłymi fantazjami, jak również uczuciem nierzeczywistości.
Z drugiej strony, przed podjęciem decyzji o leczeniu osoby z tym schorzeniem i co powinno nastąpić, konieczne jest poznanie przyczyny (co ją sprowokowało). Nadmierne marzycielstwo często występuje w bardzo złożonych psychologicznych realiach, które muszą zostać zauważone i ograniczone.
- Ludzie, którzy przeżyli traumatyczne wydarzenia często używają snu na jawie jako ucieczki.
- Depresja również może powodować ten stan.
- Osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) także często fantazjują.
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne i osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline również przedstawiają tę symptomatologię.
Gdy pracownik służby zdrowia zrozumie przyczyny, potrzeby pacjenta i określi ogólny stan, wybierze podejście farmakologiczne lub/i psychoterapeutyczne. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie osiągnęli dobre wyniki przy użyciu fluwoksaminy, leku przeciwdepresyjnego. Jeśli chodzi o odpowiedź psychologiczną, terapia poznawczo-behawioralna jest również pomocna.
Oto, jak psycholog będzie pracował z pacjentem:
- Zachęcanie ich, aby nabywali nowe zainteresowania, cele motywacyjne i kontakt z rzeczywistością.
- Ustalanie harmonogramu, wskazując, czego się od nich oczekuje w każdej chwili dnia, aby mogli kontrolować swój czas i nim zarządzać.
- Zidentyfikowanie przyczyn, które powodują marzycielstwo.
- Poprawianie ich zdolność koncentrowania uwagi.
Podsumowując, nawet jeśli to zaburzenie może wydawać się niezwykłym, można bezpiecznie powiedzieć, że nic nie jest bardziej wyniszczające niż życie poza naszą rzeczywistością. Nieuczestniczenie w naszym prawdziwym życiu powstrzymuje nas od samych siebie. Prawda jest taka, że nikt nie zasługuje na to by żyć w ten sposób.