Na pewno znasz termin myślenie dywergencyjne czy kreatywne, ale…Czym jest myślenie konwergencyjne? Na czym polega i jak się je stosuje? Istnieje wiele sposobów myślenia i wyciągania wniosków. Wybór najlepszego z nich to umiejętność, którą nabywa się z czasem.
W tym artykule skoncentrujemy się na myśleniu konwergencyjnym, bazującym na logice, które pomaga rozwiązywać problemy. Chcesz dowiedzieć się więcej? Czytaj dalej!
Myślenie konwergencyjne: co to jest?
W 1967 roku amerykański psycholog Joy Paul Guilford wprowadził dwa typy myślenia, jak na tamte czasy awangardowe: myślenie dywergencyjne i myślenie konwergencyjne.
Myślenie konwergencyjne zdefiniował jako zdolność do odpowiadania prawidłowo na pytanie poprzez logiczne przyporządkowanie dostępnych informacji. Innymi słowy, chodzi o umiejętność rozwiązywania problemów czy odpowiadania na pytania bez korzystania z zasobów kreatywnych.
Przykładem myślenia konwergencyjnego jest wykonywanie popularnych działań takich jak dodawanie.
Myślenie konwergencyjne odwołuje się zatem do ustalonych wzorców rozwiązywania problemów. Nie idzie się w nim “głębiej”, jak miałoby to miejsce w przypadku myślenia dywergencyjnego, co wyjaśnimy w dalszej części artykułu. Chodzi o zastosowanie tej samej strategii, jaka wcześniej przyniosła dobry skutek przy rozwiązywaniu innego problemu.
Z kolei myślenie dywergencyjne definiowane jest jako rozwiązywanie problemów poprzez poszukiwanie nowatorskich rozwiązań. Taki typ myślenia nazywa się czasami kreatywnym. Zdaniem Guilforda, procesy innowacyjne wykorzystują oba typy myślenia w celu opracowywania najbardziej efektywnych rozwiązań.
Jak działa myślenie konwergencyjne?
Jak widać, można uznać, że myślenie konwergencyjne to przeciwieństwo myślenia dywergencyjnego (kreatywnego). Ten typ myślenia nie koncentruje się na możliwościach rozwiązania problemu, ale szuka jednego, konkretnego, optymalnego rozwiązania.
Bazuje zatem na informacjach służących poszukiwaniu rozwiązania, a nie na tworzeniu alternatywnych i nietypowych scenariuszy jak ma to miejsce w przypadku myślenia kreatywnego. To raczej sztywny proces.
Zastosowania
Myślenie konwergencyjne może wydawać się ograniczone, ponieważ nie opiera się na wyobraźni ani na kreatywności, ale bywa bardzo użyteczne.
Przydaje się w sytuacjach wymagających jednej konkretnej odpowiedzi, w których zastosowanie znajduje proces decyzyjny i logika.
Charakterystyka
To typ myślenia dostarczający pewnych odpowiedzi. Bazuje na rozsądku i logice oraz na przywoływaniu dostępnych informacji w celu znalezienia precyzyjnej odpowiedzi w krótkim czasie.
Co więcej, myślenie konwergencyjne ma związek z posiadaną wiedzą. Stosujemy przy nim zatem dane w standardowej formie.
Myślenie konwergencyjne wymaga zastosowania myślenia krytycznego. To drugie bazuje na posiadanej wiedzy, logice, statystyce i rachunku prawdopodobieństwa.
Myślenie konwergencyjne i jego zalety
Jakie zalety ma stosowanie tego typu myślenia? Poznaj dwie najważniejsze:
Doskonałe przy problemach wymagających optymalnych rozwiązań
Myślenie konwergencyjne pomaga nam podejmować decyzje. Jak twierdzi psycholog Oscar Castillero, procesy decyzyjne to te, które wymagają wyboru spośród wielu opcji. Ich przeprowadzanie bazuje na wielu czynnikach.
Stosowanie tego typu myślenia na co dzień pomaga rozwiązywać wiele problemów. Czy patrzymy codziennie na mapę, szukając drogi do pracy? Czy musimy za każdym razem przypominać sobie przepis na nasz ulubiony gulasz?
Czasami potrzebujemy po prostu optymalnych rozwiązań, a to, co już wiemy, wystarcza nam, by je znaleźć. W takich chwilach ten rodzaj myślenia daje nam pewność i jawi się jako najlepszy wybór.
“Często jakakolwiek decyzja, nawet niekorzystna, jest lepsza od braku decyzji”.
Oszczędność zasobów poznawczych
Wykorzystywanie znanych nam strategii to oszczędność energii mentalnej. Znane i odkryte ścieżki są bardziej przewidywalne.
Gdy jest nam zimno, wiemy, że trzeba włączyć ogrzewanie. Kiedy bolą nas plecy, potrafimy je skutecznie rozciągnąć. Tego typu działania podejmujemy prawie automatycznie.
Myślenie konwergencyjne to zatem nasza codzienność. Za jego sprawą podejmujemy mnóstwo decyzji, nie mając nawet tego świadomości.
Nauka a myślenie
Myślenie konwergenycjne może przydać się w wielu sytuacjach, a poznanie jego charakterystyki pozwala zwiększyć jego skuteczność. Istnieje wiele typów myślenia o różnych zastosowaniach, a wybór zależy od okoliczności, celu i natury problemu.
Grunt to dokładna analiza kontekstu i możliwości oraz opracowanie planu działania i wykonanie go. Błędy są normalne, a to dzięki nim się uczymy.
“Doświadczenie to wymagająca sztuka. Wystawia nas na próbę i daje nam lekcje.”.
-Travis Bradberry-
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Espino, O.G. (2004) Pensamiento y razonamiento. Pirámide.
- Manktelow, K. (1999). Reasoning and Thinking. Psychology Press.
- Naqvi, N.; Shiv, B.; Bechara, A. (2006). The role of emotion in decision making: a cognitive neuroscience perspective. Current Directions in Psychological Science. 15 (5): 260–264.