Lekcje Viktora Frankla dotyczące wytrzymałości pokazują nam potrzebę zmiany, gdy nie jesteśmy w stanie zmienić otaczającym nas okoliczności. Twórca logoterapii to doskonały przykład na to, w jaki sposób wytrzymałość może dać nam cel i siłę, aby radzić sobie lepiej z przeciwnościami losu.
W dzisiejszych czasach lekcje Viktora Frankla dotyczące wytrzymałości są nam bardziej potrzebne niż kiedykolwiek. Ten słynny psychiatra wyjaśnił, że gdy był więziony w obozach koncentracyjnych, musiał wykonać znaczący wysiłek psychiczny.
Wyobrażał sobie siebie samego w niezbyt odległej przyszłości, gdy daje wykład przed dużą publicznością, tłumacząc jak radzić sobie z traumą powstałą w wyniku wojny.
Taka strategia zadziałała w przypadku Frankla. Umożliwiła mu znalezienie wewnętrznego schronienia, w którym przechowywał swoje nadzieje, marzenia i siłę psychologiczną. Umieścił ten cel na swoim horyzoncie i sprawił, że stał się kotwicą, której się trzymał.
Starał się odnaleźć sens w niewytłumaczalnym. Pragnął, aby krzywdy i cierpienie, których zaznał, odegrały znaczącą rolę w jego życiu i umożliwiły mu uczyć innych jak radzić sobie z bólem emocjonalnym.
Jego lekcje i terapia psychologiczna nigdy nie wyszły z mody. Dlatego też chociaż Viktor Frankl nie wspomniał sam słowa wytrzymałość (chociaż wymieniał odporność), nadal możemy wykorzystywać jego nauki jako podstawę do lepszego zrozumienia tej koncepcji. Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.
“Nie chodzi o to, czego oczekujemy od życia, ale raczej o to, czego życie oczekuje od nas.”
-Viktor Frankl-
Lekcje Viktora Frankla dotyczące wytrzymałości: scheda, którą warto rozważać
Koncepcja wytrzymałości ma swój początek w świecie fizyki i inżynierii. To właściwość, którą posiadają niektóre materiały, dotycząca powracania do swojego pierwotnego stanu po jakiegoś rodzaju uderzeniu (na przykład elastyczność gumki). Następnie w latach 40. dziedzina psychologii przejęła to pojęcie, aby stosować je w swoich badaniach.
Norman Garmezy, obecnie profesor emerytowany Uniwersytetu w Minnesocie, Minneapolis, to jedna z pierwszych osób, która użyła tej metafory, przejętej od prawdziwego fenomenu fizycznego.
Podczas swoich badań nad schizofrenią odkrył coś niesamowitego. Dzieci pacjentów, którzy cierpieli na to schorzenie, zazwyczaj nie dziedziczyły po nich tej choroby. Co ciekawe, miały bardzo wytrzymałe, kompetentne i opanowane osobowości.
Doświadczenia, które przeżyły w swoich domach, pozwoliły im stworzyć coś, co Garmezy zdefiniował jako “wytrzymałą osobowość”.
Maurice Vanderpol, były prezydent Bostońskiego Towarzystwa i Instytutu Psychoanalizy, zauważył również, że wielu więźniów, którzy przeżyli niemieckie obozy koncentracyjne, miało takie same cechy charakterystyczne. Viktor Frankl to jeden z przykładów, które to potwierdzają.
Rodzaj terapii opracowanej przez Frankla, którą stosował u swoich pacjentów, miał właśnie to na celu. Pomagała ona stworzyć nowe znaczenie w ich życiu oraz bardziej wytrzymałą osobowość. Następnie mogliby wykorzystać tą wytrzymałość, aby znaleźć prawdziwy cel i pójść dalej swoim życiem. To stanowi klucz do wszystkiego.
“To decyzje, a nie warunki, określają kim jest człowiek.”
-Viktor Frankl-
Akceptacja rzeczywistości
Zawsze warto wrócić do lekcji Viktora Frankla dotyczących wytrwałości. Kiedy przeczytasz jego książkę i wykłady, odkryjesz, że najlepsze, co możesz zrobić, to zaakceptować rzeczywistość, w której żyjesz.
W większości przypadków nie masz kontroli nad rzeczami, które się Tobie przydarzają. Przeciwności losu często mają chaotyczny komponent, który może być zbyt trudny do zniesienia.
W tym kontekście pozostaje Ci jedynie zaakceptować rzeczywistość. Nie ma sensu zastanawiać się obsesyjnie nad tym dlaczego tak się stało. Musisz skoncentrować się na jak i co. Jak mogę stawić czoła temu wyzwaniu? Jaki jest tego cel? Czego mogą nauczyć się z tego doświadczenia? Jak mogę zareagować?
“Znaczenie życia polega na pomaganiu innym w odnalezieniu znaczenia ich życia.”
-Viktor Frankl-
Odnajdź swoje własne znaczenia
Viktor Frankl powiedział, że życie w obozie koncentracyjnym często sprowadzało się do tego, czy mają wymieniać papierosa na miskę zupy czy czy powinni zabić nadzorcę, z którym pracowali tego dnia czy kolejnego.
W środowisku ciągłej udręki, będąc stale otoczonym bezsensownością i potwornością, zdecydował się odnaleźć jakieś mechanizmy przetrwania.
Chciał odnaleźć znaczenie we wszystkim, co widział, czuł i wycierpiał. Powiedział sobie, że każdego dnia może się czegoś nauczyć, a następnego dnia może wykorzystać te rzeczy, aby pomagać innym poradzić sobie z ich traumą. To był jego cel i to pomogło mu przetrwać.
Dlatego Ty również możesz sięgnąć po tą strategię, aby poradzić sobie ze wszystkimi trudnościami, jakie mogą stanąć na Twojej drodze. Wyjaśnij sobie swoje cele i walcz o nie. Dzięki temu, jak wyjaśnił Frankl,
“Kiedy poszukiwania sensu prowadzone przez jednostkę przyniosą owoce, nie tylko przyniosą jej szczęście, ale również dadzą mu umiejętność radzenia sobie z cierpieniem”.
Lekcje Viktora Frankla dotyczące wytrzymałości: nastawienie i przemiana
Według Frankla to właśnie Twoje nastawienie względem życia i Twoich trudności określa Twoją umiejętność radzenia sobie z każdą kwestią. Co więcej, to właśnie Ty musisz wybrać odpowiednie nastawienie i nie poddawać się. Od Ciebie zależy, czy będziesz mieć nadzieję i wierzyć, że Twoja przeszłość nie musi decydować o Twojej przyszłości.
To nastawienie i umiejętność przekształcania siebie i radzenia sobie z trudnościami stanowią część dziedzictwa, które pozostawił nam Viktor Frankl w swoich naukach o wytrzymałości. Jak tłumaczył, to, w jaki sposób radzisz sobie z przeciwnościami nie jest zależne od kontekstu czy okoliczności. Ważniejsze są Twoje decyzje i myśli.
Upewnij się, że jesteś ich świadoma. Pamiętaj o nich i próbuj, na tyle, na ile to możliwe, stosować w swoim życiu lekcje twórcy logoterapii.
“Nasza największa wolność to wolność wyboru naszego nastawienia.”
-Viktor Frankl-