Kompulsywne zaburzenie zachowania seksualnego (CBSD)

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Gorka Jiménez Pajares.

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Istnieje wiele różnych rodzajów uzależnień. Aby jednak zachowanie można było uznać za uzależniające, musi ono spełniać następujące wymagania. Występuje z określoną częstotliwością i poziomem intensywności i inwestuje się w nie dużo pieniędzy i czasu. Co więcej, powoduje ingerencję w relacje rodzinne, społeczne i zawodowe jednostki. W tym artykule omówimy kompulsywne zaburzenie zachowania seksualnego i niektóre sposoby jego leczenia.

W 2018 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) sklasyfikowała uzależnienie seksualne jako kompulsywne zaburzenie zachowania seksualnego. Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, jak interweniować w uzależnieniu od seksu, zdefiniujemy to zaburzenie.

Kompulsywne zaburzenie zachowania seksualnego (CSBD)

Kiedy jesteś spragniony, pijesz. Wyobraź sobie jednak, że jesteś spragniony i nie możesz pić przez 24 godziny. Następnie ktoś stawia przed tobą szklankę wody. Tak czują się osoby z CSBD. Prezentują niezwykle intensywne i powtarzające się impulsy seksualne. Trwają one przez sześć miesięcy lub dłużej.

Ich życie kręci się wokół powtarzających się czynności seksualnych. Próbują oprzeć się swoim impulsom, ale im się to nie udaje. W konsekwencji satysfakcja, jaką czerpią z czynności seksualnych, jest niska lub jej nie odczuwają.

CSBD to stan kliniczny, który występuje częściej u mężczyzn. Dotyka od jednego do sześciu procent populacji. Jest to nowo powstałe zaburzenie kliniczne i wymaga dalszych badań. Jednak wiąże się to ze stanami, takimi jak depresja, lęk, uzależnienia i zaburzenia osobowości.

Według Vizcaíno (2011) najczęstszymi formami kompulsywnych zachowań seksualnych są masturbacja (73 proc.), przedłużająca się rozwiązłość (70 proc.) i uzależnienie od pornografii (53 proc.).

Leczenie

W 2019 roku Hallberg zaproponował terapię poznawczo-behawioralną uzależnienia od seksu. Składa się ona z elementów, takich jak:

• Psychoedukacja w zakresie terapii poznawczo-behawioralnej CSBD.
• Psychoedukacja dotycząca ekscesów i deficytów zachowań. Proponuje również rozważenie możliwości przeprowadzenia funkcjonalnej analizy zachowania. Oznacza to ustalenie, dlaczego pojawiają się zachowania hiperseksualne.
• Interwencja motywacyjna.
• Aktywacja behawioralna jest inicjowana po zidentyfikowaniu potrzeb pacjenta.
• Psychoedukacja dotycząca wpływu dysfunkcyjnych myśli i przekonań na zachowanie.
• Dyskusja poznawcza i eksperymenty behawioralne pomiędzy sesjami. Podczas tego procesu pacjent uczy się technik rozwiązywania problemów.
• Interpersonalna aktywacja behawioralna. Polega to na szkoleniu umiejętności bycia bardziej asertywnym, zdrowszego zarządzania konfliktami i angażowania się w cele interpersonalne.

Na koniec należy sporządzić podsumowanie leczenia. Ponadto należy zaprojektować i wdrożyć program utrzymania wyników, aby zapobiegać nawrotom uzależniających zachowań seksualnych.

Terapia Hallberga jest zorganizowana w siedem tygodniowych sesji trwających 150 minut. Zaobserwowano, że zmniejsza wyniki hiperseksualności u pacjentów. Powoduje również poprawę objawów depresji. Ponadto zaobserwowano duże zadowolenie pacjentów, a zmiany wywołane kuracją utrzymywały się przez wiele miesięcy.

Inne zabiegi

Istnieje tylko kilka interwencji, które zostały stworzone specjalnie w celu zajęcia się zachowaniami hiperseksualnymi. Oto dwa z nich.

Terapia ESTEEM. Składa się z interwencji przeprowadzonej w dziesięciu sesjach w ciągu dwunastu tygodni. Wyniki wskazywały na poprawę wszystkich badanych zmiennych klinicznych. Jednym z nich było zmniejszenie zachowań hiperseksualnych.

MAT (świadomy trening medytacji). Jest to interwencja oparta na medytacji. Jej twórcy, Gordon, Shonin i Griffiths zgodzili się, że medytacja może być pomocna dla osób z zachowaniami hiperseksualnymi. W ramach badań zaproponowali tę metodę terapeutyczną 30-letniemu mężczyźnie. Nastąpiła znaczna poprawa w jego zachowaniach seksualnych. Ponadto zmniejszył się czas spędzany przez niego na kontaktach seksualnych i spędzany na oglądaniu pornografii internetowej.

Naukowcy zbadali również, jakie leki mogą być skuteczne w leczeniu tego zaburzenia. Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) są najczęściej stosowanymi lekami. Stosuje się je samodzielnie lub w połączeniu z topiramatem, naltreksonem lub lamotryginą.