Jak reagować na kryzysy w osobowości typu borderline

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Alicia Escaño Hidalgo.

Ostatnia aktualizacja: 25 maja, 2023

Kryzysy w osobowości typu borderline zwykle występują u chorego przez całe jego życie. Te epizody niestabilności emocjonalnej powodują wiele cierpienia i strachu przed porzuceniem. Jakie są powody tych kryzysów i co możemy zrobić, aby je złagodzić? Czytaj dalej, aby się dowiedzieć.

Osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline (BPD) to zaburzenie obejmujące wzorce niestabilności w relacjach, obrazie i emocjach jednostki. W większości przypadków wzorce te uważa się za autodestrukcyjne. W tym artykule omówimy działania, jakie można podejmować, aby skutecznie reagować na kryzysy w osobowości typu borderline.

Osoby z BPD doświadczają różnych kryzysów w ciągu swojego życia w odpowiedzi na pewnego rodzaju stresory lub czynniki biologiczne.

Kryzysy w osobowości typu borderline  są jak emocjonalne tsunami, które jest niezwykle trudne do opanowania. Pacjenci stają się impulsywni, odczuwają strach i bezradność, czują się porzuceni. Czasami czują potrzebę samookaleczenia. W obliczu fali przypływów emocji niewiele mogą zrobić, aby ją powstrzymać.

To tak, jakby ktoś przejął nad nimi kontrolę. W rzeczywistości, gdy kryzys mija, osoby z BPD często odczuwają wstyd i poczucie winy, ponieważ nie identyfikują się ze swoim zachowaniem.

Z drugiej strony osoby znajdujące się w bezpośrednim otoczeniu pacjenta z BPD podczas kryzysu próbują wszystkiego, co wydaje im się skutecznym sposobem, by zapewnić, że dana osoba nie zrobi niczego, czego mogłaby później żałować.

Jest to niezwykle trudne i bolesne dla członków rodziny pacjenta i jego przyjaciół. Nie tylko dlatego, że może on stać się agresywny fizycznie lub werbalnie, ale także dlatego, że zdają sobie sprawę, że najbardziej cierpi na tym sam chory na BPD, nie oni.

Reagowanie na kryzysy w osobowości typu borderline

Jeśli zapytasz pacjentów z osobowością chwiejną emocjonalnie typu borderline, czego potrzebują w czasie kryzysu, prawdopodobnie powiedzą Ci, że najważniejsze są uczucie, zrozumienie i miłość.

Podczas kryzysu BPD pacjent czuje się niesamowicie pusty, jakby brakowało mu jakiejś kluczowej części emocjonalnej układanki. Z powodu tego uczucia postanawia odnaleźć ten brakujący element. Niestety rzadko robi to w odpowiedni sposób. Zamiast prosić o miłość i uczucie słowami, robi to, posuwając się do żądań i gniewnej krytyki, jednocześnie odczuwając brak stabilności lub ciągłą dysforię.

Na początku ludzie, którzy są w pobliżu, gdy nadchodzi kryzys, zwracają uwagę na jednostkę, starają się uzasadnić jej działania itp. Ale kiedy widzą, że nie osiągają żadnych rezultatów, decydują, że lepiej będzie zachować dystans. To tylko wzmacnia poczucie porzucenia, które pacjent z BPD już odczuwa, co z kolei zwiększa jego dysforię.

Zamiast tego eksperci sugerują, że najmądrzejszym rozwiązaniem na kryzysy w osobowości typu borderline jest zapewnienie towarzystwa i powstrzymanie się od osądzania pacjenta.

Strategie zarządzania kryzysami związanymi z BPD

Większość osób cierpiących na BPD dorastała w środowiskach, w których nikt nigdy nie uznawał ich emocji. Ten rodzaj środowiska jest znany jako środowisko unieważniające. To wraz z pewnym biologicznym usposobieniem przyczynia się do rozwoju BPD.

Jak wspomnieliśmy wcześniej, kiedy ktoś przechodzi kryzys BPD, najbardziej potrzebuje towarzystwa pozbawionego osądu, a także bezwarunkowej akceptacji i uznania jego emocji. Ta kombinacja pomaga zmniejszyć intensywność emocjonalną i czas trwania kryzysu.

Oto niektóre sposoby reagowania na kryzysy w osobowości typu borderline, z których mogą korzystać członkowie rodziny i przyjaciele pacjenta:

Bezwarunkowa akceptacja osoby cierpiącej na kryzysy w osobowości typu borderline

Osoba z zaburzeniem osobowości typu borderline musi czuć się bezwarunkowo akceptowana. Oznacza to pogodzenie się z chaosem i nieporządkiem w jej życiu oraz faktem, że prędzej czy później nastąpi kryzys. Potrzebuje ona ludzi, którzy ją kochają, aby nazwać kryzysy tym, czym są: kryzysami związanymi z chorobą.

Oznacza to, że jeśli przebywasz z pacjentem cierpiącym na BPD, który przechodzi kryzys, nie rób mu wykładów. Nie przyjmuj postawy defensywnej i nie zaprzeczaj mu. Zamiast tego pamiętaj, że kryzys jest efektem zaburzenia i nie będzie trwał wiecznie.

Okaż uczucie i troskliwość

Jak wspomnieliśmy wcześniej, ludzie przechodzący BPD potrzebują miłości, towarzystwa, troski i empatii. Oznacza to, że wszystko, co musisz zrobić, to być przy nich i powstrzymać się od osądzania ich.

Jeśli Cię obrażą, nie przyjmuj defensywnej postawy ani nie reaguj. Po prostu powiedz, że będziesz z nimi, bez względu na wszystko. Trudno być spokojnym, gdy ktoś źle Cię traktuje, ale to jedyny sposób na wyciszenie kryzysu.

Jeśli wdasz się w kłótnię, kryzys tylko się pogorszy i sprawy nie zakończą się dobrze. Dlatego weź głęboki oddech i zachowaj cierpliwość. To minie.

Przypomnij osobie z BPD, kim jest naprawdę

Przypomnij osobie cierpiącej na BPD, że nie jest zdefiniowana przez jej zaburzenie. Zaburzenia osobowości chwiejnej emocjonalnie typu borderline powodują objawy, tak jak każda inna choroba, a pacjenci jedynie doświadczają jej objawów. Nie oznacza to jednak, że są złymi osobami lub że zgadzają się ze swoimi objawami.

Tego rodzaju przekonania pomagają pacjentowi poczuć się rozumianym i wspieranym. Pomaga to również poczuć się mniej winnym z powodu tego, co wydarzyło się podczas kryzysu, gdy ten już się skończy.

Dbaj o bezpieczeństwo osoby mające kryzysy w osobowości typu borderline

Ważne jest, aby nie zostawiać pacjentów z BPD w samotności, gdy przechodzą kryzys. To dlatego, że czasami mogą próbować regulować swoje emocje poprzez samookaleczanie.

Jeśli uważasz, że bliska Ci osoba chora na BPD może próbować zranić się lub popełnić samobójstwo, zadbaj o to, by nie miała dostępu do wszystkiego, co może być niebezpieczne, czyli rzeczy takich jak noże, leki itp.

Ostrożnie z nadopiekuńczością

Troska i miłość to nie to samo, co nadopiekuńczość. Zaakceptowanie emocji osoby chorej na BPD i tolerowanie chaosu to jedno, ale musisz uważać, aby nie być czynnikiem umożliwiającym lub uzależniającym ją od Ciebie.

Warto zachęcać ukochaną osobę do regularności w codziennych nawykach oraz do zachowania jak największej odpowiedzialności i niezależności. Dzięki temu jej życie będzie mogło toczyć się jak dotąd. Między innymi dlatego bycie współczującym i tolerancyjnym jest tak istotne.

Krótko mówiąc, kryzysy w osobowości typu borderline nie są łatwe do opanowania dla nikogo. Pacjent, jego rodzina i przyjaciele będą walczyć, nie ma co do tego wątpliwości. Jednak intensywność emocjonalna może sprawić, że zechcesz trzymać się jak najdalej od chorego. Sami pacjenci próbują uciec od własnego kryzysu przez samookaleczenie.

Jeśli jednak potrafisz oprzeć się pokusie ucieczki i trzymać się blisko ukochanej osoby w potrzebie, możesz bardzo jej pomóc. Zamiast uciekać, obejmij ją. Nie wydaje się to naturalne, ponieważ jest to prawdopodobnie ostatnia rzecz, którą chcesz zrobić w chwili, gdy przechodzi ona kryzys. Ale może Cię zaskoczyć, jak prosty uścisk może odpędzić demony i przywrócić ukochaną osobę.