Gdy do siebie nie pasujemy, czyli konflikt osobowości

Konflikt osobowości prowadzi do złego samopoczucia i utraty harmonii. Czasami jednak musimy przebywać z osobami, z którymi się nie dogadujemy. Bywa tak w szkole, na uczelni, w pracy…Zdarza się, że napotykamy na kogoś, kto jest zupełnie inny od nas.

Czy to pech? Z pewnością. Człowiek i jego osobowość to bardzo złożone kwestie. Nieuniknione są pewne różnice i antagonizmy pomiędzy jednostkami. Umiejętność współżycia to zatem klucz to przetrwania trudności. Warto mieć przy tym na uwadze kilka istotnych kwestii.

Czasami takie zderzenia charakterów zdarzają się także wśród bliskich osób – członków rodziny, przyjaciół czy w ramach związku. Nagle dociera do nas, że osoba, z którą dzielimy życie jest z nami niekompatybilna.

Przyczyny konfliktu osobowości

Jak mawiał Carl Jung, główną przyczyną konfliktów w życiu codziennym są antagonizmy osobowości introwertycznej i ekstrawertycznej. To jedna z hipotez. W końcu każdy z nas wie jak to jest zderzyć się z kimś nadmiernie otwartym lub nadmiernie wycofanym.

Jednak gdy osobowości zderzają się, w grę wchodzą jeszcze inne czynniki. Co ciekawe, nauka interesuje się tym tematem od dekad. Wiemy, że wiele konfliktów w sferze zawodowej motywowanych jest antagonizmem charakterów. 

Badania takie jak to przeprowadzone przez doktor Kendall Powell i opublikowane w Nature wskazują na pewien ważny aspekt.

Czasami zderzenia tego typu mogą hamować rozwój zawodowy i postęp naukowy. Zła atmosfera w pracy jest jak toksyczne opary wygaszające motywację, kreatywność i zawziętość. Dlaczego się tak dzieje? Co stoi za konfliktem osobowości?

Brak szacunku

Wróćmy do tematu osobowości intro- i ekstrawertycznej. Teoria ta nie ma aż takiego zasięgu jak mogłoby się zdawać. Poza naszym stylem bycia jest jeszcze zachowanie w stosunku do innych, a to w nim leży różnica.

Człowiek może być zatem mniej lub bardziej ekstrawertyczny, bronić pewnych idei czy tendencji politycznych, ale gdy szanuje innych, nie powinno stanowić to problemu. Nawet gdy mamy członka rodziny czy kolegę z pracy o odmienny sposobie bycia, nie powinno to powodować konfliktów, o ile umiemy się wzajemnie szanować i unikać spięć.

Odmienne systemy wartości

Gdy osobowości zderzają się w związku, mawia się, że “nie pasujemy do siebie”. Nasze charaktery ścierają się. Nasze odmienne systemy wartości odsuwają nas od siebie. Bronienie innych zasad, kierowanie się innymi wymiarami i brak wzajemnego zrozumienia prowadzi do kłopotów w związku.

Konflikt osobowości polegający na konfrontacyjności jednej z osób

Wiele z nas przekonało się o tym na własnej skórze. Bywa, że nie mamy problemu z dzieleniem przestrzeni z osobami o odmiennym charakterze. Zmienia się to jednak, gdy mamy do czynienia z człowiekiem wyjątkowo konfrontacyjnym.

W takich przypadkach stoimy przed modelem zachowania zorientowanego na szukanie konfliktu.

Konflikt osobowości: co robić?

Nasza rzeczywistość byłaby wspaniała i ubogacająca, gdybyśmy potrafili wyciągać to, co najlepsze z naszych różnic i oferować innym nowe perspektywy oraz spojrzenie na świat przez odmienny pryzmat. Odmienność to nie problem, problem to brak akceptacji dla inności.

Gdy osobowości zderzają się, stoi za tym zwykle zamknięcie na inność. Wówczas tkwi się w przekonaniu, że ma się rację, a druga osoba się myli. Takie nieznośne tarcie pojawia się, gdy stoimy przy skrajnie różnych przekonaniach bez chęci współpracy. Dlatego warto poddać refleksji kilka spraw.

Nie pasujemy do siebie. I co teraz?

Praca, rodzina, przyjaźnie, związki…Czasami mamy poczucie, że doszliśmy do granicy. Nie możemy dłużej znieść czyjegoś sposobu bycia. Co robić?

• Po pierwsze warto zrozumieć, że różnice osobowościowe nie muszą prowadzić do konfliktu. Inny sposób myślenia nie musi prowadzić do konfrontacji. Wystarczy wykazać nieco akceptacji.
• Howard Gardner, psycholog i badacz z Harvardu ukuł ciekawy termin inteligencja interpersonalna. Umiejętność radzenia sobie z sytuacjami takimi jak zderzenia osobowości to aspekt, nad którym warto pracować. W tym celu warto przyjrzeć się własnej wewnętrznej psychodynamice. Zadać sobie pytanie: dlaczego ta osoba jest dla mnie tak trudna do zniesienia? Dlaczego mnie denerwuje, wyprowadza z równowagi i zderza się ze mną?

W sytuacjach tego typu warto natomiast postarać się poszukać punktów wspólnych. Możemy być niekompatybilni w wielu aspektach, ale mimo to umieć ze sobą współpracować, a nawet zgadzać się w pewnych kwestiach.