Boże Narodzenie i jego ponadczasowa historia - poznaj ją!

Historia związana ze świętami Bożego Narodzenia nie ma żadnego pochodzenia. Zamiast tego specjaliści zajmujący się bliżej tą kwestią uznali, że na stworzenie tych dwóch dni pełnych spokoju i solidarności wpływ miało co najmniej kilka różnych kultur.
Boże Narodzenie i jego ponadczasowa historia - poznaj ją!

Ostatnia aktualizacja: 26 czerwca, 2019

Boże Narodzenie to ogólnie rzecz biorąc cała opowieść, która jest ściśle związana z ogólnymi odczuciami dotyczącymi zimy na półkuli północnej. To właśnie na niej najbardziej zakorzenione jest to konkretne święto.

W okresie zimy wszystko zostaje wtedy pokryte białą pokrywą śnieżnego puchu. W dawnych latach te konkretne uwarunkowania pogodowe sprawiły, że ludzie gromadzili się razem po to, aby móc ogrzać się nad ogniem.

To zimowe przekonanie, że wszystkie otaczające nas rzeczy są wtedy martwe lub śpią i czekają na wiosenne odrodzenie się, było impulsem pozwalającym ludziom ustanowić Boże Narodzenie jako okres świąteczny. Następnie szybko zdołał zakorzenić się on w świecie zachodnim.

Historia tego specyficznego okresu jest opowieścią o tym, jak wiele różnych tradycji połączyło się w jedno konkretne święto. Jest ono teraz obchodzone w dziesiątkach, a nawet setkach różnych miejsc na całym świecie.

Boże Narodzenie to zasadniczo obchody narodzin Dzieciątka Jezus (jak łatwo odgadnąć po jego nazwie), czyli centralnej postaci chrześcijaństwa. Ale w rzeczywistości nie ma żadnego historycznego dokumentu, który dowodziłby, że 25 grudnia był właśnie tym dniem, w którym urodził się Jezus.

W rzeczywistości jest tak, czego zresztą dowiesz się, jeśli przeczytasz dalszą część naszego dzisiejszego artykułu, że Boże Narodzenie ma tak naprawdę mocno dostrzegalne pogańskie korzenie.

Zawsze będę obchodzić Boże Narodzenie w moim sercu i staram się je zachować w pamięci przez cały rok”.
-Charles Dickens-

Boże Narodzenie i jego historia

Historia związana ze świętami Bożego Narodzenia nie ma żadnego pochodzenia. Zamiast tego specjaliści zajmujący się bliżej tą kwestią uznali, że na stworzenie tych dwóch dni pełnych spokoju i solidarności wpływ miało co najmniej kilka różnych kultur.

Wszystko zaczęło się w Cesarstwie Rzymskim (które później stało się główną siłą napędową chrześcijaństwa na świecie). Rzymianie mieli swoje własne święto, które obchodzili w trakcie przesilenia zimowego przypadającego na dni od 17 do 23 grudnia. W czasie tego święta czcili boga Saturna, dlatego też określali ten okres jako „Saturnalia”.

Świąteczna atmosfera

Rzymianie w trakcie tego święta mieli zwyczaj dawania różnego rodzaju upominków i jedzenia ludziom biednym. Powszechne było również spożywanie dużych, obfitych posiłków i intensywne picie, z reguły wina. Innymi słowy, po prostu świętowali na całego. Podobnie zresztą jak mieli w zwyczaju to robić w trakcie wielu innych okazji przypadających w roku.

Ale nie tylko oni świętowali o tej porze roku. Starożytni Egipcjanie 25 grudnia świętowali narodziny boga Ozyrysa. Ale to nie jest jedyny zbieg okoliczności pomiędzy mitologią egipską, a chrześcijaństwem. Egipcjanie wierzyli również w to, że inny ich bóg, Horus zrodził się z dziewiczej bogini Izydy właśnie pod koniec grudnia.

Inne kultury związane z początkami Bożego Narodzenia

Grecy również uważali 25. grudnia za specjalny dzień. Wierzyli oni, że tego dnia urodzili się Dionizos (ich bóg wina) i Adonis (grecki bóg piękna). Niektórzy twierdzą również, że hinduski bóg Kryszna narodził się 25 grudnia, choć nie jest to element powszechnie akceptowanej wiary w hinduizmie.

Z kolei Chińczycy 24. i 25. grudnia traktują jako dnie wolne od pracy. W ich trakcie upamiętniają przesilenie zimowe. Aztekowie wierzyli, że ich bóg Quetzalcoatl urodził się w ostatnim tygodniu grudnia. Starożytni Persowie wierzyli również, że ich bóg Mitra urodził się 25. grudnia, jego matką miała być dziewica Anahita.

Mitraizm dotarł nawet do granic Imperium Rzymskiego po tym, jak najechali Persję. W społeczeństwie rzymskim stał się tak ważnym wyznaniem, że przez długi czas konkurował nawet z chrześcijaństwem. Tradycje, na jakich oparta była ta religia dość skutecznie wymieszała się się z rzymską tradycją związaną z Saturnaliami.

W jaki sposób i kiedy Boże Narodzenie stało się świętem?

Kiedy chrześcijaństwo naprawdę zaczęło rozpowszechniać się po świecie, teolodzy zaczęli debatować, kiedy dokładnie narodził się Jezus. Ewangelie nie były jakoś specjalnie precyzyjne pod tym względem. Niektórzy twierdzili, że wydarzenie t miało miejsce w okresie panowania króla Heroda, podczas gdy inni uważali, że stało się to po tym, jak Quirinius doszedł do władzy w 6 r. n. e.

Ten brak pewności spowodował, że niektórzy ludzie świętowali Boże Narodzenie 20 maja, a z kolei inni wybrali sobie dzień 20 kwietnia. Taka rozbieżność dat spowodowała wiele zamieszania, zatem wyznawcy tej religii powołali specjalną radę, której zadaniem miało być rozwiązanie problemu, tak jak czyniono to już wiele razy wcześniej. Mitraizm nadal miał wielu zwolenników, więc kapłani postanowili ustalić dzień narodzin Jezusa jako przypadający dokładnie 25 grudnia.

Szopka na Boże Narodzenie

Zasadniczo oparli się oni w tym przypadku o pradawne perskie wierzenia, które rozpowszechniły się także wśród społeczeństwa Cesarstwa Rzymskiego. Stało się to w roku 354 n. e. , pod przewodnictwem papieża Liberiusza.

Historia tego niezwykle popularnego święta, jakim niewątpliwie jest Boże Narodzenie jest ponadczasowa. A wszystko dlatego, że ma ono swoje początki i podstawy w wielu różnych kulturach i epokach.

Boże Narodzenie łączy tradycyjne dla różnych kultur uczucia pokoju, przyjaźni i solidarności w jedno święto. Ostatecznie jest coś magicznego w tym ostatnim tygodniu roku, co sprawia, że my też chcemy poprawić swoje własne życie i świętować początki kolejnego roku.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Navidad, C. (2001). Pocos acontecimientos levantan tanto el consenso como la Navidad y pienso que hemos de estar contentos. Hermanos Hospitalarios. Boletín Informativo San Juan de Dios Castilla, (246), 348-350.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.