Mieć a posiadać – na czym polega różnica?

Mieć a posiadać – czy między tymi terminami istnieje jakaś różnica? W życiu codziennym często używamy ich zamiennie. Jak się jednak okazuje, nie są one równoznaczne. Chociaż mogą wydawać się synonimami, filozofia rozróżnia te dwa terminy.

Biorąc pod uwagę przedmioty i obiekty z jednej strony oraz egzystencję z drugiej, przyjrzymy się różnicom między terminami mieć a posiadać. Co więcej, pogłębimy temat, badając nierówności w społeczeństwie konsumpcyjnym i prawodawstwo.

Mieć – co mówi filozofia

Potocznie mówisz, że coś masz, kiedy określony przedmiot do ciebie należy. Filozofia dokonuje jednak rozróżnienia między terminami mieć a posiadać. Różnica istnieje w kontekście fizycznym i egzystencjalnym.

Na Uniwersytecie Navarra (Hiszpania) przeprowadzono badanie dotyczące pojęcia: „mieć”. Badacze wzięli pod uwagę opinie francuskiego filozofa i dramatopisarza Gabriela Marcela, który argumentował, że „mieć” wiąże się z fizycznością. Oznacza to, że istnienie jest cielesne; sugerując, że „twoje ciało” i „ty” są tym samym. Istota i ciało są w ten sposób zjednoczone. Dlatego mieć oznacza dysponować cielesnością.

Z drugiej strony hiszpański filozof Leonardo Polo definiuje człowieka jako tego, który potrafi mieć. Innymi słowy, „mieć” jawi się jako zdolność, w której ważna jest cielesność. Zatem „mieć” w formie fizycznej to „mieć” w najbardziej podstawowej postaci.

Jak widać, z perspektywy filozoficznej termin: „mieć” jest powiązany z obiektami i przedmiotami. Ale co z posiadaniem? Czy mieć a posiadać nie znaczy to samo? Polo wyraźnie zaznaczał różnicę między tymi dwoma terminami. Dla niego posiadanie jest sposobem poznawania rzeczy. Innymi słowy, ustanawia związek między posiadaniem a wiedzą.

Posiadanie z perspektywy filozoficznej

Wiedza jest jednym z tematów poruszonych w dialogu Platona, Teajtecie. W tym dziele odbywa się rozmowa między Sokratesem i Teajtetem na temat natury wiedzy lub nauki. Tekst wskazuje na różnicę między terminem mieć a posiadać.

Według Revista de la Asociación Española de Neuropsiquiatría (Dziennik Hiszpańskiego Stowarzyszenia Neuropsychiatrii) termin: „mieć” jest związany z chwilą obecną. Możesz na przykład mieć przedmiot lub, w tym przypadku, wiedzę. Masz to teraz, dokładnie w tym momencie.

Z drugiej strony, posiadanie jest interpretowane jako coś bardziej względnego. Na przykład, możesz posiadać laptopa, ale niekoniecznie musisz mieć go przy sobie w tym konkretnym momencie. Zatem posiadanie jest potencjalne. Istnieje, ale niekoniecznie występuje tu i teraz.

Mieć a posiadać – różnica w społeczeństwie konsumpcyjnym

Niemiecki filozof Erich Fromm w swojej książce Mieć czy być? (1976) wyjaśnił dwa tryby istnienia: jeden polegający na byciu, a drugi na posiadaniu. Analizował on prawo własności i posiadania. Świat jest do twojej dyspozycji, gotowy stać się twoją własnością, zgodnie z pisanymi prawami.

Według Fromma mieć wiąże się z posiadać, ponieważ posiadanie jest świętym prawem człowieka w społeczeństwie przemysłowym i konsumpcyjnym. Wywodzi się z koncepcji własności prywatnej: to, co prawnie należy do ciebie, jest też twoją własnością. Dlatego, jak twierdzi artykuł opublikowany w Economipedia, można uznać, że to posiadasz.

Fromm chciał pokazać i ostrzec, że we współczesnym społeczeństwie człowiek stał się obiektem. Twierdził on, że odsunęliśmy na bok naszą najgłębszą i najbardziej duchową egzystencję, aby nieustannie szukać możliwości nabywania większej ilości przedmiotów. Są one związane z konsumpcjonizmem.

Tutaj jednak pojawia się pewne ostrzeżenie etyczne. Chociaż możesz posiadać przedmioty, nie możesz za swoją własność uważać ludzi. Tak naprawdę szacunek dla egzystencjalnego wymiaru człowieka jest jedyną rzeczą, którą możemy w naszym obecnym społeczeństwie ocalić. Ale warto zapytać, skąd wzięło się to pojęcie własności.

Prawo własności

Teraz należy przejść do dziedziny prawa. Filozofia i prawo są ze sobą bowiem ściśle powiązane. Rzeczywiście, znaczna część teorii prawoznawstwa wywodzi się z filozofii prawa. Co więcej, pojęcie własności jest filozoficznie oparte na prawie naturalnym.

Prawo naturalne nie jest spisane, ale stoi za nim siła ludzkiego rozumu. Dlatego może być narzucone człowiekowi, ponieważ jest uznawane przez ludzkie rozumowanie. Prawo naturalne ma zastosowanie do każdego, wszędzie, w ten sam sposób.

Artykuł opublikowany przez Uniwersytet La Plata (Argentyna) utrzymuje, że prawo do własności, a zatem do posiadania, opiera się na wrodzonej zdolności istoty ludzkiej do obrony i żądania tego, co do niej należy. Zatem posiadanie wywodzi się z ludzkiej zdolności, którą chroni prawo naturalne. Zasada ta staje się wówczas prawem ustawowym.

Z tej perspektywy posiadanie jest nieodłączną częścią człowieka. To prawo naturalne jest narzucone i uznane przez sam rozum. W tym sensie posiadanie ma konotację egzystencjalną daleką od zwykłego fizycznego: „mieć”.

Mieć a posiadać – dlaczego warto poznać różnicę?

Na poziomie filozoficznym zrozumienie różnicy między mieć a posiadać oznacza rozpoznanie swojego związku ze światem i samym sobą. Zachęca do przyjęcia postawy dystansu wobec dóbr materialnych, ceniąc bardziej doświadczenie i rozwój osobisty, które z nich wynikają.

Różnicę między tymi dwoma terminami możesz również postrzegać jako okazję do kultywowania bardziej znaczącego życia. Oznacza to, że możesz promować zdrową równowagę między potrzebami materialnymi a duchowym dobrostanem.