Są chwile, kiedy jesteś w autobusie, na spotkaniu lub po prostu na ulicy, a obcy ludzie się na Ciebie patrzą. W takich momentach przychodzą Ci na myśl różne rzeczy. Czy masz rozpięty rozporek? Czy założyłaś koszulkę na lewą stronę? Może komuś nie podobają się Twoje buty?. Z drugiej strony, być może po prostu uważają, że jesteś naprawdę atrakcyjna.
Jeśli nie zdecydujesz się rozpocząć rozmowy i zapytać, o co chodzi, jest mało prawdopodobne, że dowiesz się, dlaczego obcy ludzie się na Ciebie patrzą. Psychologia może pomóc Ci zrozumieć przyczyny tego rodzaju czasem niewygodnych, a czasem pochlebnych sytuacji.
Dlaczego obcy ludzie się na Ciebie patrzą?
Kiedy widzisz, że obcy ludzie się na Ciebie patrzą, najpierw zadajesz sobie pytanie, dlaczego. Jest to powszechny nawyk i reakcja, którą mamy wszyscy. Z tego powodu niektórzy eksperci psychologii społecznej chcieli odkryć, jakie mogą być za tym motywy. Grupa badawcza z Uniwersytetu Londyńskiego (Wielka Brytania) przeprowadziła badanie w celu śledzenia ruchów oczu osób patrzących na innych.
Głównym wnioskiem z tych badań było to, że ludzie uważnie analizują język niewerbalny. Dlatego, gdy ktoś Ci się przygląda, to dlatego, że chce uzyskać o Tobie więcej informacji. Twój niewerbalny język, zwłaszcza język twarzy i oczu, dostarcza wielu informacji o Twoim stanie psychicznym.
Twoje oczy zawierają również wiele istotnych informacji społecznościowych, które mogą pomóc innym wywnioskować, co myślisz. Ponadto, jeśli wykonujesz akurat drobne gesty, takie jak zabawa nakrętną z butelki albo szperanie w torebce, inni mogą próbować zrozumieć, co robisz. Mogę również analizować sposób, w jaki to robisz. Prawdopodobnie zauważą również Twoje gesty rąk, gdy mówisz.
Jako ludzie wszyscy jesteśmy z natury plotkarzami. Ponadto naszym głównym źródłem uczenia się jest obserwacja innych. Tak więc kolejną motywacją do obserwowania ludzi wokół nas jest niejako nasze zainteresowanie uczeniem się nowych rzeczy. Możemy na przykład obserwować, jak ktoś naprawia przebitą oponę w rowerze.
Jak się czujesz, gdy jesteś obserwowana?
Uczucie, że ktoś się na Ciebie patrzy, jest dość ciekawe. Bez rozglądania się nagle masz wrażenie, że jesteś obserwowana. Odwracasz głowę i widzisz, że ktoś się na Ciebie patrzy. Jak to możliwe? Czy masz szósty zmysł, który ostrzega Cię przed czyimś spojrzeniem? W psychologii to wydarzenie jest znane jako percepcja wzrokowa.
Wydaje się, że istnieją dwa aspekty naszej ewolucji, które pomagają nam szybko wykryć, że ktoś na nas patrzy. Z jednej strony jest to fizjonomia ludzkiego oka. Z drugiej, adaptacyjna wartość przetrwania i uchwycenia spojrzeń skierowanych na nas w celu ucieczki przed możliwym zagrożeniem.
W przeciwieństwie do oczu wielu zwierząt, ludzkie oko ma niezwykle dużą twardówkę (białko oka). To pozwala nam lepiej rozróżniać, gdzie ktoś patrzy, na podstawie pozycji jego źrenicy. Dzięki temu nawet z dużych odległości jesteśmy w stanie dostrzec, że ktoś wpatruje się prosto w nas. Dzięki naszemu peryferyjnemu widzeniu możemy to zauważyć, praktycznie nie poświęcając temu świadomej uwagi.
Ponadto kontakt wzrokowy zawsze miał dla nas ogromne znaczenie. Daje nam informacje o intencjach, gustach i emocjach innych. Tak więc, ponieważ jest to najsilniejszy niewerbalny sygnał społeczny, jaki mamy, nasze mózgi są przygotowane i predysponowane do zauważania spojrzeń innych ludzi.
Naturalny proces
Kiedy masz wrażenie, że ktoś się na Ciebie patrzy i zauważasz, że tak właśnie jest, pamiętaj, że to naturalny ludzki proces. Wszyscy jesteśmy ciekawi i chcemy obserwować i uzyskiwać informacje o wszystkim, co nas otacza. Jak wspomnieliśmy wcześniej, osoba, która Ci się przygląda, może uczyć się czegoś, co naprawdę ją interesuje.
Jeśli jednak naprawdę chcesz zaspokoić swoją ciekawość, dlaczego tak intensywnie Cię studiuje, musisz ją o to zapytać.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Scott, H., Batten, J. P., & Kuhn, G. (2019). Why are you looking at me? It’s because I’m talking, but mostly because I’m staring or not doing much. Attention, Perception, & Psychophysics, 81(1), 109-118.
- Lubienetzki, U., & Schüler-Lubienetzki, H. (2022). Verbal and Non-verbal Communication. In How We Talk to Each Other-The Messages We Send With Our Words and Body Language (pp. 5-35). Springer, Berlin, Heidelberg.