Zjawisko, jakim są niedzielne lęki lub niedzielny blues, może być poważnym problemem i nawet prowadzić do ataku serca. W niedzielne wieczory poziom stresu i lęku jest wyższy niż normalnie, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia. Wydaje się, że jak tylko położysz głowę na poduszce, zaczynasz martwić się, czasem w skrajnym stopniu, o nadchodzący tydzień.
Choć kultura popularna mówi nam, że niedzielne popołudnia są raczej powolne i nudne, rzeczywistość jest zupełnie inna. Weekend mija w mgnieniu oka i zanim się zorientujesz, znów zbliżasz się do poniedziałku. Powrót do rutyny bywa przerażający i przenosi nas z powrotem do rzeczywistości pełnej przytłaczających niepewności, presji i zobowiązań.
Badanie przeprowadzone przez The Sleep Judge (organizację, która pomaga ludziom dobrze spać) wykazało, że prawie 80 procent populacji doświadcza gwałtownego wzrostu niepokoju w niedziele. Niedzielne lęki pojawiają się w łagodnej formie już rano, ale w miarę upływu dnia poziom kortyzolu i adrenaliny w organizmie zwiększa ich intensywność.
Skutki nie tej sytuacji nie są dla nas korzystne. Przyjrzyjmy się bliżej tej rzeczywistości – ważne jest, aby wiedzieć, jak sobie z nią radzić.
Zmiana niedzielnej rutyny może pomóc złagodzić ciężar dyskomfortu, który pojawia się, gdy zbliża się początek tygodnia.
Kiedy praca (lub jej brak) sprawia, że masz mdłości
Niepokój, stres, udręka, dyskomfort. Negatywny stan poprzedzający początek tygodnia można zdefiniować na wiele sposobów. Jednak wszystkie przypadki mają to samo źródło. To odpowiedź na wyczuwane zagrożenie. Chociaż prawdą jest, że zdecydowanej większości z nas udaje się zmierzyć i poradzić sobie z niedzielnym lękiem, dla wielu jest to paraliżujące doświadczenie.
Wiemy, że młodsze pokolenia odczuwają większy niepokój w ciągu ostatnich kilku godzin weekendu. Zarówno milenialsi, jak i pokolenie Z opisują te uczucia jako przytłaczające poczucie presji. Jednak choć niedzielny lęk występuje, jak sama nazwa wskazuje, w niedzielę, nie należy zakładać, że przyczyną jest powrót do pracy w poniedziałek. Zmiennych moze być więcej.
Niedzielny lęk i jego źródła
Najczęstszym czynnikiem jest stres w pracy. Presja wydajności, potrzeba spełnienia określonych celów, złe warunki, a nawet nękanie lub mobbing – wszystko to wpływa na nasze samopoczucie.
- Bezrobocie, zarówno tymczasowe, jak i chroniczne, powoduje wyższy poziom niepokoju w niedziele. Jest tak, ponieważ jest to pora tygodnia, w której zwykle przygotowujemy się do powrotu do rutyny pracy. Kiedy tak się nie dzieje, dyskomfort psychiczny jest bardziej odczuwalny.
- Poniedziałek to dzień, w którym uczniowie wracają na lekcje lub zajęcia. Grupa ta również doświadcza znacznego obciążenia presją, wymaganiami wobec siebie i strachem związanym z zajęciami czy egzaminami.
- Wiele osób boryka się z trudnością łączenia życia rodzinnego i zawodowego. Koniec weekendu, a tym samym koniec możliwości spędzenia większej ilości czasu z dziećmi lub partnerem powoduje stres.
Objawy niedzielnego lęku
Niedzielny lęk powoduje wiele różnych objawów, które u każdego mogą wyglądać inaczej. Jest jednak kilka wspólnych elementów, które wyróżniają ten stan.
- Uczucie niepokoju i natrętne myśli o powrocie do pracy, zajęć lub oczekujących zadań.
- Katastroficzne myśli.
- Częstoskurcz.
- Zmęczenie.
- Trudności w zasypianiu.
- Zły humor.
- Niemożność skoncentrowania się na niczym lub cieszenia się wolnym czasem.
- Utrata apetytu lub przejadanie się.
- Problemy z trawieniem.
- Bóle głowy.
Ludzie, którzy w niedziele nie mogą przestać myśleć o swoich zadaniach do wykonania i o tym, co muszą zrobić w ciągu tygodnia, są bardziej narażeni na różne choroby, od ataków lękowych po zawały serca.
Co możesz zrobić w takiej sytuacji?
W 1991 roku The New York Times opublikował artykuł o zjawisku, jakim jest niedzielny blues. Autorzy omówili takie aspekty, jak niepewność zatrudnienia, a także inne wyzwalacze, takie jak zmiany rytmu biologicznego, a nawet rozczarowanie własnym stylem życia.
Chociaż to prawda, że strach przed poniedziałkiem jest zjawiskiem zbiorowym, każdy z nas musi samodzielnie poradzić sobie z czynnikami, które mogą wpływać na nasze samopoczucie. Nie powinniśmy normalizować poglądu, że niedzielny wieczór lub poniedziałkowy poranek są czymś złym. Musimy spróbować sprawić, by idea początku tygodnia nie była odbierana jako zagrożenie. Co więc możesz zrobić?
1. Czy jest coś, co możesz zmienić?
Stres i lęk to nic innego jak naturalne mechanizmy ostrzegające przed ryzykiem, które może, ale nie musi być realnym zagrożeniem. Może czas posłuchać tych sygnałów swojego ciała? Spróbuj zmierzyć się z tym, co sprawia Ci dyskomfort.
Być może powinieneś spróbować rozwiązać pewne aspekty związane z pracą, nauką lub życiem osobistym, aby zakończyć swój strach przed poniedziałkiem.
2. Zmień swoje niedziele: odnajdź spokój i równowagę
Jeśli Twoje zmartwienia są bardziej intensywne w niedzielne wieczory, czas na „przemeblowanie mentalne”. Pozwoli Ci to pozbyć się lęków i obaw.
Spróbuj zmniejszyć swój poziom zmartwień i podnieść poziom spokoju i pewności siebie. Odłóż na bok katastroficzne scenariusze i bądź bardziej rozsądny i pełen nadziei. W końcu jest bardzo prawdopodobne, że nic z tego, co sobie wyobrażasz, naprawdę się nie wydarzy.
Postaraj się nieco lepiej zaplanować swoje niedziele:
- Spotykaj się z przyjaciółmi lub rodziną.
- Wybierz się na spacer i nawiąż kontakt z naturą.
- Zdrzemnij się i poświęć trochę czasu na zadania artystyczne. Badania przeprowadzone przez University of Applied Sciences w Leiden (Holandia) mówią o korzyściach sztuki w zakresie zmniejszania lęku i stresu.
3. Zaplanuj swój poniedziałek, aby był przyjemniejszy
Niedzielne lęki znikną, jeśli poniedziałki będą bardziej przyjazne i ekscytujące. Małe zmiany, które przełamują sztywne rutyny, są często niezbędne i mogą okazać się oczyszczające. Spróbuj przenieść na ten pierwszy dzień tygodnia pewne czynności, które Cię motywują i sprawiają, że czujesz się szczęśliwy.
Wszyscy wiemy, że zmartwienia stają się bardziej intensywne w niedzielne wieczory. To ta pora tygodnia, w której Twój umysł wchodzi w tryb medytacji, a Ty zastanawiasz się nad swoim życiem, podczas gdy poniedziałek zbliża się coraz bardziej, razem z presją i wymaganiami. Staraj się unikać wpadania w tę pustkę, która pochłania Twojego ducha i Twoje uczucia nadziei.
Są zmiany, które możesz wprowadzić, aby zmienić swoją percepcję. Zacznij od najmniejszego kroku i zobacz, co się stanie. Zmień swoją mentalność, zmierz się z niedzielnymi problemami i zobacz, jak sprawy zaczynają się poprawiać.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Abbing A, Baars EW, de Sonneville L, Ponstein AS, Swaab H. The effectiveness of art therapy for anxiety in adult women: A randomized controlled trial. Front Psychol. 2019;10:1203. doi:10.3389/fpsyg.2019.01203
- Hartono M. Drawing hobby as a medium to manage stress and self-development. J Visual Communic Design. 2022;7(1):43-52. doi:10.37715/vcd.v7i1.2905
- Heitmann B. Your guide to winning @work: Decoding the Sunday Scaries. LinkedIn.
- Carpenter JK, Andrews LA, Witcraft SM, Powers MB, Smits JA, Hofmann SG. Cognitive behavioral therapy for anxiety and related disorders: A meta-analysis of randomized placebo-controlled trials. Depress Anxiety. 2018;35(6):502-514. doi:10.1002/da.22728