Co możesz zrobić, gdy opanowuje cię paraliżujący lęk?
Pustka przed egzaminem, podczas rozmowy kwalifikacyjnej lub jeśli padłeś ofiarą napadu, jest bardzo prawdopodobna, gdy weźmiesz pod uwagę, jak działa system poznawczy. Lęk to naturalny i uniwersalny mechanizm obronny, który zwykle pozwala reagować adaptacyjnie, gdy dostrzegasz zagrożenie, które zagraża Twojej integralności. Jego celem jest zmobilizowanie organizmu i utrzymywanie go w stanie gotowości do właściwego działania. Inną kwestią jest jednak paraliżujący lęk.
Aaron Beck, ojciec psychologii poznawczej, paraliżujący lęk określił to jako reakcję strachu. Co się jednak dzieje, gdy lęk przekracza pewne granice? W takim przypadku może przestać pełnić swoją funkcję adaptacyjną i mieć dysfunkcyjny wpływ na twoje ciało i umysł. W efekcie lęk może cię sparaliżować fizycznie, poznawczo i emocjonalnie, gdy doświadczasz go na wysokim poziomie.
Paraliżujący lęk
Jednym z najczęstszych objawów nadmiernego lęku jest blokada psychiczna. Może objawiać się w najróżniejszych kontekstach, na przykład w pracy, na uczelni, w gronie przyjaciół, a nawet na romantycznych randkach. To frustrujące doświadczenie, ponieważ czujesz, że twój umysł jest całkowicie bezradny i nie jesteś w stanie normalnie myśleć, mówić ani funkcjonować.
Co więcej, w takich momentach często pojawiają się natrętne myśli, które jeszcze bardziej komplikują sprawę. „Co się ze mną dzieje?”, „Zapomniałem wszystkiego, co studiowałem, jestem w rozsypce”, „Nie mogę się skoncentrować”. Te uczucia podsycają i wzmacniają twój niepokój, powodując, że czujesz się, jakbyś utknął w ślepym zaułku, nie mogąc znaleźć rozwiązania swojego problemu.
W takich przypadkach czujesz się niezdolny do jasnego myślenia, porządkowania myśli, wyciągania wniosków lub podejmowania decyzji. Z kolei blokowi psychicznemu mogą towarzyszyć pewne objawy cielesne i odczucia, takie jak uczucie unieruchomienia.
Jak wspomnieliśmy wcześniej, lęk predysponuje Cię do podjęcia szybkich działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa. Jednakże, kiedy jesteś sparaliżowany przez niepokój, zdarzają się rzeczy, takie jak brak możliwości wypowiadania się publicznie, trudności z przyjmowaniem i zapamiętywaniem nowych informacji lub niemożność ucieczki, gdy jesteś ścigany. W tego rodzaju kontekstach niestety nie można znaleźć rozwiązań.
Jak radzić sobie z paraliżującym lękiem
Nieprzyjemnie jest czuć się zablokowanym psychicznie. Rzeczywiście, brak poczucia kontroli może być naprawdę frustrujący. Ponadto zazwyczaj negatywnie wpływa na różne obszary Twojego życia. Obejmują one od studiów i rozwoju zawodowego i zawodowego, po aspekty więzi i afektów.
Jeśli często doświadczasz blokad, twoje ciało i umysł próbują przekazać ci wiadomość, której warto wysłuchać. Próbują ci powiedzieć, że jedziesz za szybko i nie robisz tego, czego naprawdę chcesz. Masz w sobie silną presję i nadszedł czas, aby zacząć działać i podejmować decyzje zgodnie z tym, czego chcesz i potrzebujesz.
Aby ujawnić, czego naprawdę chcesz, warto zadać sobie następujące pytania: Co robię, z rzeczy, których nie chcę robić? W którym momencie przestałem czuć się jak prawdziwy ja? Od jakich żądań muszę się uwolnić? Jakich emocji nie pozwalam sobie wyrazić? Czy żyję tak, jak chcę żyć? Jakie aspekty mojego życia chciałbym zmienić?
Gdy odkryjesz, co twój lęk chce ci powiedzieć i dokonasz niezbędnych zmian, możesz od tego uciec. Rzeczywiście, można nauczyć się radzić sobie z lękiem dzięki oddaniu, cierpliwości oraz profesjonalnemu i specjalistycznemu wsparciu.
Specyficzne traktowanie
Terapia akceptacji i zaangażowania jest uważana za jedną z najlepszych opcji leczenia tego typu problemu. Pomaga zidentyfikować i przezwyciężyć blokady mentalne poprzez akceptację emocji, bez stawiania im oporu.
Polega na zdobywaniu narzędzi do radzenia sobie z lękiem i poprawiania samopoczucia. Istnieje kilka wskazówek, które mogą Ci pomóc w rozwiązaniu tych problemów podczas prowadzenia leczenia psychologicznego. Na przykład połącz się z oddychaniem, ćwicz uważność, rób przerwy, uprawiaj sport lub jogę, utrzymuj zdrową dietę i identyfikuj swoje myśli i emocje.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Diaz, M. S., & Diaz, N. S. (2020). Una perspectiva contextual: act para trastornos de Ansiedad. In XII Congreso Internacional de Investigación y Práctica Profesional en Psicología. XXVII Jornadas de Investigación. XVI Encuentro de Investigadores en Psicología del MERCOSUR. II Encuentro de Investigación de Terapia Ocupacional. II Encuentro de Musicoterapia. Facultad de Psicología-Universidad de Buenos Aires.
- García, J.M. y Nogueras, V. (2013) Guía de autoayuda para la depresión y trastornos de ansiedad. Consejería de salud y bienestar social, Junta de Andalucía.
- Luciano Soriano, M. C., & Gutiérrez Martínez, O. (2001). Ansiedad y terapia de aceptación y compromiso (ACT). Análisis y Modificación de Conducta.
- Miguel-Tobal, J. J., & Cano-Vindel, A. (1989). Avances en la evaluación de la ansiedad y sus implicaciones en la elección del tratamiento. Terapia del Comportamento. Giornale Italiano di Scienza e Terapia del Comportamento.