Mercedes Rodrigo była pierwszą kobietą w Hiszpanii, która została psychologiem. Jej prace dopiero niedawno, po dziesięcioleciach zapomnienia, zaczęły zdobywać uznanie.
Mercedes Rodrigo znaczną część swojego życia spędziła, studiując przygotowanie zawodowe i procesy selekcji kandydatów na miejsca pracy. Ponadto założyła pierwszy program psychologiczny w Ameryce Południowej.
Rodrigo urodziła się w Madrycie w Hiszpanii w 1891 roku, gdzie spędziła większość swojego dzieciństwa. Dyplom z pedagogiki uzyskała w 1911 r. ze specjalizacją z zakresu kształcenia dzieci głuchoniemych. Chętnie podjęła dalszą naukę i otrzymała stypendium, aby kontynuować studia na Uniwersytecie Genewskim w Szwajcarii.
W Szwajcarii uczyła się u Édouarda Claparède i pracowała z nim w jego laboratorium przez lata. Dr Claparède był jednym z głównych powodów, dla których Genewa stała się centrum nowoczesnej pedagogiki europejskiej. Jego największym wkładem okazał się nowy model edukacyjny, bardzo różniący się od tradycyjnych.
Nowe podejście do edukacji
Claparède wierzył w wartość aktywnej szkoły, w której główny nacisk kładzie się na zainteresowania uczniów, a edukacja jest dostosowana do tych zainteresowań. Przyciągnęło to uwagę ówczesnych wpływowych pedagogów.
Édouarda Claparède pożyczył koncepcje i pomysły z psychologii i zastosował je w edukacji. Powiedział, że nauczyciele powinni nauczyć się analizować swoich uczniów, korzystając z wcześniej przygotowanych ankiet i wykorzystywać odpowiedzi uczniów jako podstawę stylu nauczania.
W 1923 roku Mercedes Rodrigo uzyskała dyplom z psychologii na Uniwersytecie Genewskim i wraz z dr Claparède zrewolucjonizowała podstawy nowoczesnej edukacji. Obydwoje byli wczesnymi orędownikami bardziej zindywidualizowanego sposobu nauczania, ukierunkowanego na potrzeby i możliwości uczniów.
Mercedes Rodrigo: pierwsza Hiszpanka, która została psychologiem
Gdy Rodrigo wróciła do Hiszpanii w 1923 roku, została pierwszą w kraju psycholożką. Rozpoczęła projekt szkolenia nauczycieli w zakresie zaawansowanych technik edukacyjnych. Pracując razem z Piagetem, korzystała z podręcznika edukacyjnego opracowanego w Genewie.
Razem nauczyli nauczycieli, jak obserwować uczniów i stosować obserwacje w klasie. W tamtych czasach był to ważny krok w edukacji podstawowej w Hiszpanii.
W 1929 roku Rodrigo rozpoczęła pracę w Narodowym Instytucie Technologii Edukacyjnych i Kształcenia Nauczycieli w Madrycie. Specjalizowała się w psychometrii. Jej celem było zastosowanie w praktyce ustaleń dotyczących szkoleń zawodowych i procesów selekcji pracowników.
W 1939 roku Mercedes Rodrigo musiała uciekać z Hiszpanii z powodu nasilającego się faszyzmu.
Pobyt w Kolumbii
Mercedes Rodrigo pojechała do Kolumbii z nadzieją na stworzenie programów oceny psychotechnicznej na uniwersytetach. Mając to na uwadze, stworzyła test wstępny do programu medycznego. Było to niezwykle ważne osiągnięcie, ponieważ liczba chętnych była znacznie większa niż liczba miejsc oferowanych przez uczelnie.
Uniwersytety były bardzo zadowolone z końcowych wyników. Niedługo później rozwiązanie zaproponowane przez Mercedes Rodrigo zostało zaadaptowane w innych środowisk edukacyjnych i zawodowych.
Jednak w 1948 roku, kiedy w Bogocie w Kolumbii zaczęły wybuchać zamieszki, życie tam stało się bardzo trudne. Napięcia rosły na sile i wymykały się spod kontroli, a na horyzoncie widać było wojnę.
W tym czasie jezuicka gazeta oskarżyła Rodrigo o bycie komunistką ze względu na jej wizytę w ZSRR. Przypomniała też swoim Czytelnikom o jej statusie uchodźcy z Hiszpanii. Ponadto gazeta złośliwie opowiadała o teście wstępnym, który Rodrigo opracowała dla uniwersytetów.
Ostatecznie słowa gazety zmusiły Rodrigo i jej zespół do opuszczenia kraju.
Przeprowadzka do Puerto Rico
Po opuszczeniu Kolumbii Mercedes Rodrigo przez jakiś czas pracowała na Uniwersytecie w Puerto Rico jako profesor i psycholog doradczy. Później zdecydowała się rozpocząć pracę w psychologii klinicznej, prowadząc terapię grupową i indywidualną. Nigdy jednak nie zaprzestała prac nad psychometrią.
Zdobyła rozgłos w Puerto Rico, poświęcając swoje życie badaniom edukacji i szkoleniu nauczycieli. Za sprawą tamtejszej reputacji Rodrigo wielu hiszpańskich studentów (po wojnie secesyjnej) poprawiło swoje CV i mogło ukończyć studia w Puerto Rico.
Zasłużone uznanie
Później Rodrigo mieszkała jeszcze dziesięć lat w Kolumbii. Jej gruntowne badania i zaangażowanie w programy psychologiczne w Ameryce Południowej miały fundamentalne znaczenie. Dzięki nim zainicjowano dalsze studia na ten temat i przeszkolono specjalistów we wszystkich dziedzinach współczesnej psychologii w całej Ameryce Łacińskiej.
20 listopada jest w Kolumbii nazywany Dniem Psychologii. Tego dnia świętuje się utworzenie pierwszego w kraju niezależnego oddziału psychologii. Ta inicjatywa w dużej mierze odniosła sukces dzięki dr Rodrigo. Właśnie za sprawą tego przedsięwzięcia Mercedes stała się bardzo ważną postacią w Kolumbii.
Pomimo tego, że Mercedes Rodrigo była pierwszą hiszpańską psycholożką, przez dziesięciolecia pozostawała zapomniana. Na szczęście obecne spojrzenie na kobiety sprawia, że ludzie przypominają sobie o wielu kobietach-pionierkach, które odegrały kluczową rolę w rozwoju współczesnej nauki.