Spiralny program nauczania: poznaj jego założenia

Spiralny program nauczania Jerome Brunera ma jeden określony cel: przekazać wiedzę w taki sposób, aby uczeń przyswajał ją stopniowo. Przeczytaj dzisiejszy artykuł, aby dowiedzieć się więcej na ten temat.

Spiralny program nauczania zakłada naukę opartą na metodologii proponowanej przez singapurską metodę nauczania matematyki. Jej cel to zapewnienie pomocy uczniowi w stopniowym pogłębianiu jego wiedzy. Jednak w jaki sposób można to osiągnąć?

Singapurska metoda nauczania matematyki to metodologia opracowana przez singapurskie Ministerstwa Edukacji Narodowej, które chciało, aby uczniowie uczyli się matematyki bez konieczności zapamiętywania czegokolwiek.

Koncentruje się na “dlaczego” i “jak”, zaś odpowiedzi na te pytania mają zwiększać zrozumienie wiedzy oraz, w konsekwencji, wspierać procesy zapamiętywania.

Tym samym metoda ta ma wiele wspólnego ze spiralnym programem nauczania opracowanym przez Jerome Brunera, psychologa, któremu zawdzięczamy wiele istotnych odkryć w dziedzinie nauczania i uczenia się. Zaliczamy do nich choćby jego propozycję metodologiczną, o której dowiesz się więcej w dalszej części tekstu.

Spiralny program nauczania

Spiralny program nauczania podchodzi do kształcenia w taki sposób, aby umożliwić uczniom przejście od wiedzy ogólnej do wiedzy specjalistycznej. Udaje się to osiągnąć dzięki ciągłemu uczeniu się, ponieważ nie pozwala ono, aby wcześniej poznane koncepcje popadły w zapomnienie.

W tym celu spiralny program nauczania rozpoczyna się od bardzo prostych założeń, które z czasem, gdy uczniowie zaczną pogłębiać swoją wiedzę, staną się bardziej złożone i skomplikowane. To możliwe, ponieważ program nauczania dopasowuje się do umiejętności uczniów. Dzięki temu każdy może iść do przodu i lepiej zrozumieć założenia danego przedmiotu.

Jednak aby taki program nauczania zadziałał, uczniowie muszą regularnie powracać do tych samych ogólnych motywów przewodnich, czyli szeroko zakrojonych zasad. Ale w czym ma to pomóc? Cóż, kiedy powrócą do głębszej, bardziej wyspecjalizowanej części przedmiotu, będą w stanie przeprowadzić liczne analizy i reprezentacje tego, co wcześniej przeanalizowali.

Tworząc taki program nauczania Bruner pragnął zaspokoić wrodzoną ciekawość uczniów. Chciał, aby odnaleźli inspirację, która zachęci ich do poszerzania wiedzy, wracając do tego, co już wiedzą. Dzięki temu mogą wyciągać nowe wnioski i analizować wcześniejsze.

Błędy i ślepe uliczki

Jerome Bruner nie przejmował się zbytnio błędami. Co więcej, uznawał je za dobrą metodę nauki dla uczniów. Dlatego też w spiralnym programie nauczania jest miejsce zarówno na błędy, jak i ślepe uliczki.

Nie ma znaczenia, co trzeba zrobić, aby opanować dany koncept. Według Brunera zainteresowanie i satysfakcja płynące z hipotezy postawionej przez każdego studenta przetrwają mimo wszystko.

Zrozumienie, że popełnianie błędów nie powinno wywoływać zażenowania, ale raczej stanowić sposób na reorientację hipotezy i kontynuowanie badań, to ważny sposób nauczania, który promuje spiralny program nauczania. Nie ma wątpliwości, że takie kształcenie różni się od standardowych metodologii. Mimo tego przynosi bardzo dobre rezultaty.

Przykład spiralnego programu nauczania

Skoro wiesz już co nieco na temat spiralnego programu nauczania, nadszedł czas na przedstawienie krótkiego przykładu obrazującego charakterystyczny dla tej metodologii proces nauczania. W przypadku młodszych dzieci należy rozpocząć od bardzo prostego celu, takiego jak rozpoznawanie zwierząt i ich klasyfikacja.

Pierwszy punkt stanowi podział zwierząt na grupy oraz przeanalizowanie podobieństw i różnic dotyczących każdego z nich. Potem uczniowie zaczną poznawać środowisko, w którym żyje każde zwierzę oraz typowe dla nich zachowania. Na samym końcu będą uczyć się o ich budowie anatomicznej i fizjologii.

To bardzo proste. Po omówieniu siedlisk uczniowie zwrócą się w kierunku konceptów, które już opanowali, aby mogli odnieść to, co wiedzieli wcześniej do tego, czego się właśnie nauczyli.

Tym samym mogą dogłębnie zrozumieć zagadnienia, których się uczą. Poza tym zaczną odczuwać większą ciekawość i będą chcieli dowiedzieć się więcej na dany temat. Podsumowując, spiralny program nauczania umożliwia pracę w taki sposób, aby uczeń myślał samodzielnie, wyciągał własne wnioski oraz naprawiał swoje błędy.

To sposób nauki, który promuje przeprowadzanie badań, pozyskiwanie zrozumienia oraz odłożenie na bok pokusy prowadzącej do uczenia się na pamięć, bez zrozumienia nauczanych kwestii, tylko po to, aby zdać egzamin. Czy uważasz, że można włączyć taką metodologię do współczesnych modeli edukacyjnych?