Paul Pugh to Walijczyk, który pewnego dnia został brutalnie zaatakowany przez nieznajomych. Jeden z nich uderzył go mocno w głowę. Niedługo potem u Paula pojawił się niezręczny objaw: patologiczny śmiech, rodzaj dysfunkcji mózgu.
Patologiczny śmiech to śmiech, którego nie możesz powstrzymać, lecz który nie ma nic wspólnego z sytuacją, w której się znajdujesz. Na papierze może wydawać się zabawne, ale w rzeczywistości jest to bardzo poważny stan.
Ta przypadłość ma kilka nazw, a najbardziej techniczna z nich to „padaczka gelastyczna”. Jej inna nazwa to „nietrzymanie afektu”, czyli PBA (Pseudobulbar affect). To właśnie przypadek Paula Pugha spopularyzował termin patologiczny śmiech.
„Może wiem najlepiej, dlaczego tylko człowiek potrafi się śmiać; tylko on cierpi tak bardzo, że musiał wynaleźć coś takiego, jak śmiech”.
-Fryderyk Nietzsche-
Przypadek Paula Pugha
Przypadek Paula Pugha jest jednym z najbardziej znanych. Jego tragiczna historia zaczęła się pewnej nocy w 2007 roku, kiedy wyszedł napić się z przyjaciółmi. W drodze do domu wpadł na czterech mężczyzn, którzy zaczęli go bić bez powodu.
Pobicie było tak poważne, że uszkodzona została jego czaszka. Paul, który miał wtedy 27 lat, zapadł w śpiączkę na dwa miesiące. Musiał ponownie nauczyć się wykonywania nawet najprostszych zadań: chodzenia, jedzenia, mówienia itp. Ale kiedy wydawało się, że w końcu odzyskał zdrowie, stało się coś dziwnego.
Poszedł na spotkanie ze swoimi lekarzami, którzy opowiedzieli mu o konsekwencjach jego pobicia. To spotkanie miało straszny wpływ na Paula. Mężczyzna odczuł bardzo silną potrzebę płaczu, i tak naprawdę robił to w swoim umyśle i sercu. Ale na zewnątrz jedyne, co był w stanie zrobić, to się śmiać. To był patologiczny śmiech. Płakał wewnątrz, ale na zewnątrz się śmiał.
Na początku oznaczało to dla niego odrzucenie społeczne. Po pewnym czasie lekarze w końcu zdali sobie sprawę, co tak naprawdę dolegało Paulowi. Nazwali to nietrzymaniem afektu (PBA), co oznaczało, że w jego mózgu nastąpiło rozłączenie.
Ktoś z tym problemem może doświadczać epizodów patologicznego śmiechu (lub płaczu). Wiele lat później Paul nauczył się kontrolować 9 z 10 epizodów takiego śmiechu.
Co powoduje patologiczny śmiech
Patologiczny śmiech może być bardzo przygnębiający dla ludzi, których dotyka. Mają także tendencję do izolowania się ze względu na swoje „nieodpowiednie” zachowanie. Wielu mówi o tym, jak strasznie jest odczuwać jedną z emocji, a wyrażać inną, która nie ma nic wspólnego z tą prawdziwą.
Patologiczny śmiech i płacz pojawiają się z wielu różnych powodów. Zwykle są wynikiem traumy, jak w przypadku Paula. Ale mogą je wywołać też pewne zaburzenia neurologiczne.
Istnieją przypadki osób ze stwardnieniem rozsianym (MS), które cierpią na patologiczny śmiech. Zdarzały się nawet przypadki patologicznego śmiechu u osób z chorobą Alzheimera. Wygląda na to, że patologiczny śmiech może zostać wywołany przez jakikolwiek stan, który bezpośrednio wpływa na mózg.
Guzy mózgu to kolejna możliwa przyczyna. O ile nam wiadomo, dzieje się tak z powodu rozłączenia, jakie następuje między mózgiem, móżdżkiem i rdzeniem przedłużonym. Wiemy również, że podwzgórze odgrywa istotną rolę w tym stanie.
Inne rodzaje patologicznego śmiechu
Patologiczny śmiech pojawia się także w przypadkach psychiatrycznych o różnym podłożu. Wobec tych przypadków stosuje się ogólny termin „nietrzymanie emocji”. Ma to związek z problemami psychicznymi, w których emocje są wyrażane w przesadny sposób. Chorzy nie mogą powstrzymać śmiechu, łez ani innych emocji. Wiąże się również z otępieniem naczyniopochodnym.
Nawet niektóre rodzaje schizofrenii mogą powodować patologiczny śmiech. Może się to zdarzyć również w wyniku przyjmowania leków psychoaktywnych: powszechnie wiadomo, że zażywanie marihuany sprawia, że wiele osób śmieje się w sposób niekontrolowany. Nawet niektóre przypadki zaburzeń ze spektrum autyzmu obejmują patologiczny śmiech jako objaw.
Najsmutniejsze jest to, że ludzie z tym problemem zwykle cierpią również na inne efekty uboczne. Według badań przeprowadzonych przez wydział psychologii Uniwersytetu we Fryburgu (Niemcy) ponad połowa osób z tym stanem wykazuje inne symptomy niż te, o których rozmawialiśmy w tym artykule. Na ogół cierpią z powodu spadku ilorazu inteligencji i innych problemów poznawczych.
Możliwości leczenia patologicznego śmiechu jest niewiele. Krótko mówiąc, nie ma na to lekarstwa. Ale ludzie tacy jak Paul Pugh są inspirującymi przykładami; udało mu się wykryć moment poprzedzający napad patologicznego śmiechu. Natychmiast myśli o nieprzyjemnych obrazach, które powstrzymują go od śmiechu. Niestety jego stan nadal ma wpływ na jego życie.