Teoria osobowości według Sigmunda Freuda

Teoria osobowości Sigmunda Freuda zmieniała się, im bardziej zagłębiał się w swoje idee i tworzył kolejne pomysły. Freud uważał, że ludzka osobowość jest wytworem bitwy pomiędzy naszymi destrukcyjnymi impulsami a poszukiwaniem przyjemności. Ale nie pominął także czynników społecznych jako rzeczy, które mogłyby kierować tą bitwą.

Stworzenie własnej osobowości jest tylko produktem. Jest wynikiem sposobu, w jaki ludzie mierzą się ze swoimi wewnętrznymi konfliktami i zewnętrznymi żądaniami. Tak więc osobowość danej osoby zaznaczy sposób, w jaki rozwinie się ona w sferze społecznej i sposób w jaki zmierzy się ze wszystkimi konfliktami (wewnętrznymi lub zewnętrznymi).

Freud, austriacki lekarz neurolog i ojciec psychoanalizy, wymyślił pięć modeli służących wizualizacji osobowości. Są to modele: topograficzny, dynamiczny, ekonomiczny, genetyczny i strukturalny. Tych pięć modeli próbowało nadać całościowy kształt temu, co mogłoby opisywać każdą z naszych osobowości.

Oto teoria osobowości według Sigmunda Freuda.

Teoria osobowości Sigmunda Freuda i modele

Teoria osobowości Freuda koncentruje się na strukturach. Nie powinieneś przyjmować modeli, które teraz wyjaśnimy, jako absolutnej prawdy. Ale mimo to wciąż są one niezwykle przydatnymi narzędziami do zrozumienia tego, jak działa ludzka psychika. Wyjaśnimy je wszystkie osobno, choć są z sobą powiązane.

1. Teoria osobowości: model topograficzny

Freud użył metafory góry lodowej, aby ułatwić zrozumienie trzech części umysłu. Wierzchołek góry lodowej, część, którą widać, jest jak świadomy umysł. Ta część ma związek ze wszystkim, czego możesz doświadczyć w danym momencie: percepcją, wspomnieniami, fantazjami i uczuciami.

Zatopiona część góry lodowej, która wciąż może być widoczna, jest jak przedświadoma część Twojego umysłu. Jest związana z tym, o czym pamiętasz. Są to chwile, których nie możesz doświadczyć w teraźniejszości, ale które możesz skierować w kierunku świadomego umysłu.

Główna część góry lodowej, która kryje się pod wodą, jest niczym Twoja nieświadomość. To tam umysł przechowuje wszystkie wspomnienia, uczucia i myśli, do których Twój świadomy umysł nie może uzyskać dostępu. Przechowuje rzeczy, które mogą być dla Ciebie trudne do zaakceptowania lub nieprzyjemne, bolesne, niepokojące, a przede wszystkim niewygodne.

2. Model dynamiczny

To może być najtrudniejszy model do zrozumienia ze wszystkich modeli teorii osobowości Freuda. Ma związek z psychologiczną dynamiką, jaka pochodzi z walki między impulsami, które szukają nieograniczonego zaspokojenia, a mechanizmami obronnymi, które próbują powstrzymać te impulsy.

Podstawowym celem naszej psychologicznej dynamiki regulacyjnej jest upewnienie się, że potrafimy się rozwijać i dostosowywać do naszych środowisk społecznych. Mechanizmy obronne, które pochodzą z tego modelu, to: wyparcie, tworzenie reakcji, przemieszczenie, utrwalenie, regresja, projekcja, introjekcja i sublimacja. Są bardzo ważną częścią teorii osobowości Sigmunda Freuda.

3. Teoria osobowości: model ekonomiczny

Ma to związek z czymś, co Freud nazwał “popędem”. Można w zasadzie myśleć o nim jako o energii, która popycha Cię do poszukiwania konkretnego celu. Popęd to silnik i energia, która umożliwia Ci poruszanie się. W tym sensie Freud uważał, że wszystkie nasze zachowania są motywowane przez popędy. Podzielił je na popęd życia (Eros) i popęd śmierci (Thanatos).

Popęd życiowy ma związek z naszymi instynktami przetrwania, naszymi impulsami do tworzenia, ochrony siebie i rozwijania relacji. Z drugiej strony pęd w stronę śmierci ma związek z naszymi destrukcyjnymi tendencjami w stosunku do siebie lub innych ludzi. Łączy to z pojęciem Nirwany, co oznacza nicość, nieistnienie lub pustkę.

4. Model genetyczny a teoria osobowości Freuda

Ten model ma pięć etapów rozwoju psychoseksualnego. Wszystkie one mają na celu poszukiwanie satysfakcji w strefach erogennych naszych ciał. Zmieniają się wraz z wiekiem, a Freud odkrył, że nie tylko dorośli czerpią satysfakcję ze stref erogennych, ale także dzieci. Zbyt wiele satysfakcji lub nagła frustracja podczas tych etapów może prowadzić do rozwoju pewnych rodzajów osobowości.

Oto etapy lub fazy rozwoju psychoseksualnego w teorii osobowości Zygmunta Freuda:

• Etap oralny: 0-18 miesięcy. Usta są źródłem przyjemności: ssanie, pocałunki i gryzienie. Fiksacja na tym etapie może prowadzić do receptywnej osobowości oralnej. Oznacza to, że osoba będzie szukała przyjemności przez usta (palenie papierosów, jedzenie zbyt dużych ilości pożywienia, itp.). Z drugiej strony, nagła frustracja może prowadzić do regresywnej osobowości oralnej. Oznacza to, że taka osoba będzie szukać przyjemności, będąc werbalnie agresywną wobec innych ludzi.
• Etap analny: 18 miesięcy-4 lata. Odbyt jest naszym źródłem przyjemności: wstrzymywanie i wypychanie. Zbyt duża kontrola może prowadzić do trwałego zubożenia osobowości. W przeciwnym scenariuszu może prowadzić do zbyt zrelaksowanej, rozrzutnej osobowości.
• Etap falliczny: 4-7 lat. Nasze źródło przyjemności tkwi w genitaliach. Masturbacja jest bardzo powszechnym zjawiskiem w tym czasie. Identyfikujemy się bardzo z naszą matką lub ojcem. Jest to etap, na którym rozwiązujemy nasz kompleks Edypa. To buduje naszą osobowość i pomaga nam akceptować normy społeczne
• Etap uśpienia: 7-12 lat. W tym okresie, według Freuda, odpychamy nasz popęd seksualny, aby móc nauczyć się więcej i przystosować do naszego otoczenia
• Etap narządów płciowych: 12 lat i wzwyż. Ta część ma miejsce, gdy w okresie dojrzewania pojawia się popęd seksualny, w szczególności w odniesieniu do seksu. Potwierdza również tożsamość seksualną mężczyzny lub kobiety.

5. Teoria osobowości – model strukturalny

Ten model z teorii osobowości Freuda wyróżnia się, ponieważ dzieli nasz umysł na trzy części. Te trzy części rozwijają się przez całe nasze dzieciństwo. Każda część ma swoje własne specyficzne funkcje, które odbywają się na różnych poziomach naszego umysłu. Ale wszystkie wciąż działają razem, tworząc jedną strukturę w naszej osobowości.

• Id: to prymitywna, instynktowna część naszej osobowości. Jego jedynym celem jest zaspokojenie wszystkich naszych impulsów. Reprezentuje także nasze najbardziej podstawowe potrzeby i pragnienia, dwa popędy.
• Ego: ewoluuje wraz z wiekiem. Jest to coś w rodzaju pośrednika między id a superego. Reprezentuje sposób, w jaki konfrontujemy się z naszą rzeczywistością.
• Superego: reprezentuje moralne i etyczne idee, które czerpiemy z naszej kultury a także obowiązujące prawa i normy.

Podsumowując, chcemy podkreślić, że wszystkie modele są ze sobą powiązane. Sprawiają, że osobowość staje się dynamiczną grupą cech psychologicznych, które warunkują sposób, w jaki działa dana osoba w określonych okolicznościach.

“Ceną, którą płacimy za nasz postęp cywilizacyjny, jest utrata szczęścia poprzez zwiększanie poczucia winy”.

– Sigmund Freud-