Związek między astmą a umysłem, nieoczekiwanie ścisła więź
Związek między astmą a umysłem to temat znany od dawna. Jest tak, ponieważ w życiu codziennym bardzo łatwo zauważyć tę zależność. Najbardziej oczywisty jest związek między stanem nerwowości a atakiem astmy. Jednak nie ma całkowitej jasności co do tego, do czego nauka doszła w tym względzie.
Pojawia się więc następujące pytanie: czy istnieje prawdziwy związek między astmą a umysłem, czy jest tylko to mit bez podstaw naukowych? Jeszcze kilka dekad temu uważano, że temat wpływu emocji na astmę to zwykłe spekulacje. Jednak wraz z postępem nauki tej zależności nie można już dzisiaj zaprzeczyć.
Nauka definiuje astmę jako złożony zespół chorobowy, który charakteryzuje się głównie stanem zapalnym i niedrożnością dróg oddechowych. Jest to najbardziej rozpowszechniona choroba przewlekła w dzieciństwie.
Szacuje się, że co najmniej 60% przypadków astmy ma miejsce u dzieci. Wśród czynników wyzwalających chorobę, obecnie znajdują się również te o charakterze psychologicznym. Związek między astmą a umysłem jest więc niezaprzeczalny.
„Oddychanie to kruchy statek, który prowadzi nas od narodzin do śmierci”.
-F. Leboyer-
Związek między astmą a umysłem – co mówią badania
Dr Zofel Marks i jego współpracownicy przeprowadzili badanie z udziałem pacjentów chorych na astmę, aby ustalić, czy emocje rzeczywiście wpływają na chorobę. Jego badania polegały na porównaniu emocji zdrowych pacjentów i pacjentów z astmą w celu ustalenia, czy istnieje jakaś różnica.
W wyniku tych badań doszli do wniosku, że pacjenci z astmą częściej przejawiają wrogą postawę, mają większe poczucie bezradności i częściej wyrażają smutek, niż zdrowi pacjenci. Aby to zweryfikować, obie grupy poddano działaniu różnych bodźców i obserwowano ich reakcję. Jednak zaobserwowane trudności emocjonalne mogły być skutkiem astmy, a nie jej przyczyną.
Mimo to ustalenia te potwierdzono również w innych badaniach. Udowodniono, że do 50% chorych na astmę ma również objawy depresyjne. Podobnie, pacjenci, którzy mają te objawy a także przejawy lęku, częściej cierpią na ataki astmy i częściej odwiedzają lekarzy. Z drugiej stwierdzono ponadto, że stosowanie leków przeciwdepresyjnych powoduje zmniejszenie objawów astmy.
Ciekawe odkrycie neurobiologii
Badanie przeprowadzone na Uniwersytecie w Wisconsin-Madison wykazało, że istnieje wyraźny związek między astmą a umysłem. Przeprowadzone badania pozwoliły stwierdzić, że procesy astmatyczne mają ścisły związek z dwoma obszarami mózgu ściśle powiązanymi z emocjami. Chodzi o przednią korą obręczy i wyspą.
Profesor Richard Davidson, kierownik badań, wykorzystał obrazowanie rezonansem magnetycznym, aby udowodnić ten fakt. W tym celu zaczął od grupy sześciu wolontariuszy. Wszyscy cierpieli na astmę. Ta grupa otrzymała szereg substancji, które zaostrzyły chorobę.
Obserwując mózg ochotników, stwierdzono, że bodźce aktywowały przednią część kory obręczy i wyspę. Oba obszary są silnie związane z emocjami. Badanie zostało opublikowane, ale nie jest uważane za rozstrzygające, ponieważ przebadano niewielką liczbę pacjentów.
Pole badań, które pozostaje otwarte
Nauce udało się już zatem ustalić związek między astmą a umysłem. Nie wiadomo jeszcze, jaki jest zakres tej zależności ani jakie mechanizmy go regulują. Oczywiste jest, że czynniki psychologiczne mają determinujące znaczenie w przebiegu tej choroby. Stan depresji lub lęku zaostrza ataki astmy.
Dr Antonio Cano Vindel z Uniwersytetu Complutense w Madrycie podkreśla, że lęk wpływa na astmę na dwa sposoby. Pierwszy sposób polega na generowaniu epizodów przyspieszonego oddychania lub hiperwentylacji. Ten stan fizjologiczny występuje przy różnych zdarzeniach emocjonalnych, takich jak płacz, strach, stres itp. Z kolei Cano Vindel zwraca uwagę, że każde silne wydarzenie emocjonalne zwiększa skurcz oskrzeli.
Z drugiej strony zauważa, że pacjenci z astmą mają zwykle wysoki poziom depresji, smutku i gniewu z powodu tych ograniczeń, jakie stwarza sama choroba. Udowodniono również, że prawidłowe leczenie tych stanów psychicznych znacząco poprawia rokowanie.
Dlatego potwierdzamy raz jeszcze, że istnieje związek między astmą a umysłem. Ani w tym przypadku, ani w przypadku innych chorób, nie możemy przecież oddzielić organizmu od tego, co dzieje się w mózgu. Znowu potwierdza się w tym przypadku stara maksyma, która mówi “w zdrowym ciele, zdrowy duch”. Maksyma ta sprawdza się również w odwrotnym kierunku.
Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.
- Hoyos, M. L., Ochoa, D. A. R., & Londoño, C. R. (2008). Revisión crítica del concepto” psicosomático” a la luz del dualismo mente-cuerpo. Pensamiento psicológico, 4(10), 137-147.