Zaniedbanie emocjonalne i porzucenie dzieci to temat niestety bardzo na czasie. WHO definiuje wykorzystywanie dzieci lub złe ich traktowanie jako szerokie spektrum dotyczące osób poniżej 18 roku życia.
Mówi się, że obejmuje ono “wszelkie formy fizycznego i/lub emocjonalnego znęcania się, niegodziwego traktowania w celach seksualnych, zaniedbania, handlowania lub jakiegokolwiek innego rodzaju wykorzystywania, w wyniku czego wyrządzone mogą zostać potencjalne szkody dla zdrowia, przetrwania, rozwoju lub godności dziecka w kontekście relacji odpowiedzialności, zaufania lub władzy “(WHO, 2003).
W poniższym artykule skupimy się na zaniedbaniu lub porzuceniu dzieci. Niestety, bardzo często, gdy włączamy wiadomości słyszymy o dzieciach, które są zamknięte w domu i całkowicie zaniedbane, brudne oraz niedożywione. Właśnie o tym rozmawiamy, gdy mówimy o zaniedbaniu dziecka.
Ale czym właściwie jest zaniedbanie? Czy istnieje więcej niż jeden rodzaj zaniedbania? Jaki wpływ na dziecko ma tego rodzaju krzywda? Przyjrzymy się teraz tym pytaniom.
Definicja zaniedbywania dzieci i różne jego rodzaje
Zaniedbanie definiuje się jako rodzaj nadużycia polegającego na nieustannych porażkach popełnianych przez rodziców lub opiekunów dziecka. Nie spełniają oni minimalnych standardów zapewniania jedzenia, ubrania, opieki medycznej, edukacji, bezpieczeństwa i/lub okazywania uczuć. Innymi słowy, nie zaspokajają fizycznych lub emocjonalnych potrzeb dziecka.
Istnieją dwa bardzo różne rodzaje zaniedbania:
- Fizyczne/poznawcze zaniedbanie: ma związek z fizycznymi potrzebami dziecka. Są to rzeczy takie jak odpowiednie odżywianie, zapewnienie odzieży, higiena osobista i opieka medyczna. Tego rodzaju zaniedbanie oznacza, że dorośli odpowiedzialni za dziecko nigdy lub rzadko zajmują się potrzebami dziecka.
- Emocjonalne zaniedbanie: ma związek ze stałym brakiem reakcji na sygnały (płacz, śmiech), wyrażaniem emocji i zachowaniami poszukującymi bliskości i interakcji. Obejmuje również brak jakiejkolwiek stabilności w postaci osoby dorosłej, która podjęłaby próbę interakcji z dzieckiem.
Teraz skupimy się tylko na emocjonalnym zaniedbaniu.
Zaniedbanie emocjonalne dziecka – oznaki
Istnieją trzy główne oznaki zaniedbań emocjonalnych i dotyczą one następujących zachowań:
- Ignorowanie: dzieje się tak, gdy rodzice ignorują pragnienia dziecka i potrzebę interakcji. Nie wykazują żadnych emocji, gdy spędzają z nim czas. Istnieją, na przykład, rodzice, którzy podejmują interakcje z dzieckiem tylko wówczas, gdy absolutnie muszą. Nie okazują absolutnie żadnego uczucia, troski ani miłości.
- Odmowa opieki psychologicznej: w tym przypadku rodzice odmawiają rozpoczęcia leczenia, jeżeli ich dziecko ma poważny problem emocjonalny lub behawioralny. Specjaliści powiedzieli rodzicom, że ich dziecko potrzebuje leczenia w celu rozwiązania swojego problemu, ale rodzice nie zgadzają się na nie,
- Opóźnianie uwagi psychologicznej: w tym przypadku nie odmawiają profesjonalnego leczenia, ale odkładają je na później. Taka sytuacja zachodzi wówczas, gdy dziecko ma skrajny, oczywisty problem emocjonalny lub behawioralny (na przykład, próbuje popełnić samobójstwo).
Czynniki odgrywające rolę w odrzucaniu lub zaniedbywaniu dziecka
Takie zachowania są naprawdę trudne do wyobrażenia w relacji rodzic-dziecko. Często zastanawiamy się, jakie rodziny najczęściej zaniedbują swoje dzieci w taki sposób. Wiele badań potwierdza, że istnieją pewne zmienne, które bardziej niż inne łączą się z zaniedbywaniem dzieci:
- Romantyczne związki z wzlotami i upadkami. Oznacza to, że rodzice mają problemy z komunikacją a w ich związku nie istnieje prawidłowa równowaga sił.
- Knfliktowe relacje z dalszą rodziną. Rodzice nie proszą dziadków o pomoc, gdy potrzebują kogoś, kto zajmie się dziećmi.
- Opiekunowie nie umiejący nawiązać kontaktów społecznych. Nie mają kontaktu z sąsiadami i / lub przyjaciółmi. Nie proszą też o pomoc, kiedy jej potrzebują.
- Żadna osoba dorosła nie bierze odpowiedzialności za prace domowe, więc jedno z dzieci musi je wykonać.
- Życie w małych pomieszczeniach, w których higiena i bezpieczeństwo są na bardzo niskim poziomie. Jeśli rodzina nie posiada tak podstawowych wygód, jak chociażby ciepła woda w domu.
- Złe nawyki rodzicielskie obejmujące poświęcanie dzieciom uwagi i troski. Rodzice nie rozumieją potrzeb swoich dzieci. Mają negatywne spojrzenie na swoje dzieci, prawie nigdy nie komunikują się z nimi i nie spędzają z nimi czasu.
- Rodzice lub opiekunowie o bardzo niskim poziomie wykształcenia. Jeżeli sami nie ukończyli szkoły i nie troszczą się o dobrą przyszłość własnych
- Rodzice/opiekunowie mający niestabilne życie zawodowe. Nawet jeśli pracują, praca ta jest zwykle tymczasowa i nie daje im satysfakcji.
- Historia zaniedbania rodzicielskiego. Przynajmniej jeden z rodziców/opiekunów padł ofiarą porzucenia w dzieciństwie. Bardzo często nie chcą rozmawiać o tych chwilach swojego życia.
Zaniedbanie emocjonalne a potrzeba działania
Podsumowując, zaniedbanie emocjonalne jest bardzo skomplikowanym problemem, do którego może doprowadzić wiele różnych czynników. Ale to, że jest skomplikowane, nie oznacza, że nie wymaga natychmiastowej uwagi. Badania wykazały, że w dłuższej perspektywie konsekwencje mogą być jeszcze bardziej poważne niż fizyczne znęcanie się nad dzieckiem.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Zeanah, C. H., & Humphreys, K. L. (2018). Child Abuse and Neglect. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2018.06.007
- Hildyard, K. L., & Wolfe, D. A. (2002). Child neglect: Developmental issues and outcomes. Child Abuse and Neglect. https://doi.org/10.1016/S0145-2134(02)00341-1
- Young, J. C., & Widom, C. S. (2014). Long-term effects of child abuse and neglect on emotion processing in adulthood. Child Abuse and Neglect. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2014.03.008