Wychowywanie dziecka i nastolatka - 3 różnice

Być rodzicem nastolatka to nie to samo, co być rodzicem dziecka. Znajomość i zrozumienie ich nowych potrzeb pozwoli Ci nadal w pozytywny sposób towarzyszyć dziecku na tym etapie.
Wychowywanie dziecka i nastolatka - 3 różnice

Ostatnia aktualizacja: 31 sierpnia, 2021

Nierzadko widzi się zdrowe, szczęśliwe dzieci i harmonijne relacje rodzinne. Istnieją jednak czynniki, które różnią wychowywanie dziecka i nastolatka. W okresie dojrzewania metody stosowane w dzieciństwie mogą już nie działać.

Na szczęście coraz więcej rodziców jest zainteresowanych przyjęciem pozytywnego i pełnego szacunku stylu edukacyjnego w swoich domach. Wielu z nich, po zapoznaniu się i wdrożeniu w życie wskazówek zalecanych przez ekspertów, osiąga świetne rezultaty.

Kiedy tak się dzieje, rodzice mogą czuć się zdezorientowani i sfrustrowani. Co robię źle, że wszystko się zmieniło? Dlaczego moje dziecko już mnie nie słucha? Dlaczego ciągle się buntuje i stwarza taki dystans?

W większości przypadków ani rodzice nie popełnili żadnych błędów, ani ich dzieci nie stały się innymi ludźmi. Po prostu czasami trudno jest zaakceptować przejście z dzieciństwem w okres dorastania. Dlatego wychowywanie dziecka i nastolatka tak bardzo się różnią między sobą.

Dlaczego trzeba wiedzieć, czym różni się wychowywanie dziecka i nastolatka?

Wielu rodziców podpisałoby pakt, aby ich dzieci nie dorastały. Tak bardzo cieszą się towarzystwem, miłością i niewinnością swoich maluchów. A jednocześnie czują, że dorastanie i konieczność stawiania czoła nowym wyzwaniom przysporzy nastolatkom również cierpienia. Jako dzieciom łatwiej zapewnić im ochronę.

Jednak dojrzewanie nieubłaganie nastąpi  w pewnym momencie. I ważne jest, aby dzieci czuły, że mogą się swobodnie rozwijać i zmieniać. Powinni mieć też pewność, że rodzice je akceptują i towarzyszą im na każdym etapie. Z tego powodu chcemy porozmawiać z Wami o głównych wyzwaniach na tym etapie.

Jak będziecie musieli się z nimi zmierzyć? Jak również zmodyfikować styl wychowania, aby dopasować go do nowych potrzeb rodziny?

Wychowywanie dziecka i nastolatka – główne różnice

Matka z córką

Uwaga a prywatność

Jest to jedna z pierwszych rzeczy, które rodzice nastolatka zauważają jako wymagające zmiany. Co ciekawe, w dzieciństwie dziecko potrzebuje i domaga się właśnie obecności i uwagi rodziców. I z radością z nich korzysta. To wzbogaca je poznawczo i emocjonalnie oraz pozwala na zdrowy rozwój. Wielu rodziców czuje się nawet przytłoczonych nadmiernym żądaniem uwagi ze strony swoich małych dzieci.

Natomiast w okresie dojrzewania młody człowiek oczekuje prywatności i domaga się jej. Towarzystwo rodziców staje się dla niego natrętne. Co więcej, każda chwila, która mija pod ich nieobecność, pomaga mu wzmocnić tożsamość siebie jako niezależnej istoty.

Nadzór a autonomia

Wielu rodziców może uznać, że zasady wychowania, które wcześniej skłaniały ich dziecko do wykonywania poleceń lub posłuszeństwa, nie dają już takiego samego efektu. Ale to jest naturalne. Dzieci potrzebują nadzoru i wskazówek, oczekują od rodziców zapewnienia znacznie węższych ram i wytycznych oraz większych ograniczeń.

Wręcz przeciwnie, w okresie dojrzewania trzeba pozwolić na rozwój autonomii u dziecka. Oczywiste jest, że ograniczenia są nadal potrzebne, ale muszą być luźniejsze.

To normalne, że ojciec odrabia pracę domową ze swoim małym synem lub wysyła go do kąpieli o określonej porze. Jednak w okresie dojrzewania oczekuje się, aby młody człowiek miał pewną zdolność do samoregulacji. I jest to konieczne dla jego rozwoju.

To znaczy, że on sam bierze na siebie odpowiedzialność za swoje zadania i higienę. Teraz możemy zbierać to, co zostało zasiane w dzieciństwie. Dlatego próba narzucenia takiej samej kontroli młodemu człowiekowi jak dziecku jest nieskuteczna i przynosi efekt przeciwny do zamierzonego.

Rodzina kontra przyjaciele

Głównym czynnikiem socjalizującym w dzieciństwie jest rodzina. Dziecko zwraca się do rodziców jako do podstawowych postaci stanowiących punkt odniesienia, aby rozwijać swoją koncepcję świata i samego siebie.

W okresie dojrzewania grupa rówieśników przejmuje tę rolę, podczas gdy rodzina zostaje zepchnięta na dalszy plan. Ponownie, jest to naturalna i pozytywna zmiana, ale nie wszyscy rodzice potrafią ją przyjąć w pozytywny sposób.

Niezbędne jest umożliwienie młodej osobie nawiązania kontaktów towarzyskich, spędzenie większej ilości czasu z przyjaciółmi i kolegami. Rodzice nie powinni traktować tej zmiany jako sprawy osobistej. Próba manipulowania poczuciem winy młodego człowieka, który woli chodzić do kina z rówieśnikami niż z rodziną, ogranicza i zniekształca ten niezbędny proces.

Nastolatki

Wychowywanie dziecka i nastolatka nadal ma wiele podobieństw

Chociaż przejście z dzieciństwa w dorastanie następuje stopniowo, ta lawina zmian może sprawić, że rodzice poczują, że tracą kontrolę. Mogą pomyśleć, że wszystko, czego nauczyli się o rodzicielstwie, już nie działa. Tymczasem trzeba wprowadzić tylko kilka korekt.

Twoje dziecko nadal potrzebuje bezwarunkowej miłości i akceptacji, wymaga ograniczeń i wskazówek, a także czerpie ogromne korzyści z bliskiej emocjonalnie relacji z Tobą. Osoba, którą wychowałeś, wciąż tam jest, po prostu ewoluuje. Zamiast bać się zmian, poczuj dumę, że nadal możesz towarzyszyć dziecku na tym nowym etapie.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Molinero, L. R. (2007). El adolescente y su entorno: familia, amigos, escuela y medios. Revista española de pediatría: clínica e investigación63(1), 29-37.
  • Vallet, M. (2006). Cómo educar a nuestros adolescentes: un esfuerzo que merece la pena. WK Educación.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.