“Przyjacielu, bądź wodą” – powiedział Bruce Lee w słynnym cytacie. “Teraz woda może płynąć lub może zmiażdżyć.” W tym komentarzu odnośnie procesu samorealizacji, Bruce Lee podsumowuje jedną z 3 taoistycznych jakości wody, wyodrębnioną z poezji Lao-Tze. Mądrość zawarta w tym tekście jest naprawdę inspirująca w obecnym świecie.
To ponad 10 lat temu słynny filozof Zygmunt Bauman stworzył koncepcję płynnej społeczności. W ten sposób zdefiniował nowoczesność wartości zmiennych, zmieniających się modeli i struktur społecznych, rzeczywistość oznaczoną niepewnością. W obliczu tego zmiennego obrazu i trudności w utrzymaniu czegokolwiek, paradoksalnie, jedyną prawdziwą trwałością jest strach. Woda może nas tak wiele nauczyć…
Najwyższe dobro jest jak woda.
Woda przynosi ogromne korzyści wszystkim, bez konfliktów.
Wije się przez miejsca, których ludzie nienawidzą.
Tym samym jest blisko Drogi.
Dobre mieszkanie jest na ziemi.
Dobry umysł jest głęboki.
Dobry prezent jest miły.
Dobre słowo jest szczere.
Dobry władca jest sprawiedliwy.
Dobry pracownik jest pracowity.
Dobry uczynek jest zrobiony w dobrej chwili.
Tam, gdzie nie ma konfliktu, nie ma żadnej winy.
Żyjemy w świecie, w którym niewiele rzeczy można określić jako stabilne. Dlatego musimy działać szybko i być elastycznymi. Wtedy możemy dostosować się do każdej nagłej zmiany czy to odnośnie zatrudnienia, polityki, czy potrzeb społecznych i wszystkich innych różnorodnych relacji.
W kontekście tych wszystkich dynamik zrozumiałe jest odczuwanie pewnego niepokoju i niepewności. W takich przypadkach wielcy wschodni intelektualiści, tacy jak np. Raymond Tang (wykładowca i profesor Uniwersytetu w Guangzhou), zachęcają nas do tego aby dowiedzieć się nieco więcej o filozofii Tao.
Dzięki tym praktykom możemy zachować spokój wśród panującego chaosu. Możemy uzyskać wstrzemięźliwość i bezpieczeństwo w tym niepewnym, płynnym świecie.
1. Jakości wody według Tao: pokora
Pierwszą z cech wody według Tao jest pokora. Na pierwszy rzut oka, trudno jest dostrzec związek między wymiarami psychologicznymi, a światem wodnym. Jednak związek ten istnieje i jest naprawdę inspirujący. Woda, która płynie spokojnie, łagodnie i harmonijnie z rzeką, żywi i pielęgnuje ziemię wokół siebie.
Kiedy poziom wody jest normalny, okrąża brzeg, odżywia zwierzęta i pomaga środowisku osiągnąć idealną równowagę w funkcjonowania całego życia. Gdy rzeka jest wzburzona i chciwa w swym porywie, wszystko się zmienia. Siła potoku może wyrządzić prawdziwe szkody. Porywa ziemię, niszczy siedliska i wpływa na wszystkie żywe stworzenia.
- Musimy naśladować cechę wody, która odzwierciedla spokój i pokorę. Ten, który dobrze to rozumie i nie stara się być kimś więcej niż jest. Zawsze będzie wolał spokój od przemocy. I choć czasami będzie napotykał konflikt ze względu na czynniki zewnętrzne, zawsze będzie powracał do koryta rzeki. Każdy z nas może indywidualnie wybrać spokój w naszym życiu i promować naturalną równowagę.
2. Woda jest nastawiona na okazje
W trudnych czasach zawsze znajdzie się mały kącik, w którym można dojrzeć jakąś sposobność. Nie ma znaczenia, co dzieje się wokół nas, jakie zmiany zachodzą, jakie presje odczuwamy, ani jaka ściana zatrzymała nas na naszej drodze. Znajdź to pęknięcie, słabość w swoim przeciwniku lub problem, który ustępuje nowej ścieżce – nowej możliwości.
Jest to taoistyczna jakość wody, która przypomina nam o zdolności adaptacyjnej tej żywej substancji jaką jest. Gdy coś nas powstrzymuje lub stoi na naszej drodze, możesz liczyć na dwie rzeczy: nieubłagalną siłę i znalezienie słabego punktu.
Nie możemy zapominać, że woda jest świetnym oportunistą. Nigdy nie waha się zmienić formy, ustawienia lub pozycji, aby płynąć dalej. Dopóki istnieje nawet najmniejsza możliwość dotarcia do celu, woda może to zrobić.
3. Zmiana bez strachu
Istnieje mało elementów zainspirowanych lub dobrze przystosowanych do zmiany tak jak woda. Pomyśl o tym: w ekstremalnych temperaturach woda może przekształcić się w lód lub parę. Woda nie waha się zmieniać formy w zależności od otoczenia. Stanie się wazonem po umieszczeniu jej w wazonie lub mała i nieistotna, jeśli znajdzie się w szczelinie skały. Ogromna, jeśli wpada do oceanu i prawdziwy witalny pokarm dla spragnionych i jej potrzebujących.
Woda ma moc i charakter. Wie i rozumie, że nic nie jest tak ważne jak dokonywanie wszelkich niezbędnych zmian. Natura jest tak często wroga, a to, co się nie przystosowuje, nie przetrwa. Zakładając, że te cechy wody nie tylko nas zainspirują, ale także pomogą nam w różnych aspektach naszego życia.
Albert Ellis – psychoterapeuta znany z opracowania Rational Emotive Behavior Therapy (REBT), powiedział kiedyś, że istnieje potwór, który ściga nas każdego dnia. Prąd, który próbuje zmieść nasze szczęście. Pomysł, że świat powinien być szczęśliwy pochodzi od nas samych. Wiemy, że to nieprawda, ale wciąż skarżymy się nad każdą przeszkodę, każdy kamień na naszej drodze, każdą nieoczekiwaną i niechcianą zmianą.
Bądź jak woda. Bruce Lee już znalazł dla nas odpowiedź, ale nie powinniśmy ograniczać się do postrzegania jakości wody według Tao jako pięknej metafory. W końcu my także jesteśmy naturą. A natura sama w sobie jest wyrazem Tao.