Teoria uznania Axela Honnetha: ludzka walka o uznanie

Teoria uznania Axela Honnetha: ludzka walka o uznanie

Ostatnia aktualizacja: 04 lutego, 2020

Teoria uznania Axela Honnetha mówi o potrzebie uznania człowieka w świecie pełnym technologii. Mówi również o zmienności tego, co niektórzy uważają za ważne. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o tym intrygującym zagadnieniu!

W poprzednich epokach ludzie walczyli o uznanie swoich narodów lub o prawa dużych grup. Obecnie w ciągle zmieniającym się społeczeństwie ludzie wciąż szukają uznania. Teoria uznania Axela Honnetha skupia się właśnie na ludzkiej walce o uznanie.

Zrozumienie tej teorii oznacza zrozumienie naszego obecnego kontekstu. Żyjemy w zglobalizowanym świecie otoczonym hipernowoczesnością. Według Zygmunta Baumana rygorystyczne wzorce społeczne, które kiedyś wyznaczały ścieżkę dla nas jako ludzi, zniknęły. Cały ten proces napędzany jest przez postęp w komunikacji, ekonomii i technologii.

Czy kiedykolwiek kwestionujemy szybkość świata i rolę, jaką w nim odgrywamy? Nasza era znana jest z rewolucji technologicznej. Definiuje ją Internet i świat cybernetyczny. Niestety, im większy postęp komunikacyjny i im bardziej zmieniają się ludzie, tym bardziej relacje czasoprzestrzenne ulegają zniekształceniu. Wciąż się zmieniamy, a wraz z nami nasze znaczenie jako ludzi i jednostek.

Jesteśmy teraz zaangażowani w koczowniczy przypływ, w którym naszą kotwicą są przedmioty. Ponadto większość naszych działań jest teraz częścią „sieci”. Pytanie brzmi: jak to wszystko na nas wpływa?

Teoria uznania Axela Honnetha

Axel Honneth jest niemieckim filozofem i socjologiem urodzonym w 1949 roku. Był także częścią tzw. „Trzeciej generacji” szkoły frankfurckiej, szkoły teorii społecznej i filozofii krytycznej związanej z Instytutem Badań Społecznych Uniwersytetu Frankfurckiego.

Większość uważa Axela Honnetha za ucznia Jürgena Habermasa, od którego ma czerpać on analizę filozofii ruchów społecznych. Ponownie wykorzystał on także koncepcje Immanuela Kanta i Hegla.

Manekiny na mapie powiązań

Axel Honneth skonstruował moralną socjologiczną teorię ludzkiego cierpienia. Według filozofa jest to wynik słabego uznania, motoru walk społecznych w dzisiejszym świecie. Honneth rozpoznaje trzy sfery ludzkiego uznania: miłość, prawo i solidarność.

  • Po pierwsze, prawo wskazuje wytyczne zapewniające formy uznania. Tworzy również reguły zapewniające dynamikę między sferami.
  • Po drugie, miłość jest substratem innych sfer i promuje opiekę i uwagę.
  • Wreszcie, ocena społeczna jest sferą solidarności, w której rozpoznaje się cechy i możliwości danej osoby w danej społeczności.

Co się dzieje, gdy sfery uznania zostaną uszkodzone?

Relacje między różnymi obszarami uznania nie zawsze są harmonijne. Ciągłe napięcie między nimi przesuwa ich granice. Konsekwencje braku uznania różnią się w zależności od każdej sfery.

Teoria uznania Alexa Honnetha przedstawia sprawiedliwość jako nabywanie praw i obowiązków wykraczających poza porządek społeczny. Takie rozumienie byłoby możliwe tylko wtedy, gdy dana osoba odsunie się od tradycji moralnych, pozwalając im kierować się podstawowymi uniwersalnymi zasadami.

Walki społeczne przesuwają granice praw i obowiązków. W ten sposób identyfikowane są szkody w tej sferze, gdy moralna zdolność podmiotu do przejęcia własnych działań nie jest rozpoznana. Gdy nie mamy prawnego uznania, pozostajemy z ograniczoną zdolnością do podejmowania decyzji i egzekwowania naszych praw.

Kiedy ludzie nie czują się uznani w swojej społeczności, w sąsiedztwie lub w pracy, sfera solidarności pęka. Brak poczucia, że ​​jesteśmy fundamentalną częścią naszej codziennej grupy, powoduje pęknięcia w poczuciu własnej wartości i relacjach z innymi. Ten brak jest wynikiem stygmatyzacji i wpływa na honor i godność osoby.

Z kolei miłość jest czymś szczególnym, ponieważ zależy od grupy odniesienia danej jednostki. Najgłębsze i najbardziej fundamentalne więzi z rodziną, partnerem i przyjaciółmi są filarami uznania. Czuć się cenionym przez współpracowników to nie to samo, co czuć się kochanym przez członków rodziny lub inne bliskie nam osoby.

Axel Honneth o interakcjach społecznych

Teoria uznania Axela Honnetha przypomina, że więzi społeczne są ważne, ponieważ pozwalają ludziom wyrażać się na wiele sposobów.

Objawem złego uznania może być nadmierne korzystanie z sieci społecznościowych i typowe dla współczesnych czasów zainteresowanie stworzeniem profilu, który będzie wysoko ceniony przez innych.

Natomiast możliwe jest promowanie dobrostanu psychicznego tej teorii poprzez następujące działania:

  • Bierz czynny udział w sprawach moralnych, które budzą Twoje zainteresowanie.
  • Buduj relacje poza sieciami społecznościowymi. Zwracaj większej uwagi na kontakty z ludźmi z naszego najbliższego otoczenia poprzez bezpośredni dialog z nimi.
  • Dbaj o bliższe relacje. Żaden „lajk” ani nawet najdoskonalszy komentarz pod udostępnionym zdjęciem nie może równać się gestowi miłości bliskiego przyjaciela lub krewnego.

Axel Honneth i ruchy walczące o uznanie

Jak omówiliśmy wcześniej, walka o uznanie wykracza poza granice prawa, miłości i solidarności. Przyjrzyjmy się niektórym bieżącym i przeszłym przykładom:

Dwoje ludzi w uścisku
  • W dziedzinie prawa ruchy ekologiczne zawsze odgrywały szczególną rolę. Ich walka o regulacje jądrowe doprowadziła do ich konsolidacji jako partii politycznych (na przykład w Niemczech). W ten sposób dbanie o bezpieczeństwo świata wymaga nowych przepisów w zakresie wykorzystania surowców.
  • Na płaszczyźnie solidarności walki LGTB nie wymagają jedynie praw. Domagają się również uznania przez resztę społeczeństwa równości i walczą z napiętnowaniem.
  • Sfera miłości jest najtrudniejsza do interpretacji ze względu na jej intymny charakter. Każde „pęknięcie” ma bezpośredni wpływ na pozostałe relacje. Kilka badań wskazało związek między brakiem uczuć w relacjach a popadaniem w uzależnienia i odrzucenie społeczne. Podobnie pojawiają się ruchy, które walczą o włączenie edukacji emocjonalnej i seksualnej do szkół.

Uwagi końcowe

Tak więc teoria uznania Alexa Honnetha jest bardzo ważna dla lepszego zrozumienia naszych powiązań i dynamiki społecznej.

Czy na widok negatywnie nastawionej bądź przygnębionej osoby zdarzyło Ci się zastanawiać, co mogło się stać w jej życiu? Nie ma znaczenia, czy jesteś pracownikiem służby zdrowia, przyjacielem czy członkiem rodziny. Czy zdarza Ci się zastanawiać, czy inni czują się uznani moralnie, społecznie i przez jej najbliższe otoczenie?

Co więcej, teoria uznania Alexa Honnetha podsuwa wytyczne do kwestionowania naszego własnego uznania. Jaka jest nasza rola w grupach, których jesteśmy częścią? Czy czujemy się doceniani? Są to pytania, o których należy pamiętać.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Honneth, A., (1997), La lucha por el reconocimiento, Traducción española de Manuel Ballestero, Barcelona, Crítica (citado como LpR).
  • Honneth, A., (2003), Kamf um Anerkennung. Zur moralischen Grammatik sozialer Konflikte, Frankfurt, Suhrkamp (citado como KuA).

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.