Schizofrenia i zaburzenia naczyniowe mózgu

Za rozwojem schizofrenii mogą leżeć nieprawidłowości naczyniowe w niektórych obszarach mózgu. To nowe wyjaśnienie tej poważnej choroby psychicznej, o którym warto wiedzieć.
Schizofrenia i zaburzenia naczyniowe mózgu
Valeria Sabater

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 22 kwietnia, 2023

Życie ze schizofrenią jest jak życie w równoległym świecie, często bardzo groźnym i chaotycznym. Objawy tej poważnej i przewlekłej choroby psychicznej sprawiają, że ludzie nie są w stanie ukończyć studiów ani utrzymać pracy. Nie mówiąc już o złożoności ich relacji międzyludzkich. Dzisiaj omówimy, czy schizofrenia i zaburzenia naczyniowe mózgu mogą być w jakiś sposób powiązane ze sobą.

Urojenia, halucynacje, psychozy, zaburzenia myślenia, pogorszenie emocji, myśli samobójcze… Na schizofrenię cierpi około 1% populacji. Chociaż leki przeciwpsychotyczne mają swoje zalety i mogą pomóc, leczenie musi być połączone z terapią psychospołeczną. Co więcej, do dziś nie znamy też mechanizmów schizofrenii.

Naukowcy rozważali w tej kwestii zmiany zarówno w funkcji, jak i strukturze mózgu. Szukali na przykład odchyleń w produkcji dopaminy. Jednak niedawne badania przeprowadzone przez Uniwersytet Federalny w Rio de Janeiro (Brazylia) zasugerowały inną interesującą teorię powiązaną z unaczynieniem.

Badania wykazały, że pacjenci ze schizofrenią mają zwężone naczynia krwionośne w różnych obszarach mózgu.

Obraz reprezentujący schizofrenię i zaburzenia naczyniowe mózgu
Hipoteza, że pewne zmiany w naczyniach krwionośnych mózgu mogą być przyczyną różnych zaburzeń psychicznych, jest powszechnie znana.

Schizofrenia i zaburzenia naczyniowe mózgu: możliwy związek przyczynowy

Idea, że za schizofrenią leżą pewne nieprawidłowości w strukturach komórkowych mózgu, nie jest nowa. Od lat eksperci uznają znaczenie prawidłowej budowy neuronów, ich synaps i procesów dendrytycznych dla optymalnego funkcjonowania nieskończonych procesów psychologicznych.

Mózg jest jak drogocenny kamień, który od naszych narodzin musi być odpowiednio polerowany i rzeźbiony, aby prawidłowo funkcjonował. Decydujące znaczenie ma prawidłowe uformowanie neuronów, ale jeszcze bardziej ich unaczynienie. Oznacza to prawidłowy rozwój naczyń krwionośnych w tkance mózgowej.

Sprawne funkcjonowanie kory mózgowej wymaga precyzyjnej budowy sieci neuronowej i naczyniowej. Każda zmiana może pośredniczyć w pojawieniu się wielu problemów ze zdrowiem psychicznym. Związek między schizofrenią a zaburzeniami naczyniowymi to aspekt, który obecnie rozumiemy znacznie lepiej.

Rozwój schizofrenii może być spowodowany zmianami w astrocytach. Są to komórki nerwowe, które decydują o prawidłowym funkcjonowaniu i kształtowaniu się mózgu.

Astrocyty, możliwe wyzwalacze schizofrenii

Wspomniane badanie zostało niedawno opublikowane w czasopiśmie naukowym Molecular Psychiatry. Stanowi jeszcze jedno ogniwo w zrozumieniu neurobiologicznych podstaw schizofrenii. Wydaje się, że pochodzenie choroby może leżeć w astrocytach, które są rodzajem komórek glejowych.

Te małe struktury utrzymują komórki nerwowe na miejscu i sprzyjają ich prawidłowemu rozwojowi. Niewątpliwie odgrywają ogromną rolę w funkcjonowaniu mózgu. Jednak do niedawna były one całkowicie zaniedbywane przez neuronaukę. Dziś są znane jako „konstruktorzy autostrad nerwowych”.

  • Są kluczem do metabolicznego wsparcia neuronów.
  • Są niezbędne w procesach regeneracji mózgu.
  • Sprzyjają powstawaniu bariery krew-mózg.
  • Budują szlaki przekazywania informacji w mózgu.

Astrocyty są ważnymi jednostkami nerwowo-naczyniowymi, które łączą neurony z lokalnym przepływem krwi, zapewniając im tym samym prawidłowe podstawy metaboliczne. W przypadku osób cierpiących na schizofrenię zaobserwowano uderzającą szczególność w tej kwestii.

Pacjenci cierpiący na to zaburzenie psychiczne mają dysfunkcyjne astrocyty. Zmniejszają one przepływ metaboliczny do różnych regionów mózgu. To wadliwe unaczynienie zmienia wiele podstawowych procesów umysłowych.

Zapalenie komórkowe i patogeneza schizofrenii

Schizofrenia i zaburzenia naczyniowe mózgu mają bezpośredni związek z astrocytami. Więc dlaczego komórki te zachowują się inaczej? Osoby odpowiedzialne za badanie zidentyfikowały kilka możliwych wyjaśnień w tym zakresie.

Naukowcy odkryli cytokiny zapalne i różne dysfunkcje białek w składzie astrocytów osób cierpiących na schizofrenię. Te elementy zapalne wpływają na unaczynienie mózgu, zmniejszając je i czyniąc patologicznym.

Astrocyty odgrywają również kluczową rolę w odpowiedzi immunologicznej. Zmiany w tych typach komórek leżą u podstaw niedojrzałego unaczynienia, które w znacznym stopniu wpływa na korę mózgową.

Etap rozwoju płodowego mózgu człowieka
Zmiany w komórkach glejowych pojawiają się w wielu chorobach neurologicznych. Chociaż wiele z nich objawia się w wieku dorosłym, rozwijają się one w młodym wieku.

Czy w przyszłości powstaną nowe metody leczenia?

Schizofrenia objawia się we wczesnej dorosłości, w wieku od 21 do 30 lat. Jednak zmiany w astrocytach lub komórkach glejowych pojawiają się w rozwoju neurologicznym płodu. Te dysfunkcje unaczynienia mózgu stopniowo przekładają się na dojrzewanie mózgu z nieprawidłowościami. W dłuższej perspektywie stanowi to podstawę chorób neurologicznych, takich jak schizofrenia.

Dlatego wydaje się, że jest to czynnik genetyczny, który koordynuje związek między schizofrenią a zaburzeniami naczyniowymi mózgu. Ta wczesna deformacja obwodu mózgowego ma poważny wpływ na przyszłość jednostki. Cz są jakieś szanse, że w przyszłości może istnieć skuteczne leczenie tego schorzenia?

W tej chwili nie ma metod leczenia, które mogłyby skutecznie zapobiegać lub leczyć schizofrenię. Co więcej, nadal jest to choroba przewlekła, a leki stosowane w jej leczeniu niewątpliwie wymagają poprawy. W związku z tym istnieje potrzeba dalszych badań, zarówno w dziedzinie neuronów, jak i pochodzenia tej smutnej i poważnej choroby, która nadal nęka społeczeństwo.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Hanson DR, Gottesman II. Theories of schizophrenia: a genetic-inflammatory-vascular synthesis. BMC Med Genet. 2005 Feb 11;6:7. doi: 10.1186/1471-2350-6-7. PMID: 15707482; PMCID: PMC554096.
  • Katsel P, Roussos P, Pletnikov M, Haroutunian V. Microvascular anomaly conditions in psychiatric disease. Schizophrenia – angiogenesis connection. Neurosci Biobehav Rev. 2017 Jun;77:327-339. doi: 10.1016/j.neubiorev.2017.04.003. Epub 2017 Apr 8. PMID: 28396239; PMCID: PMC5497758.

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.