Są toksyczne zachowania, nie ma toksycznych ludzi

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Gema Sánchez Cuevas.

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia, 2023

Często słyszy się, że niektórzy ludzie są toksyczni. W rzeczywistości przymiotnik “toksyczny” z wielką łatwością przypisujemy każdemu, kto ma problemy w relacjach z innymi. W ten czy inny sposób przyczyniło się to do większej nietolerancji. Dlatego nadszedł czas, aby wyjaśnić, że w rzeczywistości nie ma ludzi toksycznych, ale są toksyczne zachowania.

Żadna istota ludzka nie może być określana jedynie w kategoriach “dobra” lub “zła”. Tyczy się to też negatywnych przymiotników, jak “toksyczny”. Ludzie, podobnie jak życie, są zmienni. Są chwile, kiedy ujawniają się złe lub destrukcyjne zachowania. Mogą one występować przez długi czas. Nie oznacza to jednak, że same w sobie są toksyczne. Nikt taki nie jest i nie możesz używać tego słowa, aby określać istoty innych. Toksyczne zachowania? Tak. Toksyczni ludzie? Nie.

Każdy może przejawiać toksyczne zachowania, ale to nie oznacza, że dzieje się tak przez całe życie. Zachowanie może się zmienić i stać się konstruktywne. W każdym razie nie chodzi tutaj o “dżumę”, od której należy uciekać, ale wskazuje, że dana osoba ma kłopoty i dlatego nie jest świadoma wyrządzanej przez nią szkody.

Jak wyglądają toksyczne zachowania

Zachowania toksyczne maskują niepewność i niską samoocenę. Jednocześnie odzwierciedlają cechy narcystyczne, które rekompensują brak miłości własnej. Ponadto często towarzyszą im błędne przekonania, które podtrzymują tego typu zachowania.

Główne cechy toksycznych zachowań to:

• Wykazują chęć kontroli. Istnieje silna potrzeba kontrolowania ludzi, których się kocha. Wiedzieć o nich wszystko. Gdzie oni są, z kim, co robią. Przejawia się również jako ciągła chęć wtrącania się do lub wpływania na ich sposób bycia i działania.
• Używają emocjonalnej manipulacji. Powszechne jest, że w przypadku zachowań toksycznych wykorzystuje się szantaż jako środek do nakłaniania drugiej osoby do robienia tego, czego chce szantażysta.
• Próbują poniżać i obwiniać. Toksyczne zachowania werbalne podkreślają błędy i problemy innych. Ponadto starają się unikać indywidualnej odpowiedzialności i obwiniać innych.
• Maskują zawiść i zazdrość. Toksyczne zachowania uniemożliwiają świętowanie sukcesów innych. Niezależność i osiągnięcia innych są postrzegane jako zagrożenie.

Toksyczne zachowania – co zrobić?

Zachowań toksycznych nie można traktować ogólnie i stosować w odniesieniu do każdego, kto prezentuje jedno lub więcej ze wskazanych zachowań. Zawsze są stopnie, poziomy i sytuacje.

To prawda, że w niektórych przypadkach zachowania toksyczne są zbyt głęboko zakorzenione. W tych przypadkach nie ma innego wyjścia, jak oddalić się od tej osoby. Ale to nie oznacza, że druga osoba powinna być odizolowana. Ważne jest, aby zrozumiała, że przyczyną dystansu jest jej destrukcyjne zachowanie.

Jesteśmy stale narażeni na sprzeczności w relacjach, które utrzymujemy z innymi. To prawda, że można osiągnąć równowagę, ale praktycznie nigdy nie jest ona naturalna. Tak naprawdę można ją osiągnąć dopiero po wielu wzlotach i upadkach. Każdy z nas wnosi do naszych relacji pustkę, złamania i niekonsekwencję. Rozsądnym rozwiązaniem nie jest unikanie tego wszystkiego, ale radzenie sobie z problemami i szukanie równowagi.

Dialog zawsze będzie uprzywilejowanym sposobem budowania mostów. Kiedy ktoś nie ma toksycznych zachowań, może pomóc innym zobaczyć je w sobie. Udaje mu się także ustalić granice kontroli i negatywnych zachowań. Jeśli pozwala na nie, jeśli je chwali, toleruje lub ucisza, oznacza to, że on również kieruje się tą samą logiką. To znaczy, logiką destruktywną.

Najlepszym sposobem, aby pomóc komuś, kto ma toksyczne zachowania, jest nie pozwalanie mu na nie. Każda relacja ma pewne reguły gry, niektóre jawne, inne nie. Nikt nie powinien tolerować manipulacji, pogardy i innych zachowań, które poniżają lub wykorzystują innych. To, co musimy wykorzenić, to toksyczne zachowania, a nie ludzi, którzy je manifestują.