Przywiązanie dzieci adoptowanych - jakie czynniki na nie wpływają?

Przywiązanie dzieci adoptowanych - jakie czynniki na nie wpływają?

Ostatnia aktualizacja: 02 stycznia, 2019

Dlaczego tak ważne jest mówienie o tym, jakie czynniki wpływają na przywiązanie do rodziny w przypadku dzieci adoptowanych? Wynika to z prostego powodu. A konkretnie tego, że wszystkie adoptowane dzieci w ciągu pierwszych kilku lat życia przeżywają pewnego rodzaju doświadczenia, które mogą skomplikować ich rozwój.

Te doświadczenia to pewne charakterystyczne czynniki, z którymi nie muszą sobie radzić inne dzieci. Dlatego też ich znajomość jest naprawdę ważna w przypadku dzieci adoptowanych i innych członków każdej rodziny zastępczej.

Te doświadczenia i inne czynniki mogą prowadzić do wytworzenia różnego rodzaju zachowań u dzieci adoptowanych. Niektóre z nich są nadmiernie zależne od swoich rodziców, podczas gdy inne z kolei stają się od nich emocjonalnie odległe. W dalszej części naszego dzisiejszego artykułu zaprezentujemy Ci garść informacji pozwalających Ci poznać niektóre możliwe przyczyny tego stanu rzeczy.

“Kiedy należymy do matki, rodziny, języka, kultury; budujemy naszą tożsamość, stajemy się kimś. “
Boris Cyrulnik

Jakie czynniki wpływają na style przywiązania do rodziny u dzieci adoptowanych?

Dzieci adoptowane często przechodzą przez wiele trudnych sytuacji w okresie przejściowym, zanim zamieszkają z nową rodziną. Niektóre z tych sytuacji odgrywają ważną rolę w rozwoju przywiązania dziecka do nowych opiekunów.

Na przykład dzieci mają mniejszą szansę na stworzenie relacji pełnej poczucia bezpieczeństwa ze swoimi przybranymi rodzicami, jeśli doświadczyły wcześniej przemocy lub zaniedbania w swojej pierwotnej rodzinie, sierocińcu lub wcześniejszej rodzinie zastępczej.

W ciągu pierwszych kilku lat życia dzieci potrzebują wokół siebie dorosłych, którzy będą skutecznie reagować na ich potrzebę wsparcia i bliskości. Jeśli opiekun ignoruje dziecko lub reaguje agresywnie, dziecko staje się nieufne. W efekcie lęka się osoby, przy której powinno czuć się w pełni bezpieczne. Taka sytuacja negatywnie wpłynie na wszelkie przyszłe relacje tego konkretnego dziecka.

Piętno sierocińców

Śmiech dzieci adoptowanych.

Te same czynniki wchodzą w grę wtedy, gdy dzieci znajdują się przez długi czas pod opieką zinstytucjonalizowaną. Obecnie istnieje wiele zasad mających na celu zapobieganie maltretowaniu dzieci przez personel sierocińców.

Nie oznacza to jednak, że mogą one w pełni zaspokoić wiele emocjonalnych i psychicznych potrzeb, tak istotnych w tym wieku. Ma to bezpośredni wpływ na przywiązanie do rodziny zastępczej u dzieci adoptowanych pochodzących z takiego sierocińca.

Mają na to wpływ różne czynniki. Na przykład takie, że nawet jeśli w sierocińcu dzieci uzyskują opiekę w czysto fizycznym aspekcie, to i tak dla wielu z tych dzieci opiekun nie jest osobą im bliską. Jest to po prostu tylko jeden z “dozorców”. Stąd opiekun ma problemy z zapewnieniem dzieciom w sierocińcu opieki także w sferze emocjonalnej. Te same problemy następnie przenoszą się do rodziny zastępczej i powtarzają się.

“To, co zrobimy dzieciom w młodości, one zrobią to później naszemu społeczeństwu”.
-Karl Menninger-

Co mogą zrobić rodzice zastępczy, aby zachęcić dzieci adoptowane do bezpiecznego przywiązania?

To prawda, że rodzice zastępczy nie mają żadnej kontroli nad wcześniejszymi doświadczeniami dzieci. Ale czy są jakieś czynniki lub coś innego, co mogą zrobić, aby zapewnić odpowiedni rozwój społeczny i emocjonalny u ich adoptowanych dzieci? Oczywiście, że tak. Zachowania i osobowości obojga rodziców odgrywają podstawową rolę w rozwoju więzi łączącej dzieci adoptowane i przybranych rodziców.

Najpopularniejsze czynniki, które zachęcają dzieci adoptowane do tworzenia relacji opartej na poczuciu bezpieczeństwa i zaufaniu to między innymi:

  • Stabilność emocjonalna
  • Odporność na stres
  • Elastyczność
  • Odpowiednia forma okazywania uczuć

Innymi słowy, rodzice zastępczy powinni być jak najbardziej dojrzali i sami dysponować bezpieczną i pełną zaufania wzajemną relacją. W ten sposób będą w stanie uczyć swoje przybrane dzieci poprzez najprostszą formę edukacji – na własnym przykładzie.

Dziecko adoptowane

Pomoc z zewnątrz

Rodzice adopcyjni powinni również mieć środki i sposoby, aby móc stawić czoła wszelkim przeciwnościom losu. Muszą także umieć pozytywnie zarządzać swoimi negatywnymi emocjami i nauczyć się prosić o pomoc zawsze wtedy, kiedy jej potrzebują.

Kiedy proszą o tego typu pomoc, nigdy nie powinni czuć się z tego powodu gorszymi rodzicami. Otwartość na prośby o pomoc ukazuje dzieciom znaczenie zarządzania emocjami. A są to czynniki, które korzystnie wpływają na dalszy rozwój adoptowanych dzieci.

Pomoże im to również zrozumieć i zaakceptować cały problem związany z adopcją. Jest to naprawdę ważny element, ponieważ wiele dzieci adoptowanych czuje się, jakby były winne, nieważne i porzucone. Jeśli mogą zmienić swoją perspektywę, z jakiej spoglądają na świat, stworzą w ten sposób pełniejszą i bardziej bezpieczniejszą relację ze swoimi opiekunami.

“Nie ma znaczenia, że ​​ktokolwiek ma prawo adoptować dziecko. Liczy się to, że dziecko ma prawo nie być adoptowanym przez byle kogo.”
-Fernando Savater-

Zdjęcia pochodzą ze zbiorów Rene Bernala, Larma Rmaha i Bena White’a, zostały zamieszczone dzięki uprzejmości ich autorów.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Neil, E. (2012). Making sense of adoption: Integration and differentiation from the perspective of adopted children in middle childhood. Children and Youth Services Review. https://doi.org/10.1016/j.childyouth.2011.11.011
  • Smith, D. W., Brodzinsky, D. M., & Rrodzinsky, D. M. (1994). Stress and coping in adopted children: A developmental study Sitress and Coping in Adopted Children: A Developmental Study. Journal of Clinical Child PsychologyOnline) Journal Journal of Clinical Child Psychology. https://doi.org/10.1207/s15374424jccp2301
  • Lewis, E. E., Dozier, M., Ackerman, J., & Sepulveda-Kozakowski, S. (2007). The Effect of Placement Instability on Adopted Children’s Inhibitory Control Abilities and Oppositional Behavior. Developmental Psychology. https://doi.org/10.1037/0012-1649.43.6.1415

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.