Porzucenie przez rodziców i jego konsekwencje

Dzieciństwo to kluczowy etap rozwoju psychicznego i emocjonalnego. Interakcja z naszymi rodzicami i wszystkie ich decyzje wpływają na naszą wizję siebie i świata. Często jednak nie zdajemy sobie sprawy ze szkód wyrządzonych we wczesnych latach. Mimo to, niektóre przeżycia, takie jak porzucenie przez rodziców, mogą pozostawić głębokie ślady.

W miarę dorastania, wielu z tych, którzy przeżyli to ciężkie doświadczenie, może powiedzieć, że nie wpłynęło na nich zbyt mocno. Albo, że sobie z tym poradzili. Jednak wystarczy obserwować ich postawy, myśli i zachowania, aby zobaczyć, jak porzucenie przez rodziców nadal na nich wpływa. Steruje nimi z ukrycia.

Aby uświadomić sobie, co się dzieje, przedstawiamy główne skutki uboczne, które można wykryć w takich przypadkach.

Co to jest porzucenie przez rodziców?

Zanim wymienimy konsekwencje porzucenia przez rodziców, ważne jest, aby wiedzieć, czym ono właściwie jest. A to dlatego, że nie chodzi tu tak naprawdę o nieobecność rodzica, którego nigdy nie było. Na przykład w przypadku samotnych matek z wyboru, nie możemy mówić o porzuceniu przez rodziców.

Podobnie wygląda to w rodzinie składającej się z dwóch ojców lub dwóch matek. Nie można powiedzieć, że istnieje tam jakikolwiek rodzaj porzucenia, chociaż nie istnieje postać przeciwnej płci.

Ponadto wykazano, że dorastanie w tego typu rodzinie nie jest dla dziecka niekorzystne w porównaniu z rówieśnikami wychowującymi się w rodzinach hetero-rodzicielskich.

Tak więc porzucenie przez rodziców występuje, gdy rodzic, który w pewnym momencie był częścią życia dziecka, przestaje nią być. I może tu chodzić zarówno o ojca jak i matkę. Ale nie chodzi też tylko o przypadki, w których ojciec lub matka fizycznie opuszcza życie dziecka.

Odnosi się również do symbolicznego porzucenia, które ma miejsce, gdy rodzic, pomimo fizycznej obecności, nie wiąże się emocjonalnie z dzieckiem. Oznacza to, że zaniedbuje opiekę nad potomkiem, gdyż jest stale zajęty innymi sprawami. Ostatecznie taka osoba jest nieobecna na poziomie emocjonalnym.

Konsekwencje, jakie pozostawia porzucenie przez rodziców

Konsekwencje wynikające z takiego porzucenia, rzeczywiste lub symboliczne, mogą być poważne. Dotyczą też szczególnie sfery emocjonalnej. Ponadto, chociaż zwykle zaczynają się manifestować już w dzieciństwie, często utrzymują się w wieku dorosłym. Możliwe, że dzieje się to na poziomie nieświadomym.

Przeanalizujmy główne następstwa, jakie pozostawia porzucenie przez rodziców.

Poczucie winy i niska samoocena

Dzieci często obwiniają siebie za odejście rodzica, który ich porzucił. Mogą czuć, że nie są wystarczająco wartościowe, ponieważ ich ojciec lub matka nie okazali mu zainteresowania.  Czasem myślą, że nie zasłużyły na to, by rodzic z nimi pozostał. Ale może się też zdarzyć, że myślą, że zrobiły coś złego, co spowodowało porzucenie.

W ten sposób dorastają z ogromnym poczuciem winy i niską samooceną. Jeśli osoba, która powinna kochać mnie najbardziej na świecie, postanowiła nie być przy mnie, to muszę być naprawdę zły lub mało wartościowy. Ta pozornie logiczna myśl w opisywanej przez nas sytuacji może spowodować uszkodzenie bardzo trudne do naprawienia.

Niezdolność do tworzenia więzi

U osoby, która doświadczyła porzucenia przez rodziców, często pojawiają się problemy związane z emocjonalną więzią z innymi ludźmi.

Nieufność i podejrzliwość dziecka instaluje się przede wszystkim w stosunku do rodzica, który się nim opiekuje. Ponadto możliwe jest, że te emocje są ekstrapolowane na pozostałych członków rodziny. A następnie na przyjaźń lub jakiekolwiek inne relacje, uniemożliwiając ich normalny rozwój.

Strach przed porzuceniem

Jest to niewątpliwie główna konsekwencja, która uruchamia następnie lawinę poważniejszych skutków. A to dlatego, że opuszczone dziecko dorasta w obawie, że pozostali ludzie z jego otoczenia też go porzucą. Może się to zdarzyć lub nie, ale samo oczekiwanie wywołuje wielką udrękę.

Ten strach może sprawić, że taka osoba przyjmie bardzo uległą i zależną postawę. Będzie na siłę próbowała zadowolić innych i trudno jej będzie przejawiać asertywność.

Inne konsekwencje porzucenia przez rodziców

Oprócz tego często pojawiają się problemy w szkole, zarówno z nauką, jak i z zachowaniem. Osoby te będą również narażone na zwiększone ryzyko uzależnień i wielu innych zaburzeń psychicznych. A dodatkowo będą zachowywać bardziej sztywne postawy i doświadczać trudności w dostosowaniu się do zmian, jakie mogą nastąpić w ich życiu.

Jeśli nie znajdą w swoim bezpośrednim otoczeniu niezbędnego zabezpieczenia, wsparcia i bezpieczeństwa, aby przepracować porzucenie przez rodziców, będzie to nadal obciążać ich rozwój w życiu dorosłym.

Osoby niechętne do tworzenia więzi emocjonalnych, nadmiernie lękliwe, obawiające się utraty uczucia innych oraz z niską samooceną są szczególnie narażone na skutki takiego porzucenia.

Tak więc terapia psychologiczna mająca na celu nadanie nowego znaczenia temu doświadczeniu może być bardzo pomocna w pozbyciu się ciężaru. Zweryfikuje i skoryguje błędne wnioski z przeszłości, nawet te, które miały miejsce w dzieciństwie.