Mity na temat mózgu - 5 takich, które uważasz za prawdziwe

Gdy już jakiś pomysł zapuści korzenie w naszym społeczeństwie, bardzo trudno jest go “odinstalować” z mózgu, jeśli zawsze w to wierzyliśmy. Jak już wspominamy o mózgu – jest to organ, na temat którego powstało wiele błędnych idei. Mity na temat mózgu – sieci społeczne są ich pełne, często także dzielimy się tymi “rzekomymi faktami”, gdy spotykamy się z przyjaciółmi lub rodziną, aby pochwalić się naszą pozorną mądrością.

Filozof Elena Pasquinelli poświęciła całą książkę, by opisać różne mity na temat mózgu*. Nauki przyrodnicze stał się bardzo popularną dziedziną a obecnie dysponujemy informacjami na prawie każdy możliwy do wyobrażenia temat. Elena uważa, że ​​połączenie nauki i społeczeństwa wciąż pozostawia wiele do życzenia. Czasami wśród ludzi istnieje podejrzenie i nieufność, a innym razem 100% przekonanie, że to, co zostało powiedziane jest prawdą. Jakkolwiek by nie było, ludzki mózg wydaje się być w centrum wielu tych kontrowersji.

Tak, czy owak, bez dalszego rozwodzenia się na ten temat, spójrzmy na 5 z najbardziej znanych mitów.

Mity na temat mózgu:

Używamy tylko 10% naszego mózgu

To prawda, że ​​czasami ludzie zachowują się tak, jakby w ogóle nie mieli mózgu, ale twierdzenie, że wykorzystujemy tylko “10%” jego potencjału to jeden z najdłużej utrzymujących się i tajemniczych mitów. Tajemnicą jest już samo to, skąd wzięło się to oświadczenie – nikt nie wie na pewno.

Obecne techniki neuroobrazowania pokazują nam, że używamy całego mózgu. Każda jego część jest aktywowana poprzez wiele wspólnych zadań, które wykonujemy. To prawda, że ​​używamy mózgu na różne sposoby i że niektóre zdolności poznawcze są bardziej rozwinięte u niektórych ludzi niż u innych. Nie ma to jednak nic wspólnego z wykorzystaniem mózgu w danym momencie. Ten mit jest całkowicie bezsensowny.

Nasz mózg wykorzystuje lewą albo prawą stronę

Jest to jeden z najbardziej znanych mitów o mózgu, często ilustrowany dziwnymi schematami. W rzeczywistości wniknął on do całego społeczeństwa a częściowo zalał także znaczną część świata naukowego. To najczęściej opisywany mit, ale nie ma żadnego uzasadnienia. Możemy zobaczyć, że to kompletna bzdura, gdy widzimy, jak cały mózg jest aktywowany podczas zadań, które rzekomo są ograniczone do jednej lub drugiej strony.

Chociaż prawdą jest, że niektóre funkcje są bardziej zależne od jednej lub drugiej półkuli mózgu, połączenia między dwiema “częściami” mózgu są tak liczne i potężne, że nie mogą funkcjonować autonomicznie i odrębnie. Używanie obu półkuli nie określa stylów uczenia się ani osobowości, ponieważ nigdy nie używamy tylko jednej części.

Mózg kobiety różni się od męskiego

Mózgi obojga płci wykazują różnice anatomiczne. Może się to jednak zdarzyć w przypadku innych narządów lub cech, takich jak wzrost. Ostatnie i szeroko omawiane badania wykazały, że mężczyźni wydają się mieć więcej połączeń w pewnych częściach jednej półkuli, podczas gdy kobiety mają więcej połączeń między obiema półkulami.

Wyniki te wykorzystują metody statystyczne, w których interpretacja wyników jest tendencyjna, a najważniejszą wydaje się napisanie przyciągającego uwagę nagłówka. W ten sposób mity na temat mózgu rozpowszechniają się tak łatwo. Różnice w tym badaniu nie wskazują, że mężczyźni i kobiety mają różne mózgi. Pokazuje jednak, że mężczyźni i kobiety mają inne rodzaje połączeń. Również sposób działania tych połączeń zależy od czynności wykonywanych przez daną osobę, a nie od jej płci.

Dzięki plastyczności neuronalnej wszystko jest możliwe

Nasz mózg jest plastyczny, dynamiczny i bardzo wrażliwy na czynności, którym poświęcamy najwięcej czasu. Na przykład badanie przeprowadzone wśród londyńskich taksówkarzy wykazało, że ich mózgi uległy zmianie, łącząc więcej i zwiększając rozmiar w obszarach odpowiedzialnych za orientację przestrzenną.

Jednak ta plastyczność ma również pewne ograniczenia. Możemy zbliżyć się do tych ograniczeń, im więcej praktyki mamy w danej specjalizacji. Czy jesteśmy taksówkarzami w dużym mieście, czy pracujemy w jakimś innym zawodzie. Plastyczność może sprawić, że niektóre obszary naszego mózgu będą miały większe znaczenie, podczas gdy waga innych ulegnie spadkowi.

Będzie to zależało od naszej aktywności, ale także od okoliczności, bodźców i ogólnego stanu fizycznego i poznawczego. Mózg każdej osoby ma swoją własną architekturę, która powstaje w zależności od tego, kim ona jest i co robi. Jednak ta sama architektura nakłada na każdego z nas ograniczenia, z którymi musimy żyć.

Mity na temat mózgu: możemy poprawić pojemność mózgu dzięki “treningowi”

Mity na temat mózgu czasem nie są dalekie od prawdy. To jest właśnie ta cienka linia z którą mamy do czynienia. Ogólnie rzecz biorąc, każdy trening pamięci, szybkie obliczenia lub jakakolwiek aktywność, która poprawia naszą uwagę, przynosi natychmiastowy pozytywny efekt. Ale najważniejsze pytanie dotyczy przyczyny. Czy ta poprawa jest w rzeczywistości produktem szkolenia lub też po prostu efektem placebo związanym z aktywnością, którą wykonujemy?

To pytanie staje się jeszcze ważniejsze, gdy weźmiemy pod uwagę, że efekt nie trwa zwykle zbyt długo po zakończeniu aktywności. Z drugiej strony, w wielu przypadkach nadal jest prawdą, że praktyka czyni mistrza.

Tak więc najważniejsze pytanie brzmi: czy to nasze umiejętności się poprawiają, czy też to nasze strategie ulegają zmianie? Na przykład, jeśli gramy w szachy przez jakiś czas, poprawienie naszej strategii podczas gry jest całkiem normalnym zjawiskiem. Zdobywamy doświadczenie, które pokaże nam, że niektóre strategie są lepsze od innych.

Czy jednak fakt, że nasza pamięć zawiera więcej informacji związanych z szachami, oznacza, że ​​możemy powiedzieć, że podstawowy proces psychologiczny uległ poprawie? Wydaje się, że dzięki treningowi poznawczemu naturalna degeneracja mózgu z powodu wieku może zostać spowolniona.

Mity na temat mózgu a udowodnione rezultaty w przypadku demencji

Istnieją również udowodnione wyniki poprawy u osób z chorobami zwyrodnieniowymi, takimi jak demencja. Wydaje się również prawdą, że trening jest bardzo korzystny, jeśli chcemy ponownie odzyskać podstawowy poziom po okresie bezczynności w danym temacie. Jeśli wyjdziemy poza te logiczne wnioski, wyniki są co najmniej wątpliwe.

W powyższym artykule wymieniliśmy niektóre z najczęstszych mitów dotyczących mózgu. Jest jednak wiele innych, których nie omówiliśmy i takich, o których jeszcze nie wiemy, że są mitami, ponieważ nauka nie znalazła jeszcze sposobu na ich zdefiniowanie. W każdym przypadku badanie naszego mózgu jest ekscytującym tematem, ponieważ jest to najbardziej niesamowita i doskonała technologia, jaką znamy.

 *Jeśli znasz francuski, możesz przeczytać o wszystkim bardziej szczegółowo w “Mon cerveau, ce héros, mythes et ráéalité” “, wydawnictwo Le Pommier.