Migrena – czy można ją leczyć przy pomocy farmakoterapii?

Migrena jest dziś najczęstszym rodzajem bólu głowy, będącym główną przyczyną niepełnosprawności w naszym społeczeństwie. Stąd znaczenie badania metod leczenia, zarówno tych wskazanych w przypadku ostrych ataków, jak i profilaktycznych, takich jak farmakoterapia migreny.

Ale czy migrena rzeczywiście poddaje się leczeniu?

Co to jest migrena?

Migrena to nawracający i intensywny ból głowy, zwykle zlokalizowany z boku głowy i najczęściej objawiający się w postaci kryzysu czy ataku. Ponadto, często towarzyszą mu nudności i wymioty, a także nadwrażliwość na światło i hałas.

Istnieją różne rodzaje migreny, w tym:

• Migrena z aurą: jest poprzedzona wrażeniami wizualnymi zwanymi aurami. To coś w rodzaju wcześniejszego ostrzeżenia przed rozpoczęciem kryzysu migreny.
• Migrena bez aury: to najczęściej spotykana odmiana. Ogólnie charakteryzuje się tym, że atakuje w postaci jednostronnego, pulsacyjnego bólu o intensywności od umiarkowanej do ciężkiej, który się nasila przy wykonywaniu aktywności fizycznej.
• Migrena siatkówkowa: charakteryzuje się epizodami zaburzeń widzenia. Pacjent widzi jasne obszary jak również ma obszary braku widzenia.
• Pierwotne objawy migreny w dzieciństwie: Czasami niektóre dzieci, które będą cierpieć na migreny w wieku dorosłym, doświadczają okresowo nawracających objawów, takich jak wymioty, ból brzucha a także zawroty głowy.

Czynniki ryzyka

Niestety do dziś przyczyny migreny nie są dobrze poznane. Jednak dość dobrze udało się zidentyfikować wpływ niektórych czynników ryzyka sprzyjających wystąpieniu atakom tej uciążliwej choroby. Wśród nich możemy wymienić przede wszystkim:

• Stres: jest to jeden z najważniejszych czynników ryzyka.
• Niektóre potrawy i napoje, takie jak alkohol, czekolada, kawa lub mocne sery.
• Intensywne ćwiczenia fizyczne
• Silne zmiany temperatur.
• Niektóre leki, takie jak nitrogliceryna lub gemfibrozyl.
• Bezsenność
• Zmiany hormonalne u kobiet: ataki migreny mogą wystąpić podczas menstruacji, na początku ciąży lub w okresie menopauzy.
• Pewne zapachy, intensywne dźwięki i jasne światła.

Migrena a farmakoterapia

Jeśli chodzi o leczenie farmakologiczne migreny, istnieją dwie duże grupy leków: te stosowane w leczeniu ostrych ataków a także leki zapobiegawcze lub profilaktyczne.

Leki stosowane w leczeniu ostrych ataków migreny

Leczenie migreny ma na celu wyeliminowanie bólu, a także związanych z nim objawów. Możemy wyróżnić trzy grupy leków o takim działaniu:

• Specyficzne: zasadniczo leki sporyszowe i tryptany.
  • Alkaloidy sporyszu: są nieselektywnymi lekami agonistycznymi receptora serotoninowego 5-HT1, więc działają na różne receptory organizmu, powodując niepożądane efekty, takie jak uzależnienie lub zależność.
  • Tryptany: są selektywnymi agonistami receptora serotoniny 5-HT1. Wywierają działanie zwężające naczynia i przeciwzapalne na określone receptory, takie jak 5-HT1B i 5-HT1D. Jednym z najbardziej znanych jest sumatryptan.
• Niespecyficzne: NLPZ i paracetamol. Zasadniczo w ostrych atakach umiarkowanego lub silnego bólu nie są one zwykle bardzo skuteczne. Zaleca się jednak ich stosowanie w sytuacjach kryzysowych łagodnego do umiarkowanego bólu.
• Leki wspomagające: leki stosowane w leczeniu towarzyszących objawów, takie jak leki przeciwwymiotne przepisywane w przypadku wymiotów.

Migrenowe leki profilaktyczne

Czasami jednak pacjenci cierpiący na ataki migreny nie reagują odpowiednio na leki. Czasami także ataki powtarzają się tak często, że zmieniają jakość życia pacjentów. W takich przypadkach można zastosować leczenie zapobiegawcze w celu zmniejszenia intensywności, częstotliwości i czasu trwania ataków.

Niektóre leki stosowane w leczeniu profilaktycznym migreny to:

• Propanolol
• Tymolol
• Metoprolol
• Walproinian sodu
• Topiramat
• Toksyna botulinowa, czyli inaczej jad kiełbasiany

Obecnie istnieją również nowe leki, które wykazały skuteczność przy niewielkich skutkach ubocznych. Niektóre z nich działają na szlaku peptydowym związanym z genem kalcytoniny: chodzi tu o gepanty i przeciwciała monoklonalne. Podobnie, inne leki znajdują się w fazie badań klinicznych, które zostaną zatwierdzone w najbliższej przyszłości.

W celu właściwego leczenia migreny odpowiednie leki należy również łączyć ze środkami niefarmakologicznymi. Równie ważne jak dobry lek na wypadek ostrego ataku jest leczenie zapobiegawcze. Dlatego w razie potrzeby należy rozważyć metody, które pomogą nam zmniejszyć częstotliwość i intensywność ataków.

Według hiszpańskiego Towarzystwa Neurologicznego ponad 40% pacjentów z migreną nie zostało zdiagnozowanych. Dlatego jeśli masz częste bóle głowy, nie wahaj się skonsultować swojego przypadku ze specjalistą!