Hormon miłości: jak działa oksytocyna?

Oksytocyna pełni wiele funkcji, od wspierania uczuć miłości rodzicielskiej po zwiększanie uczucia zakochania oraz intymności seksualnej. Zobacz, jak działa “hormon miłości” i co ma do powiedzenia na jego temat psycholog Marcelo Ceberio.

Oksytocyna odgrywa istotną rolę w działaniu organizmu człowieka oraz jego zachowaniu. To neurohormon, który zapewnia niesamowite korzyści dla Twojego ciała i uczuć. Ten hormon miłości odpowiada za wiele rzeczy, które sprawiają, że czujesz się dobrze.

Jest kluczowy w wytwarzaniu najróżniejszych więzi społecznych (romantycznych, platonicznych, rodzinnych), rozmnażaniu płciowym i narodzinach. Oksytocyna niesie ze sobą wiele korzyści. Czytaj dalej, aby je poznać!

Hormon miłości, miłość romantyczna i poszukiwanie intymności

Oksytocyna jest wytwarzana w podwzgórzu. Za jej wydzielanie odpowiada przysadka mózgowa. Ten hormon to gwiazda związków rodziców z dziećmi, ponieważ wzmacnia tworzenie więzi od momentu narodzin dziecka.

Oksytocyna stymuluje uczucia matczynej miłości, jak również poród i produkcję mleka w piersiach. Gdy kanał rodny poszerza się, przysadka mózgowa uwalnia duże ilości oksytocyny. Dochodzi do tego również podczas karmienia piersią, gdy dziecko ssie sutek.

Hormon miłości odgrywa również rolę w czułości fizycznej oraz orgazmach. Gdy oksytocyna zostanie uwolniona do krwiobiegu, wywołuje serię działań po akcie seksualnym. Orgazm, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, prowadzi do wydzielania oksytocyny, która wspiera krążenie spermy oraz skurcze mięśni w organach reprodukcyjnych obu płci.

Badania pokazują również, że po seksie, kiedy testosteron i endorfiny obecne w nasieniu są nadal obecne na ściankach szyjki macicy, kobiety otrzymują testosteron, endorfiny i oksytocynę. Z kolei mężczyźni doświadczają wzrostu poziomu endorfin i oksytocyny, co wywołuje uczucie rozluźnienia i pobudza instynkt opiekuńczy.

Oksytocyna jest kojarzona ze związkami, uznaniem i docenieniem, tworzeniem relacji pełnych zaufania, czułością, delikatnością i dotykiem fizycznym. Innymi słowy, może ją aktywować proste przytulenie, dotknięcie lub pocałunek.

Hormon monogamii

Niektórzy ludzie nazywają również oksytocynę hormonem monogamii. Podczas badań przeprowadzonych na Uniwersytecie w Bonn, naukowcy podawali oksytocynę lub placebo w formie sprayu do nosa grupie heteroseksualnych mężczyzn.

Chcieli zobaczyć w jaki sposób będą reagować podczas spotkania z atrakcyjną kobietą. Poprosili uczestników badania, aby wskazali, jaki dystans między nimi a kobietą będzie według nich odpowiedni, a jaki okaże się niekomfortowy.

Naukowcy odkryli, że uczestnicy, którzy byli żonaci lub w stałym związku i otrzymali oksytocynę, preferowali utrzymywanie większego dystansu od kobiet, niż mężczyźni, którym podano placebo. Jednak w przypadku singli sprawa wygląda zgoła inaczej. Naukowcy stwierdzili, że pierwsze odkrycie sugeruje iż oksytocyna może odgrywać kluczową rolę w zapewnianiu wierności mężczyzn.

Korzyści, jakie niesie oksytocyna dla rodziców oraz rodzin

Oprócz tego oksytocyna reguluje pełne miłości zachowanie jakie rodzice przejawiają wobec swoich pociech. To hormon przywiązania. Wywołuje instynkt wzywający do ochrony płodu i wspiera jego rozwój.

Przykładowo, kiedy matka karmi piersią swoje dziecko, oksytocyna daje sygnał do gruczołu piersiowego, aby przesłał mleko do zatoki mlecznej, skąd niemowlę będzie w stanie wyssać je poprzez sutek.

Dźwięk głosu matki aktywuje produkcję oksytocyny u dziecka, co odgrywa kluczową rolę w wykształcaniu więzi przywiązania między matką i dzieckiem. Głos matki może uspokoić dziecko i sprawić, że będzie czuło się bezpieczne.

Niektóre badania wykazują, że zakochani mają podwyższony poziom oksytocyny, zwłaszcza w bardziej dojrzałych etapach związku.

Jej działanie wiąże się z kontaktem fizycznym oraz orgazmem. Wywołuje matczyne i kobiece uczucia, które zapewniają wrażliwość podczas romantycznego kontaktu fizycznego. Wiele nastolatek często bardzo koncentruje się na swoich romantycznych fantazjach właśnie z powodu działania oksytocyny.

Z kolei w przypadku nastolatków testosteron krążący w ich żyłach sprawia, że bardzo koncentrują się na seksie. Nie oznacza to oczywiście, że chłopcy w tym wieku nie mają romantycznych fantazji ani się nie zakochują.

W rzeczywistości ojcostwo może zmniejszać poziom testosteronu, ponieważ oksytocyna wspiera zachowania pełne miłości i wzbudza pragnienie ochrony. Tym samym kiedy partnerka mężczyzny jest w ciąży, jego własne libido często spada.

Hormon miłości zapewnia większą pewność siebie

Poza tym niektóre ciekawe badania pokazują wpływ oksytocyny na pewność siebie i hojność. Hormon miłości może nawet zmniejszać lęk społeczny.

Podczas gry o dużą stawkę, uczestnicy badania którzy otrzymali oksytocynę w formie sprayu do nosa byli dwa razy bardziej pewni siebie niż uczestnicy w grupie kontrolnej.

Dopamina i oksytocyna

Naukowcy wierzą, że kobiety pierwotne utrzymywały między sobą mocne więzi, aby chronić się przed agresją ze strony mężczyzn.

Takie samo zachowanie można zaobserwować u niektórych gatunków małp. Jeżeli duży samiec próbuje zaczepiać samicę, odstraszy go grupa krzyczących samic. Niektórzy badacze wierzą, że takie zachowanie może tłumaczyć dlaczego kobiety tak często się spotykają i przeprowadzają intymne i pełne czułości rozmowy. Ten rodzaj aktywności jest stymulowany przez dopaminę.

Dopamina odgrywa niezwykle ważną rolę w mózgu, biorąc udział w różnych procesach. Wiąże się z zachowaniem i poznaniem, motywacją i nagrodami, snem, uczeniem się, humorem i uwagą. Często jest kojarzona z ośrodkiem przyjemności znajdującym się w mózgu. Dopamina wzmacnia pozytywne skojarzenia z określonymi działaniami, aby spowodować ich częstsze wykonywanie.

Co więcej, dopamina bierze również udział w czynnościach, które z natury wiążą się z poczuciem satysfakcji, takimi jak jedzenie, seks i przyjmowanie niektórych narkotyków.

Połączenie oksytocyny i dopaminy wpływa na przyjemność płynącą z intymności w życiu kobiety, zwłaszcza gdy poziom estrogenu w jej organizmie jest wysoki.

Uzależnienie, miłość i oksytocyna

Część badań przeprowadzonych na zwierzętach laboratoryjnych wykazało, że oksytocyna powstrzymuje rozwój tolerancji na różne uzależniające narkotyki (na przykład kokainę, opioidy i alkohol). Zmniejsza również objawy odstawienia.

Co więcej, badania sugerują również, że hormon ten dba o równowagę emocjonalną i zmniejsza poczucie niepokoju, ataki paniki, agorafobię, różne fobie oraz stres.

Naukowcy zauważyli, że osoby cierpiące na lęk społeczny mogą go zmniejszyć lub pozbyć się go w całości dzięki wysokiemu poziomowi oksytocyny. Może również pomóc pacjentom z określonymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak schizofrenia czy autyzm.

Oksytocyna i wazopresyna

W związkach oksytocynę uzupełnia inny hormon: wazopresyna. Jego działanie polega na “obronie terytorium”, ustalaniu granic tego, co w sposób intymny należy do dwóch osób znajdujących się w związku.

Nadania neuroendokrynologiczne wykazały, że więź obecna w dojrzałym związku jest w stanie wytrzymać przynajmniej kilka stadiów reprodukcyjnych dzięki oksytocynie oraz wazopresynie. Poziom obu tych hormonów podnosi się podczas stosunku seksualnego oraz narodzin.

Wazopresyna to hormon, który pomaga w utrzymaniu silnej więzi między partnerami. Aktywuje agresywne mechanizmy obronne dotyczące partnera i rodziny, które strzegą również kobietę przed kopulacją z innymi mężczyznami (tym samym gwarantując zaangażowanie rodzicielskie).

Oksytocyna i miłość

Miłość może czasem być postrzegana jak narkotyk ze znaczącymi skutkami ubocznymi. Badanie przeprowadzone przez Albert Einstein College of Medicine sugeruje, że “rzucenie” miłości (na przykład po zerwaniu) może prowadzić do rozwoju poważnych zachowań depresyjnych i obsesyjnych, podobnych do tych, które pojawiają się po odstawieniu narkotyków.

Oprócz tego miłość może wywoływać także zależność emocjonalną. Dzieje się tak, ponieważ gdy jesteś zakochana, wzrasta poziom składników chemicznych i hormonów, takich jak dopamina, oksytocyna i serotonina. Właśnie dlatego miłość sprawia, że czujesz przypływ energii i motywacji. Może sama zauważyłaś, że gdy jesteś zakochana, wystarczy Ci jedynie kilka godzin snu?

Niektórzy naukowcy twierdzą, że gdy ten nawał hormonów ustaje, ludzie często uważają, że już się nie kochają. Jednak w rzeczywistości receptory neuronów przystosowują się do nadmiernego przepływu substancji chemicznych. Z tego powodu, jeśli chcesz czuć się tak jak kiedyś, będziesz potrzebowała większej dawki hormonów.

• Aby wrócić do normalnych poziomów hormonów, mózg przechodzi przez kilka faz regeneracji. Powrót do stabilnego stanu zajmuje trochę czasu.

Oksytocyna pomaga również wytwarzać trwałe więzi między kochankami, które są w stanie przetrwać początkową falę emocji. Zmienia połączenia milionów obwodów neuronalnych.

Jeszcze więcej zalet oksytocyny

Należy pamiętać, że oksytocyna to substancja endogenna, co oznacza, że jest wydzielana przez mózg i wywiera na Ciebie taki wpływ, jak niektóre narkotyki. Uwalnia takie przekaźniki jak dopamina, noradrenalina i serotonina. Te neuroprzekaźniki zalewają mózg fenyloetyloaminą, związkiem chemicznym z rodziny amfetamin. Czekolada zawiera dużo fenyloetyloaminy, dlatego też tak bardzo chce nam się ją jeść po zerwaniu!

Oksytocyna odgrywa również ważną rolę w zazdrości. Kiedy ktoś Cię zdradzi, tracisz pewność siebie, Twój poziom oksytocyny spada, a poziom kortyzolu podnosi się.

W każdym razie nie można patrzeć na neuroprzekaźniki i wydzielanie hormonów z czysto biologicznego punktu widzenia. Zachowanie, myśli, wierzenia, wartości, idee, uprzedzenia, doświadczenia życiowe i fantazje również mogą wywierać wpływ na wydzielanie tych związków w organizmie.

Neuroprzekaźniki i hormony, takie jak serotonina, endorfiny i oksytocyna, to triada, która pomaga zmniejszać poziom kortyzolu podczas stresujących momentów w życiu. Właśnie dlatego w zwalczaniu stresu pomaga uprawianie sportu, przebywanie w spokojnych miejscach oraz tworzenie więzi emocjonalnych (z rodziną i przyjaciółmi).

Jak dowiedziałaś się z tego artykułu, oksytocyna zapewnia praktycznie nieskończone korzyści! Przede wszystkim dba o Twój dobrobyt oraz szczęście, jakie odczuwasz w swoim życiu.