GAD - zespół lęku uogólnionego i nowe perspektywy w jego leczeniu

Nowe perspektywy w leczeniu lęku nadal uwzględniają podstawy terapii poznawczo-behawioralnych, ale włączają też koncepcje terapii nowej generacji. Akceptacja lub analiza funkcjonalna są kluczowe dla pacjenta, aby przejąć kontrolę nad swoim życiem.
GAD - zespół lęku uogólnionego i nowe perspektywy w jego leczeniu

Ostatnia aktualizacja: 11 lutego, 2020

Pacjenci z GAD zgłaszają z większą częstotliwością traumatyczne zdarzenia interpersonalne w przeszłości. Mówią też o pozbawionym poczucia bezpieczeństwa przywiązaniu do najbliższej osoby w dzieciństwie.

Oczywiście w porównaniu z populacją bez zdiagnozowanego zespołu lęku uogólnionego. Dlatego nowe perspektywy leczenia u tych pacjentów wskazują na znaczenie rozwiązywania problemów interpersonalnych.

Wszystkie te problemy nie wydają się być w pełni uwzględnione w obecnie stosowanych terapiach poznawczych i behawioralnych. Takie traumy z dzieciństwa mogą wyjaśniać głębsze problemy emocjonalne, których pacjenci z GAD próbują lękliwie unikać.

Opracowano więc nowe, inne podejścia w celu przezwyciężenia tych ograniczeń perspektywy poznawczo-behawioralnej w GAD. Tak więc znajdujemy terapię integracyjną Newmana, terapię regulacji emocji Mennina oraz terapię Roemera i Orsillo opartą na akceptacji.

GAD – oznacza zespół lęku uogólnionego i pochodzi o angielskiej nazwy generalized anxiety disorder

Terapia integracyjna Newmana skutecznie leczy GAD

Pacjenci z zespołem lęku uogólnionego nie tylko się martwią na zapas. Zachowują się również w taki sposób, że zwiększają prawdopodobieństwo negatywnych konsekwencji interpersonalnych.

W ten sposób uniemożliwiają innym poznanie, jacy naprawdę są i co czują, aby uniknąć krytyki i odrzucenia, które przewidują. Mogą również nie komunikować swoich potrzeb i pragnień, wyrażając jednak gniew i rozczarowanie, gdy ich potrzeby emocjonalne nie zostaną zaspokojone.

Newman i inni (2004) opracowali integracyjną terapię do leczenia GAD, która jest stosowana sekwencyjnie. Wprowadza się ją w trakcie każdej 2-godzinnej sesji, tradycyjnej terapii behawioralno-poznawczej (CBT), wraz z technikami interpersonalnymi. Wszystko to ma na celu interweniowanie w problemy pacjenta / klienta.

Pacjentka z GAD

Cele części interpersonalnej / empirycznej to:

  • Zidentyfikowanie potrzeb interpersonalne pacjenta. Bada się również interpersonalne sposoby, w jakie próbuje zaspokoić te potrzeby. Dzięki temu można odkryć leżące u ich podstaw doświadczenia emocjonalne.
  • Generowanie bardziej efektywnych zachowań interpersonalnych w celu zaspokojenia własnych potrzeb.

Aby osiągnąć te cele, stosuje się eksperymentalne techniki terapii, koncentrując uwagę na tendencji do unikania emocji. Z drugiej strony, możliwe, że ta metoda może być przydatna tylko dla pacjentów, którzy wykazują określone rodzaje problemów interpersonalnych.

Terapia integracyjna Newmana jako leczenie GAD ma na celu identyfikację potrzeb interpersonalnych pacjenta i pomoc w generowaniu zachowań prowadzących do ich zaspokojenia.

Terapia regulacji emocji Mennina a leczenie GAD

Mennin (2004) zaproponował z kolei terapię regulacji emocji w oparciu o ideę, że osoby z GAD łatwiej doświadczają emocji negatywnych. Ponadto mają problemy z rozpoznaniem i zrozumieniem swoich emocji, Oceniają je negatywnie, nie akceptując ich i mają trudności z ich regulowaniem.

Terapia regulacji emocji łączy komponenty terapii behawioralno-poznawczej (CBT) z interwencjami ukierunkowanymi na emocje. Interwencje te mają na celu niwelowanie deficytu w regulacji emocjonalnej. Ponadto, rozwiązuje się również problemy na płaszczyźnie społecznej pacjentów.

Terapia regulacji emocji obejmuje cztery fazy:

  • Psychoedukacja na temat zespołu lęku uogólnionego (GAD), analiza funkcjonalna obaw i emocji oraz samodzielna rejestracja lęków.
  • Klient uczy się rozpoznawać swoje reakcje obronne i unikające wobec emocji, takie jak martwienie się lub szukanie uspokojenia. Zamiast tego wypracowuje umiejętności świadomości somatycznej lub identyfikuje przekonania na temat kluczowych kwestii stanowiących problem. Pracuje się nad zrozumieniem i akceptacją emocjonalną, a także nad identyfikacją i wyrażaniem własnych potrzeb i emocji.
  • Zdobyte umiejętności są następnie wykorzystywane w różnych ćwiczeniach symulujących doświadczenia związane z kluczowymi tematami, takimi jak strach przed utratą, niekompetencją i niepowodzeniem. Te eksperymentalne ćwiczenia mogą obejmować takie techniki, jak puste krzesło, dialog dwóch krzeseł i wyimaginowana wystawa. Wykorzystuje się też techniki takie jak strzałka w dół i dialog sokratejski.
  • Przegląd postępów, zakończenie relacji terapeutycznej, zapobieganie nawrotom i przyszłe cele wybiegające poza terapię.

Terapia regulacji emocji dała lepsze wyniki niż kontrolujący stan uwagi w szerokim zakresie zastosowań (martwienie się, lęk, depresja). Efekty oceniono na bardzo zadowalające, gdyż wahały się od umiarkowanego do dużego.

Terapia behawioralna Roemera i Orsillo oparta na akceptacji

Według modelu Roemera i Orsillo ludzie z GAD mają problematyczną relację ze swoimi wewnętrznymi doświadczeniami. W ramach tego komponentu wyróżnia się dwa aspekty: negatywną reakcję na doświadczenia wewnętrzne oraz połączenie się z nimi lub nadmierną identyfikację.

Mężczyzna odczuwający lęk
  • Negatywna reakcja obejmuje negatywne myśli i metaemocje (np. Strach przed negatywnymi emocjami). W konsekwencji powoduje to trudności w obserwowaniu i akceptowaniu wewnętrznych doświadczeń.
  • Połączenie lub identyfikacja z wewnętrznymi doświadczeniami implikuje postrzeganie ich jako o wiele bardziej znaczących niż są. Tacy pacjenci uważają, że przejściowa negatywna myśl stanowi charakterystyczną cechę osoby. Ten problematyczny związek z doświadczeniami wewnętrznymi prowadzi następnie do unikania doświadczeń.

Unikanie doświadczeń polega na celowym lub automatycznym unikaniu wewnętrznych doświadczeń postrzeganych jako zagrażające (np. troska o to, aby uniknąć bardziej niepokojących doświadczeń). Unikanie to zmniejsza dyskomfort, ale tylko tymczasowo, i przyczynia się do utrzymania problematycznych relacji z doświadczeniami wewnętrznymi.

Ponadto, w przyszłości ułatwia to pojawienie się ograniczeń behawioralnych. Osoba taka jest mniej zaangażowana w cenne lub znaczące zajęcia lub jest mniej świadoma ich znaczenia w trakcie wykonywania.

To ograniczenie behawioralne zwiększa dyskomfort, powodując więcej wewnętrznych negatywnych doświadczeń. W konsekwencji cykl się utrwala jak błędne koło. Biorąc powyższe pod uwagę, Roemer i Orsillo (2007, 2009) zaproponowali terapię behawioralną opartą na akceptacji (TCBA).

Elementy terapii behawioralnej opartej na akceptacji w leczeniu GAD

  • Podejście pełnej uważności (mindfulness) i akceptacja własnych doświadczeń, wraz z behawioralnymi zasadami uczenia się i ćwiczenia nowych umiejętności.
  • Wyjaśnienie i wykazanie modelu zespołu lęku uogólnionego GAD, w którym podkreślono rolę unikania doświadczeń. Model ten wiąże się następnie z leczeniem, które należy stosować.
  • Uczenie różnych technik uważności, koncentrując się najpierw na oddychaniu, zwracając uwagę na odczucia, a następnie na emocje i myśli.
  • Pacjentom pomaga się ponadto w:
    • Zrywaniu połączenia między postrzeganiem siebie a doświadczeniami wewnętrznymi.
    • Identyfikowaniu zajęć, które cenią w swoim życiu (w obszarze zainteresowań interpersonalnych, zawodowych / edukacyjnych i osobistych).
    • Prowadzeniu takiego życia, jakiego pragną, koncentrując się na działaniach pomimo bolesnych myśli i uczuć, które mogą się pojawić.

TCBA, czyli terapia behawioralna oparta na akceptacji jako leczenie GAD powoduje zmiany w kluczowych zmiennych zidentyfikowanych przez inne modele teoretyczne. Wpływa na trudności w regulowaniu emocji, strach przed reakcjami emocjonalnymi, nietolerancję niepewności i niski poziom świadomej kontroli.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.