Dwuzależność: sytuacja niewoli

Dwuzależność jest złożonym stanem psychicznym, który występuje u wielu osób uzależnionych od narkotyków lub innych substancji i sytuacji. Można powiedzieć, że jest to skrajny lęk przed autonomią.

Przejrzane i zatwierdzone przez: psycholog Sergio De Dios González.

Napisany przez Edith Sánchez

Ostatnia aktualizacja: 28 kwietnia, 2023

Dwuzależność odnosi się do dwóch rodzajów zależności. Pierwszy jest związany z substancją lub sytuacją. Może to być na przykład alkohol, marihuana lub seks. Drugi rodzaj dotyczy uzależnienia od innej osoby. Zwykle jest to partner, choć niekoniecznie.

Technicznie rzecz biorąc, dwuzależność jest zależnością wtórną, która karmi się zaburzeniami uzależniającymi. Zjawisko to jest również znane jako podwójna zależność i jest klasyfikowane jako zaburzenie socjopatyczne lub związek przystosowawczy. Chory jest uwarunkowany brakiem autonomii.

Po drugiej stronie jest ktoś, kto zachowuje się jak współuzależniony. Innymi słowy, faworyzuje lub promuje tę sytuację. Ta osoba również postrzega swoje zachowanie jako silnie uwarunkowane i ograniczone, ale może mieć poczucie, że zmiana relacji jest niemożliwa.

Dwuzależność: definicja

Formalnie dwuzależność to zespół postaw, zachowań i emocji, jakie osoba uzależniona przyjmuje w stosunku do innej osoby, od której jest uzależniona. Osoby dotknięte tym zaburzeniem celowo wyrzekają się swojej autonomii i przyjmują nawyki bierności, z wyjątkiem sytuacji, które wiążą się z utrzymaniem ich pierwotnego uzależnienia.

Oznacza to, że osoba podwójnie zależna podejmuje decyzje tylko w odniesieniu do swojego podstawowego uzależnienia. Zawsze przejmuje inicjatywę w tej kwestii i okazuje innym swoje preferencje i pragnienia. Jednak w każdej innej dziedzinie przyjmuje tak bierną postawę, że może nawet posunąć się do samounicestwienia. Jednostka pozwala drugiej osobie decydować za nią w każdym aspekcie życia.

Niektóre osoby uzależnione od narkotyków lub przedmiotów cierpią na to zaburzenie. Mówi się, że implikuje to cechy socjopatyczne. Ludzie ci oczekują, że druga osoba pomoże im nieść ich ciężar i nie zastanawiają się, czego inni potrzebować. Często postrzegają to jako „miłość”.

Charakterystyka dwuzależności

Istnieją inne cechy dwuzależności, określone przez Test Zależności Sentymentalnych (TDS), zaprojektowany przez Sirventa i Morala w 2007 roku. Są one następujące:

• Chory obsesyjnie szuka partnera i ma tendencję do idealizowania go.
• Ludzie nie są świadomi, że mają problem.
• Doświadczają silnego uczucia pustki i niemożności wyjścia z sytuacji.
• Relacja, jaką nawiązują z osobą, od której są zależni, jest niezwykle podobna do uzależnienia.
• Szukają w partnerze doznań podobnych do tych, jakich doświadczają po zażyciu narkotyku.

Wszystkie te cechy są określone w następujących zachowaniach:

• Szantaż emocjonalny.
• Pasożytnictwo w związku.
• Żądanie bezwarunkowej miłości.
• Naprzemienna dominacja i uległość.
• Lęki i obsesyjne unikanie porzucenia.
• Ekstremalne reakcje na zmianę lub nieznane.
• Obwinianie siebie lub innych za trudności.
• Sentymentalna manipulacja drugą osobą, poprzez wyrzuty i poczucie winy.

Więzienie dwuzależności

Dwuzależność zmienia system nagrody w mózgu. Powoduje, że niektóre wzmocnienia tracą na wartości w porównaniu z tymi, które stają się najważniejsze dla jednostki. W tym kontekście chorzy doświadczają potrzeby drugiej osoby w sposób obsesyjny i namiętny. Dlatego jeśli związek się kończy, często szybko szukają zastępstwa.

Mężczyźni mają tendencję do wykorzystywania partnerki w taki sam sposób, w jaki zażywają narkotyk. Kobiety wykazują tendencje do uległości i autodestrukcji, nie rozumiejąc, dlaczego tak się zachowują. Najbardziej obrazowa sytuacja ma miejsce w przypadku osób świadczących usługi seksualne i alfonsów.

Można powiedzieć, że autonomia osoby współuzależnionej jest skrajnie zagrożona. Chory postrzega niepodległość jako niebezpieczny teren, na który nie chce się zapuszczać. Czuje irracjonalny strach przed samotnością, ale nie może stworzyć związku, który będzie wykraczał poza pasożytnictwo jednostki. Osoba ta szuka drogi powrotu do brzucha matki i nie chce dorastać.

Dwuależność nie jest łatwa do wyleczenia za pomocą psychoterapii. Co więcej, chorzy mają tendencję do bojkotu własnego powrotu do zdrowia. Jeśli jednak ich praca skupi się na restrukturyzacji tożsamości i sposobu, w jaki postrzegają siebie, mogą zrobić postępy. Obecnie eksperci nie traktują tego problemu jako jednostki klinicznej jako takiej, ale jako podłoże uzależnienia.