Czym jest rasizm awersyjny i jak go uniknąć?

Rasizm awersyjny jest formą współczesnego rasizmu. W przeciwieństwie do tradycyjnej formy działa nieświadomie w sposób subtelny i pośredni. Awersyjny rasiści uważają się za pozbawionych uprzedzeń . Jednocześnie jednak żywią negatywne uczucia i przekonania dotyczące członków grup mniejszościowych. Eksperci wysnuli hipotezę, że termin ten charakteryzuje stosunek dobrze wykształconych i liberalnych białych osób w Ameryce do osób czarnoskórych.

Podstawowe zasady dotyczą postaw członków grup dominujących wobec mniejszości. Innymi słowy, grup w innych krajach o silnych współczesnych wartościach egalitarnych, ale z dyskryminującą historią lub polityką. Pomimo subtelnego wyrazu, awersyjny rasizm niesie ze sobą znaczące i zgubne konsekwencje, pod wieloma względami dorównujące skutkom tradycyjnego, jawnego rasizmu.

Są one widoczne na przykład w ograniczeniu możliwości ekonomicznych. Czy ruch Black Lives Matter Cię zainspirował? Jeśli tak, to z pewnością chcesz być lepszym sojusznikiem BIPOC . Jesteś świadomy faktu, że jako nie-czarnoskórzy lub rdzenni mieszkańcy żyjemy i czerpiemy zyski ze społeczeństwa zbudowanego na systemowym rasizmie przeciwko rdzennym Amerykanom. Brałeś udział w strajkach, maszerowałeś i podpisywałeś petycje.

Co najważniejsze, jesteś oddany sprawie, jaką jest poprawa życia osób czarnoskórych i rdzennych mieszkańców. Możesz jednak nie zdawać sobie sprawy, że nadal jesteś rasistą. Cóż, awersyjnym rasistą. Czym właściwie jest rasizm awersyjny? Jak go rozpoznać i powstrzymać się od dalszego aktywowania go?

Rasizm awersyjny – definicja

Po pierwsze, filozofowie i profesorowie Yale Dovidio i Gaertner zdefiniowali ten termin w swojej błyskotliwej pracy Awersyjny rasizm. Jest to forma współczesnego rasizmu, odnosząca się do kogoś, kto pomimo tego, że jest dość stanowczo nastawiony przeciwko jawnym formom rasizmu, podświadomie ma negatywne nastawienie. Może to odczuwać na przykład wobec ludzi określonych ras, narodowości lub społeczności mniejszościowych.

Ludzie, którzy często okazują awersyjny rasizm, zazwyczaj twierdzą, że są przeciwko rasizmowi. Ale mogą również krytykować lub delegitymizować głosy BIPOC przeciwko uprzedzeniom. Dodatkowo uważają ich działania jako „zbyt głośne” lub „agresywne”. Mogą również wierzyć w stereotypowe cechy grupy ludzi, nie zdając sobie z tego sprawy.

Zgodnie z filmem edukacyjnym YouTubera Franka LoSchiavo, istnieje wiele form awersyjnych rasistów. Jest to na przykład ktoś, kto twierdzi, że jest przeciwko rasizmowi, ale przyznaje, że czuje się niekomfortowo z myślą, że ich dziecko poślubiłoby czarnoskórą osobę. Innym przykładem jest nauczyciel podświadomie dający karę jednemu uczniowi, tylko dlatego, że ma stereotypowo rdzenne imię. To także ktoś publikujący post w mediach społecznościowych potępiający ksenofobię wobec Azjatów, ale podświadomie myślący, że chińska restauracja jest „brudna”.

Zasadniczo osoba, która jest awersyjnym rasistą, może mieć silne opinie na temat sprawiedliwości i równości dla wszystkich, ale ostatecznie ma nieświadome uprzedzenia i negatywne nastawienie do ludzi z pewnych ras lub grup etnicznych.

Czym forma ta różni się od innych rodzajów rasizmu?

Po pierwsze, w przeciwieństwie do innych rodzajów rasizmu, awersyjny rasiści często popierają ludzi, którzy nie mają silnych przekonań rasistowskich i tych, którzy otwarcie się z nimi nie zgadzają. Dlatego awersyjny rasiści nie dyskryminują innych w sytuacjach z obecnymi silnymi normami społecznymi, ponieważ przez to ich rasowe uprzedzenia byłyby oczywiste. Nie tylko dla innych, ale także dla ich samych. Innymi słowy, ktoś przejawiający rasizm awersyjny wyraża swoje uprzedzenia w subtelny i trudny do wykrycia sposób.

Osoby te często uzasadniają lub racjonalizują negatywne reakcje na podstawie czynników innych niż rasa. Co najważniejsze, jest bardzo prawdopodobne, że będą bardzo defensywni, jeśli ktoś wytknie im rasistowskie uprzedzenia, inaczej niż jawni rasiści. Tego typu ludzie nie zgodzą się z tym, że mają takie poglądy. Robin DiAngelo, autorka książki White Fragility: Why It’s So Hard for White People to Talk About Racism, omówiła to w genialnym przemówieniu na niemieckim kampusie ZEIT. Powiedziała, że rasizm awersyjny „jest klasycznym rasizmem białego postępowca”.

Zjawisko to rozpoczęło się przez białych naukowców w Stanach Zjednoczonych po ruchu Czarnych Praw Obywatelskich w latach 60. XX wieku. Wierzcie lub nie, ale nie zgadzali się oni z ideami segregacji i rasizmu przeciwko czarnym Amerykanom. Nadal jednak stosowali stereotypowy język, rozmawiając na temat Afroamerykanów.

Ponadto rasizm awersyjny różni się od rasizmu jawnego, ponieważ jest bardziej subtelny i trudny do wykrycia. Jego konsekwencje mogą jednak odpowiadać skutkom tradycyjnego rasizmu. Może to obejmować między innymi niesprawiedliwą karę, taką jak na przykład ograniczanie komuś możliwości ekonomicznych lub edukacji. Dodatkowo, możemy wymierzać komuś niesprawiedliwą karę lub wyrok, ponieważ ma on etnicznie czarne imię.

Jak rozpoznać ten rodzaj rasizmu?

Rasizm awersyjny jest trudny do rozpoznania ze względu na jego subtelność i głębokie zakorzenienie w społeczeństwie. Jest to trudniejsze również ze względu na nasze uprzedzenia rasowe i uwarunkowania. Niestety, łatwiej jest rozpoznać uwarunkowania rasowe innych i przykłady awersyjnych rasistów niż swoje własne. Edukacja i szukanie źródeł informacji na ten temat to dobry początek. Możesz śledzić BIPOC na Instagramie lub innych platformach społecznościowych.

Możesz także obserwować ważne organizacje. Słuchanie głosów BIPOC pomaga świadomie rozpoznać i skonfrontować własne negatywne postawy, na przykład o społeczności i zmianie poglądów. Po drugie, zdaniem Dovidio i Gaertnera, powinieneś rozważyć sposób, w jaki używasz języka. W szczególności w odniesieniu do osób z grup mniejszościowych lub etnicznych.

Przede wszystkim, ważne jest, jak reagujesz na kogoś, kto wytyka Ci Twój własny awersyjny rasizm. Jak powiedziała DiAngelo: „Awersyjnie rasistowscy ludzie są bardzo skłonni do obrony, jeśli inni im to wypomną”. Staraj się więc słuchać tego, co mówią inni ludzie i przyznać, że być może masz jakąś formę uprzedzeń rasowych. Możesz nawet nie zdawać sobie sprawy, że masz taki pogląd na daną grupę ludzi. Kiedy ktoś Ci to pokaże, łatwiej wtedy takie zachowania rozpoznać i zaadresować.

Subtelna stronniczość

Ramy awersyjnego rasizmu wskazują również, kiedy ma miejsce dyskryminacja osób czarnoskórych i innych grup mniejszościowych. Innymi słowy, awersyjny rasiści świadomie popierają wartości egalitarne. Dlatego nie dyskryminują innych w sytuacjach o silnych normach społecznych. Uczyniliby wtedy swoją dyskryminację oczywistą dla innych i dla siebie.

W takich kontekstach awersyjny rasiści są szczególnie zmotywowani do unikania uczuć, przekonań i zachowań, które mogą być powiązane z intencjami rasistowskimi. Jednak osoby te mają równocześnie nieświadome negatywne uczucia i przekonania. Zazwyczaj wyrażają je w subtelny i pośredni, a także łatwy do racjonalizacji sposób. Awersyjny rasiści dyskryminują innych ludzi w sytuacjach, w których struktura normatywna jest słaba.

Co najważniejsze, uzasadniają lub racjonalizują negatywne reakcje na podstawie czynników innych niż rasa. W tych okolicznościach awersyjny rasiści angażują się w zachowania, które ostatecznie szkodzą osobom czarnoskórym. Robią to jednak w sposób, który utrwala ich pozbawiony uprzedzeń obraz siebie. Ponadto ten rodzaj rasizmu często wiąże się z bardziej pozytywnymi reakcjami na ludzi białych niż na czarnych. Ostatecznie odzwierciedla raczej orientację pro-ingroup niż anty-outgroup. Dlatego unikamy piętna jawnej bigoterii i chronimy nieuprzedzony obraz siebie.

Jak aktywnie zapobiegać takim zachowaniom?

Istnieje wiele sposobów, aby zapobiec umożliwieniu awersyjnym rasistom. Po pierwsze, najlepszą rzeczą, jaką możesz zrobić, aby aktywnie uniemożliwić tego typu zachowania u siebie i innych, jest rozpoznanie możliwości wystąpiena takiej sytuacji. Innymi słowy, jesteś świadom pojawiania się rasowych uprzedzeń. Także tych, których “autorzy” nie zdają sobie sprawy, że tworzą. Żyjemy w społeczeństwie, które czerpie zyski z systemowego rasizmu przeciwko rdzennym Amerykanom.

Nawet jeśli nasza skóra jest koloru innego niż biały, wszyscy jesteśmy w pewnym stopniu współwinni tego niesprawiedliwego systemu. Dlatego musimy razem działać na rzecz antyrasizmu. Powinieneś także obserwować inne swoje zachowania. Na przykład to, czy aktywnie włączasz awersyjny rasizm we własnej grupie znajomych. Skonfrontuj z rzeczywistością samego siebie, swoich przyjaciół i rodzinę.

Zapytaj ich, dlaczego nie mają żadnych przyjaciół BIPOC (czarnych, rdzennych i kolorowych). Na koniec zastanów się, jak może to wpłynąć na Twoje uwarunkowania rasowe i postawy wobec danej społeczności. Dodatkowo, w jaki sposób Twoja grupa może używać określonego języka do opisywania innych. Innymi słowy, naucz się rozliczać siebie i swoich przyjaciół z Waszych czynów.

Co powinienem zrobić, jeśli tego doświadczę?

Po pierwsze, jeśli jesteś BIPOC, wiedz, że nie jesteś odpowiedzialny za edukowanie kogoś na temat rasowych uprzedzeń, zwłaszcza jeśli nie czujesz się bezpiecznie lub komfortowo, robiąc to. Oceń sytuację i ludzi wokół Ciebie, zanim to zrobisz. Upewnij się, że masz wokół siebie sieć wsparcia, jeśli doświadczysz aktu awersyjnego rasizmu. Musisz jednak czuć się wystarczająco komfortowo, aby się z tym zmierzyć.

Powiedz danej osobie, że to, co powiedzieli, wynika z ich rasowych uprzedzeń. Wierzcie lub nie, awersyjni rasiści często są całkowicie nieświadomi tego, że mają negatywne nastawienie, na przykład wobec danej grupy ludzi. Jeśli ktoś odmawia uznania własnych uwarunkowań rasowych i nie zgadza się z nimi, wiedz, że ich zmiana nastanwienia nie zależy od Ciebie. Całkowicie normalne jest też usunięcie ich ze swojego życia, jeśli odmówią analizy swojego zachowania.

Będą ignorować Twoje uwagi na temat ich słów. Oczywiście wyrażają oni ten rodzaj rasizmu w sposób pośredni i łatwy do racjonalizacji. Działają jednak w celu systematycznego ograniczania możliwości osób czarnoskórych i członków innych tradycyjnie niedostatecznie reprezentowanych grup.

Poza tym przyczynia się to również do nieporozumień między grupami i sprzyja klimatowi nieufności międzyrasowej. Zrozumienie natury awersyjnego rasizmu może pomóc w tworzeniu polityk, które hamują jego skutki. Można to zrobić na przykład poprzez skupienie odpowiedzialności na decydentach czy pomagając zidentyfikować nowe techniki eliminowania nieświadomych uprzedzeń.