Fobie pogodowe: różne rodzaje i sposoby ich leczenia

Najczęstsze fobie dotyczą zwierząt, wysokości lub zamkniętych przestrzeni. Jednak są też osoby, które odczuwają niepokój w obliczu pewnych zjawisk meteorologicznych.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog José Padilla.

Ostatnia aktualizacja: 09 listopada, 2022

Istnieje wiele różnych rodzajów fobii specyficznych. To fobie dotyczące określonego przedmiotu lub sytuacji. Jedna z takich fobii dotyczy zjawisk meteorologicznych. Chorzy mogą na przykład obawiać się błyskawic i grzmotów, zarówno w oddali, jak i w pobliżu. Mogą też bać się gęstej mgły, w której widoczność jest ograniczona do minimum. Dzisiaj omówimy różne fobie pogodowe.

Z reguły osoby cierpiące na fobię meteorologiczną doświadczyły pewnych sytuacji pogodowych, które zapisały się w ich życiu lub pamięci. Dlatego myśl, że podobne wydarzenie może się powtórzyć, powoduje u nich lęk.

Fobie pogodowe

Osoby cierpiące na fobie pogodowe doświadczają wysokiego poziomu niepokoju wraz z irracjonalnym i nadmiernym lękiem przed narażeniem się lub oczekiwaniem na określone warunki pogodowe. Z tego powodu w miarę możliwości starają się unikać wszelkich sytuacji lub miejsc, w których mogą one wystąpić.

Ten rodzaj fobii, jak każda specyficzna fobia, ma następujące cechy :

• Konkretny przedmiot lub sytuacja prawie zawsze wywołuje u cierpiącego natychmiastowy strach lub niepokój.
• Chorzy aktywnie i wytrwale unikają przerażającej według nich sytuacji przez sześć miesięcy lub dłużej.
• Strach lub niepokój, którego doświadczają, są nieproporcjonalne do rzeczywistego niebezpieczeństwa stwarzanego przez obiekt lub sytuację.
• Doświadczają upośledzenia społecznego, zawodowego lub innych ważnych obszarów funkcjonowania.
• Ich objawów nie da się wytłumaczyć innym zaburzeniem psychicznym. Nie jest to na przykład zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD), zespół stresu pourazowego (PTSD), zespół lęku separacyjnego lub zespół lęku społecznego.

Dokładna etiologia fobii pogodowych nie jest znana. Uważa się jednak, że mogą się rozwijać ze względu na związek między warunkami pogodowymi a strachem lub paniką. Najpopularniejszą teorią jest warunkowanie klasyczne. Sugeruje ona, że fobia ta zwiększa się, gdy zdarzenie wywołujące strach lub niepokój łączy się ze zdarzeniem neutralnym.

Objawy fobii pogodowych

Fobię pogodową można zaobserwować u osoby, która:

• Nadmiernie boi się pewnych warunków pogodowych.
• Unika sytuacji, w których może skonfrontować się z przedmiotem swojej fobii.
• Czuje się niespokojna podczas manifestacji pewnych zjawisk meteorologicznych.

Osoba z fobią tego rodzaju może również odczuwać objawy fizyczne. Może to być na przykład kołatanie serca, pocenie się, duszność, ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, dreszcze, nudności, uderzenia gorąca i drżenie.

Chorzy mogą również wykazywać pewne objawy poznawcze. Negatywne obrazy i przekonania, przekonania o niezdolności do wytrzymania przerażającej sytuacji, negatywne interpretacje reakcji fizjologicznych, natrętne myśli, zmartwienia i stan niepokoju to tylko niektóre z nich.

Fobie mogą wywoływać całą serię objawów, które obezwładniają chorego w różnych obszarach jego życia, takich jak relacje społeczne, rodzinne, zawodowe i intrapersonalne.

Rodzaje fobii pogodowych

Przyjrzyjmy się niektórym konkretnym typom fobii pogodowych:

• Anemofobia. Strach przed wiatrem lub prądami powietrznymi.
• Aklufobia. Chory boi się ciemności.
• Aurorafobia. Strach przed zorzą polarną.
• Brontofobia lub Ceraunofobia. Strach przed piorunami i błyskawicami.
• Eozofobia. Strach przed świtem lub światłem dziennym.
• Heliofobia. Obawa przed słońcem, światłem słonecznym lub jakimkolwiek jasnym światłem.
• Hydrofobia lub akwafobia. Strach przed wodą.
• Homichlofobia lub nebulafobia. Strach przed mgłą.
• Higrofobia. Obawa przed wilgocią.
• Lilapsofobia. Strach przed tornadami lub huraganami.
• Meteorofobia. Strach przed meteorytami.
• Nefofobia. Obawa przed chmurami.
• Noktyfobia. Strach przed nocą.
• Ombrofobia lub pluwiofobia. Strach przed deszczem.
• Ouranofobia. Strach przed niebem.
• Psychofobia. Strach przed zimnem.
• Chionofobia. Strach przed śniegiem i śnieżną pogodą.
• Termofobia. Strach przed upałem.
• Selenofobia. Strach przed księżycem.

Bez względu na rodzaj fobii pogodowej chory może zdobyć umiejętność radzenia sobie z nią. Tak jak nauczył się reagować negatywnie na pewne zjawiska, może również nauczyć się bardziej adaptacyjnych reakcji na nie.

Leczenie

Rozmowa ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego może pomóc osobie cierpiącej na tę fobię w radzeniu sobie z jej lękami i niepokojami. Terapia ekspozycji i terapia poznawczo-behawioralna są najskuteczniejszymi metodami leczenia w tych przypadkach.

• Terapia ekspozycyjna. Koncentruje się na zmianie sposobu, w jaki jednostka reaguje na przerażającą sytuację. Stopniowa i powtarzająca się ekspozycja na źródło specyficznej fobii i związane z nią myśli, uczucia i doznania mogą pomóc im kontrolować swój niepokój. Ekspozycja na żywo polega na tym, że mają bezpośredni kontakt z lękowym lub nieprzyjemnym bodźcem. Podstawową ideą jest pozostawanie w kontakcie z bodźcem, którego się obawiasz, aż do zmniejszenia lęku.
• Terapia poznawczo- behawioralna. Wiąże się z ekspozycją w połączeniu z innymi technikami uczenia się sposobów radzenia sobie z określonymi warunkami pogodowymi, które powodują strach.
• Leki. Terapia ekspozycji jest ogólnie skuteczna w leczeniu fobii specyficznych. Jednak leki również mogą pomóc zmniejszyć objawy lęku i paniki.

Strategie radzenia sobie

Jeśli cierpisz na którąkolwiek z tych fobii, oprócz psychoterapii, możesz zastosować następujące strategie.

• Nie unikaj sytuacji, które sprawiają, że się boisz. Zamiast ich unikać, staraj się narażać na nie jak najczęściej.
• Przećwicz techniki poznane podczas terapii i pracuj z terapeutą, aby opracować plan na wypadek, gdyby objawy się pogorszyły.
• Szukaj wsparcia w grupach samopomocy.
• Zadbaj o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne. Odpoczywaj, jedz zdrowo i staraj się być aktywny fizycznie każdego dnia.

Wreszcie, jeśli fobie nie są leczone, mogą znacząco wpłynąć na codzienne funkcjonowanie jednostki. Dlatego jeśli cierpisz na jakąkolwiek fobię, która wpływa na Twoją codzienną rutynę i jakość życia, powinieneś skonsultować się ze specjalistą ds. zdrowia psychicznego.