Czy wiesz, co wywołuje strach w mózgu?

Czy wiesz, co wywołuje strach w mózgu?

Ostatnia aktualizacja: 16 lipca, 2020

Kiedy czujesz strach, Twoje serce przyspiesza, otwierasz oczy, zwiększasz poziom uwagi (jesteś w stanie skoncentrować się dłużej i lepiej), itp. Ale co tak naprawdę wywołuje strach w mózgu w takiej sytuacji?

Nazywamy strachem uczuciem udręki, którego doświadczamy w sytuacji zagrożenia, prawdziwego lub wyobrażonego. Strach w mózgu jest wynikiem aktywacji adaptacyjnego systemu alarmowego w obliczu niebezpieczeństwa, co prowadzi do zmian fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, które pomagają nam przetrwać.

Podczas badań neuronaukowych strach był powiązany ze strukturą mózgu zwaną ciałem migdałowatym. Znajduje się ono w układzie limbicznym i oprócz brania udziału w innych emocjach, odgrywa podstawową rolę w wyszukiwaniu i wykrywaniu sygnałów niebezpieczeństwa.

ciało migdałowate

Ciało migdałowate przez większość czasu pozostaje nieaktywne, jednak budzi się przy najmniejszym zagrożeniu.

Jednak ostatnio odkryto, że w strach zaangażowane są inne struktury i sieci, które razem przygotowują nasze ciało do stawienia czoła zagrożeniu. W rzeczywistości, ostatnia metaanaliza wykazała, że ​​ciało migdałowate nie jest najważniejszą strukturą w strachu.

Strach w mózgu – jak się od niego uczyć?

Chociaż strach pojawia się naturalnie, w większości przypadku pojawia się poprzez doświadczenia. Jest to tak zwane warunkowanie strachu i można to zrobić celowo.

To uczenie w stylu Pawłowa ma miejsce po wielokrotnym sparowaniu neutralnego bodźca (np. kwadratu) z bodźcem awersyjnym (np. głośny hałas). Zatem neutralny bodziec, który w zasadzie nie wywołuje żadnej reakcji zaczyna wywoływać reakcją warunkową, taką jak zakrycie uszu.

Uczenie się strachu można zaobserwować w zaburzeniach, w których osoba wcześniej nie miała negatywnych wrażeń związanych z danym zdarzeniem. Na przykład ktoś, kto był w stanie skorzystać z transportu publicznego, ale po kilku atakach paniki i późniejszym przekonaniu, że może umrzeć, niechętnie wsiada do autobusu.

Obszary mózgu

Podsumowując, strach w mózgu aktywuje następujące obszary mózgu: wyspę, grzbietową przednią część kory obręczy i grzbietowo-boczną część kory przedczołowej.

Podświetlony na niebiesko mózg

  • Wyspa: znajduje się po obu stronach mózgu. Region ten integruje informacje o charakterze poznawczym, fizjologicznym i jest związany z formułowaniem prognoz dotyczących tego, co może się zdarzyć. Odpowiada również za integrację emocji ciała migdałowatego i zmysłów, co prowadzi do interpretacji zagrożenia. Ponadto wiąże się z warunkowaniem awersyjnym, antycypowaniem konsekwencji.
  • Przednia część kory zakrętu obręczy: odgrywa istotną rolę w uczeniu się strachu i zachowaniu unikania, a także w subiektywnym odczuciu lęku. Działa jako mediator w sytuacjach konfliktowych określając znaczenie bodźca, kierując naszą uwagą i pomagając zachować racjonalność. Zatem im częściej jest on aktywowany, tym więcej uwagi poświęcamy bodźcowi, a co za tym idzie odczuwamy większy strach.
  • Kora przedczołowa: obszar grzbietowo-boczny ma związek z emocjonalną regulacją strachu i wyrażaniem powiązanych z nią reakcji fizjologicznych. Z drugiej strony obszar brzuszno-środkowy pozwala nam odróżnić bodźce niebezpieczne od bezpiecznych.

Behawioralny wyraz strachu

Kiedy doświadczamy strachu nasz mózg reaguje szybko i mimowolnie. Uruchamia złożoną sieć, która umożliwia określone zachowania pomagające uniknąć tej sytuacji.

Oznacza to, że wyspa powoduje pocenie się, serce przyspiesza przygotowując się do ucieczki, a nogi są gotowe do biegu. Przednia kora obręczy skupiała naszą uwagę na niebezpieczeństwie. Wyspa aktywuje reakcje fizjologiczne, aby przygotować ciało do ucieczki.

A kora przedczołowa uruchamia sytuacje poznawcze, aby sobie z tym poradzić (na przykład wybierz między wołaniem o pomoc lub ucieczką). Ostatecznie mózg jest zaangażowany w przetrwanie.

Jeśli jednak zachowanie lub myśli są nieproporcjonalne do sytuacji może wystąpić wzór nieprzystosowania, jak wspominaliśmy wyżej. Na przykład sprawiając, że dana osoba nie będzie chciała więcej wyjść z domu.

W tych przypadkach zdarza się, że wyspa interpretuje bodziec, który nie powinien być uważany za groźny lub kora obręczy powoduje, że skupiamy się na neutralnych bodźcach. Wtedy pojawia się tendencja do ucieczki lub unikania bodźca nie zagrażającego pod wpływem działania kory przedczołowej.

Oznacza to, że staramy się przewidzieć szkody w nieszkodliwej sytuacji, zamieniając strach w patologię.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Ávila Parcet, A. y Fullana Rivas, M.A. (2016). El miedo en el cerebro humano. Mente y cerebro, 78, 50-51.


Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.