Istnieje pogląd, że popełniane przez nas błędy to doskonałe źródło wiedzy, zwłaszcza jeśli przez cały czas obserwujemy i analizujemy sytuację, jednocześnie zdając się na intuicję. Stąd wzięło się przekonanie, że raz popełnione błędy należy przeanalizować i wyciągnąć z nich wnioski, aby nie popełnić ich ponownie.
W tym znaczeniu zadanie wydaje się łatwe – wystarczy obserwować własne niepowodzenia. Ale co z błędami popełnianymi przez innych? Życie jest krótkie i nie pozwala na popełnienie wszystkich błędów.
W takim razie dlaczego nie skupić się na błędach popełnianych przez inne osoby, aby uniknąć ich powtórzenia? To nie tylko kwestia czasu, ale także sposób na uniknięcie negatywnych konsekwencji błędów.
Błędy, które niczego Cię nie nauczyły są błędami, które znów popełnisz
Od chwili narodzin przekonujemy się, że błędy to sposób na poznanie prawdy w średniej i dalszej perspektywie.
Przez pierwsze lata życia popełniamy niezliczone błędy, ale z upływem czasu zaczynamy dostrzegać ich skutki, które mogą być mniej lub bardziej dotkliwe i długotrwałe. Im starsi jesteśmy, tym konsekwencje są coraz bardziej skomplikowane, co jednak nie oznacza, że cały ten proces jest niepoprawny.
Konsekwencje błędów mają także pozytywną stronę związaną z ich okolicznościami. Błędy niosące najbardziej negatywne konsekwencje na ogół najbardziej nas zmieniają. W tym sensie nie wolno zapominać, że sam proces akceptowania konsekwencji może być ważną lekcją, a nie tylko porażką.
„Błędy też się dla mnie liczą. Nie wykreślam ich ani z życia, ani z pamięci. I nigdy nie winię za nie innych.”
-Andrzej Sapkowski-
Uczymy się trzymać nasze złe doświadczenia w pudełku z napisem „nie powtarzaj mnie”. Jednak na szczęście te nieudane strategie czasami wymykają się z naszego pudełka i okazuje się, że były błędne tylko w danych okolicznościach.
To, że w określonej sytuacji jakaś czynność była nieodpowiednia, nie oznacza, że w innej sytuacji także się nie sprawdzi.
Na przykład w wieku 18 lat mogliśmy nie być gotowi na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, ale może będziemy potrafili poprowadzić ją, mając 30 lat. W międzyczasie będziemy zbierać doświadczenia i dowiemy się o wielu dobrych i złych decyzjach szefów innych firm.
Świadomość to nasza tarcza obronna
Ktoś kiedyś powiedział, że ludzi można podzielić na trzy grupy: osoby, które uczą się na własnych błędach; osoby, które oprócz własnych błędów przyswajają także błędy innych ludzi; osoby, które nie uczą się ani na swoich błędach, ani na błędach innych ludzi.
Dobrze jest należeć do drugiej grupy – ludzi uczących się na błędach swoich i czyichś – szczególnie dlatego, że takie podejście zmniejsza prawdopodobieństwo, że wpadniemy do studni tylko po to, aby udowodnić, że ta studnia istnieje.
Uświadamiając sobie, co dzieje się wokół nas, zapewnimy sobie najlepszą obronę przed ranami, których możemy uniknąć.
„Ponieważ każdy z nas jest odpowiedzialny za bałagan, który spowodował poczucie związku z błędem jest czasem silniejsze niż cokolwiek innego”.
-Belén Gopegui-
Poznając błędy popełnione przez inne osoby nie musimy osobiście doświadczać ich nieprzyjemnych konsekwencji.
Oczyma duszy możemy otoczyć tych ludzi empatią i zachować pokorę, nie oceniając ich ani nie krytykując. Możemy to robić bardzo ostrożnie i świadomie, rozważając ewentualne konsekwencje, jakie mogły wyniknąć z podjętych przez nich decyzji.
Zawsze uczymy się czegoś nowego
Z jakiego jeszcze powodu warto skupić się na zachowaniach innych osób? Chociażby dlatego, że zawsze znajdzie się coś nowego, czego możemy się nauczyć. Pod tym względem życie zawsze dostarcza okazję do nauki.
Możliwość takiej nauki jest jednym z darów życia. Ponadto poza płynącą z niej przyjemnością, którą potrafią odkryć tylko niektórzy z nas, jest to racjonalne i inteligentne działanie. Może nie usunie wszystkich przeszkód z naszej drogi, ale z pewnością pozwoli dostrzec niektóre z nich na czas i wykonać unik.
„Powinniśmy zaangażować się w wypuszczenie dużej części tego, czego nas nauczono i nauczyć się tego, czego nikt nas nie nauczył”.
-Ronald Laing-
Na koniec chcemy podkreślić, jak ważne jest, aby należeć do grupy mądrych ludzi, którzy korzystają z tego, co życie ma do zaoferowania. Nie zwracając uwagi na własne błędy, czy też na błędy innych, nie wykorzystujemy w pełni życia i nie żyjemy w inteligentny sposób.