Od wieków używamy powiedzenia „Mens sana in corpore sano” (w zdrowym ciele zdrowy duch) i chociaż znaczenie, jakie współcześnie nadajemy temu powiedzeniu, różni się znacznie od oryginału, wyniki badań dowodzą, że zdrowe ciało jest domem zdrowego umysłu na wielu różnych płaszczyznach. Wśród dowodów na poparcie tej teorii jest ważne badanie z ostatnich kilku lat. Badanie to wykazało, że bakterie jelitowe wpływają na mózg i emocje.
W stosunkowo krótkim czasie naukowcy odkryli zaskakujący związek, jaki tworzą bakterie jelitowe i emocje. W rzeczywistości bakterie jelitowe stały się jednym z gorących tematów dla wielu badaczy w ciągu ostatnich kilku lat.
Bliski związek między jelitem a mózgiem
Każdemu czasem przytrafia się uczucie „motyli w brzuchu”. Ostatnie badania wykazały, że w tej metaforze jest trochę prawdy. Od początku XXI wieku naukowcy analizowali związek między bakteriami żyjącymi w naszym jelitach a zdrowiem psychicznym.
Nie jest to jednak nowa dziedzina badań. Na początku XX wieku lekarze i naukowcy dużo pisali o tym związku. Omówili, w jaki sposób zawartość okrężnicy, a zwłaszcza szkodliwe bakterie, które tam żyją, mogą przyczyniać się do zmęczenia, depresji i nerwicy.
Naukowcy początkowo odrzucili pierwsze badania i hipotezy zakładające, że bakterie jelitowe mają wpływ na mózg, uznając to za pseudonaukowe dywagacje. Jednak około 15 lat temu zaczęli ponownie badać związek między jelitem a mózgiem. Kontynuując badanie tego tematu, odkryli, że komunikacja między mózgiem a jelitem jest w istocie dwukierunkową ulicą.
Mózg wpływa na funkcje immunologiczne, a także na funkcje żołądkowo-jelitowe. Funkcje te mogą faktycznie zmienić skład mikrobiomu jelitowego. Również bakterie jelitowe wytwarzają związki neuroaktywne, neuroprzekaźniki i inne metabolity działające na mózg.
W badaniach na myszach naukowcy odkryli, że niektóre z tych związków mogą wpływać na przepuszczalność bariery krew-mózg. Ta bariera zapobiega przedostawaniu się szkodliwych substancji do mózgu.
Bakterie jelitowe a nastrój
Kilka lat temu społeczność naukowa zaczęła badać, jaki konkretny wpływ na emocje mają bakterie jelitowe. Dzięki temu odkryto, że mikroorganizmy w naszych jelitach wydzielają dużą liczbę substancji chemicznych.
Są wśród nich te same substancje, których neurony używają do komunikacji i regulacji naszego nastroju. Należą do nich: dopamina, serotonina i kwas gamma-aminomasłowy (GABA.) Substancje te wydają się odgrywać rolę w zaburzeniach jelitowych, które pokrywają się z wysokim poziomem ciężkiej depresji i lęku.
Ponadto od pewnego czasu wiadomo, że duża część naszej neurochemicznej podaży pochodzi z jelita. Właśnie tam te sygnały chemiczne regulują apetyt i uczucie pełności i trawienia. Jednak dopiero kilka lat temu badania zaczęły uwzględniać rolę drobnoustrojów w uwalnianiu tych specjalnych substancji chemicznych.
Rola interakcji mózg-jelito-mikroflora
Niedawno badacze z UCLA zidentyfikowali mikroflorę jelitową, która oddziałuje z regionami mózgu związanymi z nastrojem i zachowaniem. Być może po raz pierwszy w historii naukowcy zidentyfikowali różnice behawioralne i neurobiologiczne związane z kompozycją drobnoustrojów u zdrowych ludzi. Wcześniej naukowcy przeprowadzali wszystkie badania w tej dziedzinie na zwierzętach.
Badanie to potwierdza, że interakcje mózg-jelito-mikroflora mogą odgrywać ważną rolę w naszym zdrowiu i zachowaniu. Poprzednie badania sugerują, że mikroflora (wspólnota mikroorganizmów w jelicie) może wpływać na zachowanie i emocje.
Ale czy jelita mają wpływ na mózg lub mózg na jelito? Nie jest jasne, czy jelita mają wpływ na mózg i jego rozwój, czy odwrotnie. Naukowcy ostrzegają, że trudno jest wyciągnąć wnioski przyczynowe, ponieważ jest to stosunkowo nowa dziedzina. Większość dużych badań na ten temat jest w toku.
Jakie znaczenie mają bakterie jelitowe
Trwają badania nad wpływem wywieranym przez bakterie jelitowe na mózg. Mamy wiele do odkrycia i wyjaśnienia. Do tej pory różne analizy wyjaśniały, co następuje:
- Mikroflora jelit to duża populacja, która jest ważna dla zdrowego metabolizmu i funkcjonowania mózgu.
- Linie komunikacji jelitowo-mózgowej obejmują połączenia neuronalne.
- Mikroflora jelitowa jest ważna podczas wczesnego rozwoju i może wpływać na „układanie przewodów” w obwody mózgowe związane za stresem.
- Probiotyki lub „dobre bakterie” mogą mieć korzystny wpływ na objawy związane z nastrojem.
Nie ma wątpliwości, że mikroflora odgrywa ważną rolę w naszym zdrowiu i nastroju. Powinniśmy myśleć o tym jako o złożonym i wieloaspektowym systemie komunikacji. Konieczne jest zachowanie zdrowej równowagi w mózgu. Tak więc, czekając na opublikowanie wyników kolejnych badań, powinniśmy zadbać o ciało i słuchać wiadomości, które nam wysyła.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Foster, J. A., & McVey Neufeld, K. A. (2013). Gut-brain axis: How the microbiome influences anxiety and depression. Trends in Neurosciences. https://doi.org/10.1016/j.tins.2013.01.005
- Cryan, J. F., & Dinan, T. G. (2012). Mind-altering microorganisms: The impact of the gut microbiota on brain and behaviour. Nature Reviews Neuroscience. https://doi.org/10.1038/nrn3346
- Sommer, F., & Bäckhed, F. (2013). The gut microbiota-masters of host development and physiology. Nature Reviews Microbiology. https://doi.org/10.1038/nrmicro2974