Atmosfera rodzinna - w jaki sposób wpływa na wychowanie dzieci?

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Laura Reguera.

Ostatnia aktualizacja: 21 grudnia, 2022

Wychowywanie dzieci nie jest łatwym zadaniem. Małe dzieci to ludzie w ciągłym rozwoju, którzy stopniowo uczą się wszystkiego z pomocą swoich rodziców. Uczą się regulować swoje emocje i kontrolować swoje zachowanie. Rodzice mogą rozpocząć ten proces nie wiedząc jak to zrobić, zmęczeni lub zestresowani przez inne czynniki. Mogą stracić cierpliwość gdy ich dzieci mają napady złości lub źle się zachowują. Pod tym względem atmosfera rodzinna ma duży wpływ na wychowanie dziecka.

Wszystko to wpływa na atmosferę rodzinną, co jest podstawą wychowania dziecka. Pomimo znajomości skutków atmosfery rodzinnej, ludzie zwracają większą uwagę na inne czynniki. Niektóre z tych innych czynników to sposób w jaki rodzice muszą ustalać granice lub sprawić by ich dzieci spełniały pewne normy społeczne. W tym artykule omówimy temat, który nie jest szeroko badany: atmosfera rodzinna i jej wpływ na wychowanie dziecka.

Czym jest atmosfera rodzinna?

Aby lepiej zrozumieć w jaki sposób atmosfera rodzinna wpływa na wychowanie musimy najpierw określić, co rozumiemy przez “atmosferę rodzinną”. Jest to dobre samopoczucie lub niepokój wynikający z interakcji między różnymi członkami rodziny.

Te interakcje są różne. Obejmują one kary, oskarżenia lub ograniczenia aby pomóc, osądzić lub wzmocnić. Jest to zachowanie społeczne. Jak łatwo sobie wyobrazić, te zachowania mogą mieć znaczący wpływ na innych członków rodziny.

Dzieci mają wpływ na rodziców i tak samo rodzice mają wpływ na swoje dzieci. Jeśli chodzi o wychowanie, atmosfera rodzinna może wpływać na ich samodzielność, zobowiązania, motywację, osiągnięcia w nauce oraz nawyki i rutyny.

Jak rozpoznać negatywną atmosferę rodzinną?

Biorąc to pod uwagę, wpływ może być pozytywny lub negatywny. Negatywna atmosfera rodzinna powstaje, gdy te interakcje sprzyjają zachowaniom egocentrycznym, gwałtownym, destrukcyjnym lub nietolerancyjnym. Koliduje to z dobrym samopoczuciem dzieci.

W rzeczywistości kiedy tak się dzieje, znajdujemy niski poziom spójności między członkami rodziny a także wiele konfliktów. Jak można się tego spodziewać, staje się to źródłem stresu, który niesie ze sobą emocjonalny ciężar zarówno dla dzieci jak i dla rodziców. Poza tym, powoduje to także problemy behawioralne u najmłodszych, stając się czynnikiem ryzyka dla dobrego samopoczucia wszystkich członków rodziny.

Co prowadzi do tego typu atmosfery rodzinnej? Rodzice mają pewne nawyki, które temu sprzyjają. W rzeczywistości dowody sugerują, że nadmierna autorytarność i stosowanie kar wielokrotnie, wyłącznie i nieproporcjonalnie może powodować negatywną atmosferę rodzinną. Inną przyczyną może być brak jasnych zasad w rodzinie.

Jak rozpoznać pozytywną atmosferę rodzinną?

Pozytywna atmosfera jest wtedy, gdy rodzice ustalają jasne zasady, różne rodzaje kar i motywują częściej niż karają. Dodatkowo próbują rozumować razem ze swoimi dziećmi: słuchają ich, chwalą i wspierają pozytywne zachowania, które chcą aby ich dzieci przyjęły jako nawyki.

W ten sposób powstają społeczne zachowania wraz z zainteresowaniami, szacunkiem, pomocą, uczestnictwem i pewnością siebie. Dzieci mają więcej autonomii, poczucia własnej wartości i pewności siebie. Dzięki temu dorastają w bardziej stabilny i kompetentny sposób, społecznie, fizycznie, behawioralnie i uczuciowo.

Ostatecznie atmosfera rodzinna jest jedną z tych zmiennych, które mogą znacząco wpłynąć na wychowanie dzieci, pozytywnie albo negatywnie. Ważne są odpowiednie relacje i więzi rodzinne. W ten sposób mogą przyswoić wzorce interakcji, które będą sprzyjać ich relacjom społecznym i pewności siebie.