Czym jest pamięć emocjonalna?

Wiele osób myśli, że pamięć ma związek jedynie z rejestrowaniem wydarzeńi przeżyć. To jednak coś o wiele szerszego – cały zespół odpowiedzi fizjologicznych i emocjonalnych związanych ze wspomnieniami. Dowiedz się zatem, czym jest pamięć emocjonalna.

Wspomnienia pełne są detali – emocji, myśli i odczuć towarzyszących wydarzeniom w danym momencie. Jaki związek mają emocje z pamięcią?

Pamięć a emocje

Wszystko co, czego doświadczamy w intensywny sposób, przeżycia o dużym ładunku emocjonalnym, zapamiętujemy o wiele wyraźniej niż drobne wydarzenia bez większego znaczenia. Pamięć powiązana jest z emocjami. Im silniejsze emocje, tym wyraźniejsze wspomnienia. Tyczy się to zarówno emocji pozytywnych jak i negatywnych.

Innym powodem, dla którego lepiej zapamiętujemy wydarzenia pełne emocji jest fakt, że częściej do nich wracamy myślami, co sprawia, że połączenia neuronalne odpowiadające za te wspomnienia ulegają wzmocnieniu. Im częściej coś wspominamy, tym głębiej zapada nam to w pamięć i tym łatwiej nam to przywołać.

Czym jest pamięć emocjonalna?

Pamięć emocjonalna to wynik zależności pomiędzy zapamiętywaniem a emocjami. Polega na uczeniu się, magazynowaniu i przechowywaniu w pamięci wydarzeń o dużym ładunku emocjonalnym. Innymi słowy, pamięć emocjonalna to pamięć wydarzenia oraz związanej z nim emocji czy reakcji.

Pamięć emocjonalna trwa, nawet gdy zapominamy o faktach

Pamięć emocjonalna jest charakterystyczna, gdyż trwa nawet gdy zapominamy o faktach. By lepiej to zrozumieć, posłużmy się przykładem nabycia fobii. Wyobraź sobie, że w dzieciństwie ugryzł cię pies, co wspominasz jako traumę. Od tamtej pory panicznie boisz się psów.

Z upływem lat możesz zapomnieć to wydarzenie, ale strach pozostanie. Dlaczego? Bo pamięć emocjonalna trwa nawet gdy fakty odejdą w zapomnienie.

Nawet kiedy nie będziemy w stanie sobie przypomnieć konkretnych wydarzeń, nasz organizm będzie wciąż reagował i w nieświadomy sposób generował odpowiedź fizjologiczną związaną z momentem ugryzienia (przyspieszony oddech, złe samopoczucie, pocenie się, niepokój, ból itp.). Dlatego też fobia trwa, mimo że traumatyczne wydarzenie wyblakło w pamięci.

Zapamiętywanie przeszłych wydarzeń i uczuć

Pamięć emocjonalna ma także inne aspekty. Znany pedagog Konstantin Stanislavski nazwał pamięcią afektywną technikę interpretacyjną polegającą na przypominaniu sobie konkretnych wydarzeń w celu wywołania emocji u danej osoby.

Gdy przypominamy sobie pewne wydarzenia, przywołujemy też emocje z nimi związane (szczególnie, gdy były one intensywne). I odwrotnie – przypominanie sobie konkretnych emocji przenosi nas do wspomnień, które je wywoływały.

Dlatego niektóre teorie psychologiczne podają, że osoby cierpiące na depresję mają więcej smutnych i negatywnych wspomnień (którymi karmi się ich stan).

Pamięć emocjonalna: co konkretnie zapamiętujemy?

Dlaczego zatem łatwiej zapamiętujemy to, co wiązało się z silnymi emocjami? Co tak naprawdę zapamiętujemy? Być może zapada nam w pamięć stan fizjologiczny, w jakim znajdowaliśmy się podczas danego wydarzenia.

O to chodzi w pamięci emocjonalnej – o “zapamiętanie” reakcji organizmu na emocje. To rodzaj pamięci, który nie ułatwia nam przywołania szczegółów wydarzenia, ale pozwala nam przywołać naszą odpowiedź na nie.

A ty, co pamiętasz ze swojego życia?

Jak widać, pamięć emocjonalna ma związek z naszymi odczuciami podczas konkretnych wydarzeń. Nawet gdy zapominamy fakty, reakcja naszego organizmu pozostaje. Jakie są zatem twoje najwyraźniejsze wspomnienia?

Czy to emocjonalne sytuacje, czy może wydarzenia, przy których nic nie czułeś? Czy da się zapamiętać na lata coś, co nie wiązało się z emocjami? Pewnie nie, bo takie wspomnienia nie odciskają śladu na mózgu ani duszy.