Statek Głupców – 3 lekcje, jakie wyciągamy z tego mitu

Obraz Statek głupców

Mit “Statek Głupców” został po raz pierwszy wymieniony w roku 1486, na początku Renesansu. Mężczyzna o nazwisku Sebastian Brandt napisał długi wiersz o nazwie Das Narrenschiff lub Stultifera Navis. Mówi o podróży, w której 111 szaleńców dotarło do miejsca zwanego “Naragonia” lub “Locagonia”.

Jerónimo de Bosh, El Bosco, był bardziej bezpośredni. Stworzył obraz “Statek Głupców“. W nim przechwytuje pielgrzymkę grupy mężczyzn i kobiet, którzy nie są o zdrowych zmysłach. Podróżują drogą morską do nieznanego celu. To esencja mitu Statek głupców. Ci, którzy nie pasują się do zbiorowych norm rozumu, powinni zostać wyrzuceni za burtę. W związku z tym są oni przeznaczeni do wędrownego życia, bez kraju, bez solidnej ziemi… Zostaje im tylko niekończąca się włóczęga.

“Szaleństwa nie można znaleźć na wolności. Szaleństwo nie istnieje, z wyjątkiem społeczeństwa. Nie istnieje poza formami wrażliwości, które ją izolują ani formami niechęci, które je wykluczają lub wychwytują. “

-Michel Foucault-

W swojej książce “Historia szaleństwa w dobie klasycyzmuMichel Foucault nawiązuje do mitu “Statek głupców”. Wskazuje, że to mogło zdarzyć się naprawdę. Istnieją stare dokumenty z okresu średniowiecza, które wymieniają statki, których ładunkiem byli “głupcy”. Według tych relacji nie wolno im było cumować w żadnym porcie.

Mit statek głupców jest w swej istocie konstrukcją koncepcji szaleństwa, reakcji społeczeństwa na nią i leczenia, które powinno być stosowane. W związku z tym możemy wyciągnąć z tego kilka lekcji:

1. Społeczeństwo nie toleruje szaleństwa

Klasyczni Grecy byli pierwszymi, którzy próbowali zbadać, co się działo w ludzkim umyśle. Była w tym pewna dwuznaczność. Szaleństwo uważano za stan demoniczny. Jednak Hipokrates przypisał to zaburzeniu równowagi płynów ustrojowych, które należy leczyć odpowiednią dietą. Coś podobnego wydarzyło się w Rzymie.

Statek głupców

W średniowieczu szaleństwo uważano za rzeczy nadprzyrodzone. Nie było mowy o szaleństwie jako takim, ale o opętaniu. Normalnym sposobem leczenia osób cierpiących na zaburzenia psychiczne w tych czasach był ostracyzm i segregacja.

Wygląda na to, że społeczeństwo nie toleruje nikogo, kto wydaje się być nieco odległy od rozumu. Są uważani za zagrożenia. W związku z tym Foucault wskazuje, że stanowi zagrożenie dla ustalonego porządku i dlatego powoduje strach i segregację. Są tacy, którzy utrzymują, że mit Statek Głupców został po raz pierwszy ukazany w Grecji. Była to forma wykluczenia, po to aby “chronić wspólne dobro”.

2. Mit “Statek Głupców” i jego brutalność

W przeciwieństwie do innych pacjentów, nikt nie żałuje szaleńców. W zasadzie ludzie się ich boją. Chociaż zaburzenia psychiczne nie są zaraźliwe w przeciwieństwie do trądu lub gruźlicy, wyzwalają głębokie odrzucenie u innych. To odrzucenie często prowadziło do brutalności.

Mit o statku głupców jest nietolerancyjnym i okrutnym sposobem na zajęcie się chorobą psychiczną. Jednak segregacja jest tylko jednym z “mniej radykalnych” sposobów radzenia sobie z szaleństwem. Są inne praktyki, które są o wiele bardziej brutalne. Na przykład, przy wielu okazjach osoby z zaburzeniami psychicznymi były torturowane.

statek głupców

W średniowieczu “głupcy” byli paleni, bici i często traktowani jak zwierzęta. Uważano, że istnieje “kamień szaleństwa” i że jest on w mózgu. Wielu zostało okaleczonych. W epoce nowożytnej idea, że ​​szaleni ludzie musieli być zamykani stała się bardziej popularna, a “głupcy” nie byli już wysyłani na wędrowną podróż, jak w micie o statku głupców.

3. Pojęcie szaleństwa jest niejasne i nieprecyzyjne

Definitywna koncepcja szaleństwa wciąż dzisiaj nie istnieje. W średniowieczu i epoce nowożytnej każdego, kto odstępował od normy nazywano szalonym. Dotyczyło to ludzi o zdolnościach poznawczych, buntowników, prostytutek i prawie wszystkich, którzy nie stali w szeregu.

Z pewnością wiele osób będzie zdumionych gdy to przeczyta. Może myślisz, że mamy szczęście żyć w postępowych czasach. Jednak zmiana nie jest aż tak zauważalna. Żyjemy w społeczeństwie, które akceptuje zbiorowe złudzenia. Na przykład przekonanie, że pewna marka czyni Cię lepszym od innych. Na przykład są kraje na świecie, w których niektórzy ludzie uważają, że są lepsi od innych ponieważ noszą ubrania określonej marki. To nie jest uważane za szaleństwo. Z drugiej strony, jeśli jedna osoba robi coś innego, jest uważana za szaloną.

Krzesło

Okrucieństwo nadal towarzyszy chorobie psychicznej. Czasami ta nieczułość rodzi się w rodzinie tych samych ludzi, którzy nie pasują do ogółu lub są ofiarami halucynacji. Ludzie wciąż stosują wykluczenie, aby rozwiązywać te sytuacje. Podobnie jak w micie Statek Głupców, wiele osób z zaburzeniami psychicznymi jest pozostawionych samym sobie. Czasami pojawiają się na ulicach wielu miast na całym świecie. Widać ich także na korytarzach instytucji psychiatrycznych, które rzadko starają się im pomóc i zachęcić do leczenia. Segregacja, tajemnica i zniechęcenie to sposoby w jakich ludzie radzą sobie z chorobą psychiczną. Tak jakby byli rzeczywistością, która mogłaby zniknąć, gdybyśmy tylko zamietli ich pod dywan.

Bibliografia

Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.

  • Eisenhauer, J. (2008). A Visual Culture of Stigma: Critically Examining Representations of Mental Illness. Art Education. https://doi.org/10.1006/pmed.2000.0811
  • Foucault, M. (1988). Madness and Civilisation. New York. https://doi.org/10.3390/md12010128
  • Wilson, R. (2013). Ship of Fools: Foucault and the Shakespeareans. English Studies. https://doi.org/10.1080/0013838X.2013.840131
Scroll to Top