Zrównoważony sposób myślenia pozwala patrzeć na świat bez nakładania filtrów i zniekształceń. Pomaga także zachować autentyczność i uwolnić się od przesądów. Dzięki temu można myśleć bez zbyt wielu zaburzeń poznawczych. Akceptacja i praktyka tego rodzaju podejścia pozwala na uwolnienie się od wielu negatywnych elementów, zaczynając od niepokoju po spirale zniechęcenia, które czasem lubią nas prześladować.
Kiedy słyszysz słowo „równowaga”, prawdopodobnie przychodzą Ci na myśl różne obrazy. Jednym z nich jest bez wątpienia klasyczny wizerunek kogoś balansującego na linie, wysoko w powietrzu, próbującego nie spaść w otchłań. Powoli przesuwa się naprzód, zręcznie i cierpliwie, starając się nie spaść. Jego równowaga, daleka od tej w nogach, w rzeczywistości może znajdować się w jego umyśle. Właściwie nie ma dokładniejszej metafory dla koncepcji, jaką jest zrównoważony sposób myślenia.
„Szczęście to nie kwestia intensywności, ale równowagi, porządku, rytmu i harmonii”.
–Thomas Merton–
Nasza codzienność często stawia nas w podobnej sytuacji, w jakiej znajduje się ten człowiek idący po linie. Rzeczywistość jest czasami chaotyczna, wymagająca, złożona, a nawet bolesna. Życie jest liną, a my jesteśmy akrobatami, którzy muszą zachować równowagę, aby nie stracić kontroli.
Zrównoważony sposób myślenia jest kluczem do osiągnięcia tego stanu, ponieważ dzięki niemu nasze emocje również znajdują spokój. Nasze „stopy” odnajdują właściwy kierunek, zgodny z obranymi przez nas celami.
Można jednak spokojnie powiedzieć, że osiągnięcie tego nie jest łatwe. Nasz umysł przez większość czasu działa nieświadomie, wykonując automatyczne procesy. Te mentalne skróty często wywodzą się z wielu uprzedzeń, ograniczonych postaw i sztywnych schematów, które prowadzą nas do popadania w skrajności. Tak więc musisz przejąć kontrolę nad swoją własną egzystencją, by znaleźć elastyczność i magiczną równowagę, która zmienia (prawie) wszystko.
Zrównoważony sposób myślenia: jak odnaleźć spokój w samym centrum niepewności
Kilka lat temu przeprowadzono interesujące badanie w Uniwersyteckim Centrum Medycznym Hamburg-Eppendorf. Zebrano grupę pacjentów z depresją i zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi (OCD). Pacjenci ci byli objęci rocznym programem szkolenia metapoznawczego.
Cel był konkretny, a także wymagający: zmotywowanie ludzi do tolerowania niepewności, redukcja zniekształceń poznawczych, zmuszanie ich do refleksji nad własnymi myślami i poprawianie procesów rozumowania.
Wynik tego badania był bardzo pozytywny, na tyle że w wielu przypadkach zdecydowano o zmniejszeniu dawek leków. Nasuwa to klasyczny wniosek, że „lepsze myśli prowadzą do lepszego życia”.
Zrównoważony sposób myślenia jest zatem bardzo użytecznym sposobem inwestowania w siebie i nieocenioną pomocą w konfrontacji z wzorcami mentalnymi, które wpychają nas w sidła, w czarne dziury. Teraz przyjrzyjmy się, które wewnętrzne procesy obniżają jakość życia jednostki.
Wiele myśli jest zniekształconych
Niepokój, nieustanne zmartwienia i lęki zakotwiczają nas w negatywności. Rzucamy te negatywne kotwice niemal, nie zwracając na nie uwagi, koncentrując się na tym, co się wydarzy, na błędach, które popełniliśmy w przeszłości, na najgorszych rzeczach, jakie możemy sobie wyobrazić… Ten wzorzec poznawczy często opiera się na rodzaju wyszukanej i nieubłaganej inżynierii umysłu: na zniekształconych myślach.
Zniekształcenia, które najczęściej stosujemy w codziennych sytuacjach są następujące:
- Filtrowanie: Skupiamy uwagę na negatywnych szczegółach, aby je zintensyfikować.
- Spolaryzowane myślenie: W naszej rzeczywistości nie ma pośrednich terminów. Wszystko jest dobre lub złe, czarne lub białe.
- Nadmierne uogólnianie: Z najmniejszych i najbardziej nieistotnych rzeczy jesteśmy w stanie wyciągnąć olbrzymie i dramatyczne wnioski.
- Katastroficzne poglądy: Nic dobrego nigdy się nie wydarzy. Niezależnie od tego, co zrobisz, wszystko pójdzie nie tak!
- Personalizacja: każde zwykłe wydarzenie, a nawet wszystko, co robisz, myślisz lub mówisz innym, ma związek z Tobą.
- Rozumowanie emocjonalne: To, co czujesz, jest tym, co Cię definiuje. Jeśli czujesz się nieudacznikiem, to dlatego, że naprawdę nim jesteś.
Patrząc na te schematy myślowe, być może zastanawiasz się, co należy zrobić, aby to naprawić. Czy musisz iść w przeciwnym kierunku i zacząć „myśleć pozytywnie”? Cóż, jakkolwiek dziwne może się to wydawać, nie jest to dobre rozwiązanie. Nie chodzi o wprowadzenie w życie skrajnego optymizmu, ani o mówienie sobie, że „wszystko będzie dobrze”.
Próbując stosować skrajny optymizm, w rzeczywistości stosujesz zniekształcone myślenie. Dlatego nie chodzi o to, by wpadać w skrajności, ani by myśleć o rzeczach w kategorii dobre/złe. Osoba, która wprawnie stosuje zrównoważony sposób myślenia nie traci głowy, działa krok po kroku i przyjmuje pełną odpowiedzialność za siebie. Z uwagą i obiektywizmem obserwuje swoje otoczenie.
Jak opanować zrównoważony sposób myślenia
Zrównoważony sposób myślenia w życiu codziennym nie tylko zmniejsza ryzyko stresu, niepokoju czy popadnięcia w depresję. Myślenie w sposób zrównoważony poprawia także współistnienie, ponieważ pomaga uniknąć uprzedzeń, egoizmu i fanatyzmu.
Zrównoważone podejście do świata pomaga uwolnić wiele wewnętrznych pułapek, które uniemożliwiają osiągnięcie satysfakcjonującego życia. Pozwala rozwijać miłość własną i szanować ludzi z otoczenia. Choćby dlatego warto nauczyć się stosować tego rodzaju myślenie.
„Życie jest jak jazda na rowerze. Aby zachować równowagę, nie możesz przestać pedałować”.
-Albert Einstein-
Sposoby na praktykę myślenia w zrównoważony sposób
- Zachowaj spokój. To pierwszy krok do zrównoważonego myślenia. Czasami żyjemy w pośpiechu, ponieważ przyzwyczailiśmy się żyć na autopilocie. Tego rodzaju życie intensyfikuje powstawanie „niezrównoważonych” myśli. To znaczy, że myślimy niczego nie analizując, pozwalając się ponieść emocjom, bez refleksji, nie widząc wielu rzeczy lub nie doceniając… Zwolnij i pozwól sobie na chwile ciszy i spokoju.
- Przestań osądzać i zakładać. Osiągnięcie tego może być trochę trudne, ale staraj się unikać robienia osądów i etykietowania ludzi. Być może przyspiesza to Twoją pracę, ale także znacznie zwiększa ilość i wagę popełnianych przez Ciebie błędów.
- Przestań sabotować siebie. Powiedz „nie” zniekształceniu rzeczywistości i ciągłemu przyjmowaniu roli ofiary. Szanuj siebie, pracuj nad poczuciem własnej wartości i zaufaniem, a zobaczysz możliwości, do których dotąd drzwi pozostawały dla Ciebie zamknięte.
- Zaakceptuj niepewność. Zrównoważony sposób myślenia wiąże się z tolerowaniem niepewności. Jeśli się zastanowisz, zauważysz, że dobrze wiesz iż nie wszystko jest złe. W każdym razie, nawet jeśli czeka Cię coś złego, znasz odpowiednie strategie, by stawić czoła wszystkiemu, co może stanąć na Twojej drodze.
- Nie zniekształcaj rzeczywistości, ucz się widzieć rzeczy takimi, jakimi są. Nie wpadaj w obsesje na temat swoich wyobrażeń pewnych rzeczy. Popracuj nad swoim sposobem przyjmowania rzeczywistości i staraj się okazywać większą pokorę.
- Zaufaj innym. Nie wykluczaj innych, którzy myślą inaczej niż Ty. Nie oceniaj nikogo jako lepszego ani jako gorszego. Praktykuj akceptację i odłóż na bok stare urazy.
Włóż świadomy wysiłek
Podsumowując, zrównoważony sposób myślenia nie zawsze jest łatwo stosować. Postępowanie według tych zasad oznacza restrukturyzację własnego istnienia, rozbijanie ścian, korygowanie podejść i pozwolenie sobie na bycie bardziej „wolnym”. Przyjmij ten cel jako codzienne wyzwanie. Naucz się przyjmować bardziej spokojne, otwarte i zrównoważone podejście.