Wszystkie dzieci od czasu do czasu robią nieodpowiednie rzeczy. Czy to oznacza, że za ich zachowaniem stoi osobowość dyssocjalna? Przypomnij sobie swoje własne dojrzewanie… Czy nie zdarzało Ci się również zachowywać w sposób, który teraz uważasz za problematyczny lub niebezpieczny?
Jak możemy odróżnić okazjonalne nieodpowiednie zachowanie od patologii psychologicznej? Biorąc pod uwagę konsekwencje, warto wiedzieć, na jakie objawy należy zwracać uwagę. Jeśli podejrzewasz, że ktoś, kogo znasz ma problemy psychologiczne, warto poprosić wykwalifikowanych specjalistów o pomoc.
Osobowość dyssocjalna sprawia, że sytuacja w rodzinie staje się trudna, czasem nie do zniesienia. Ponadto wpływa również na relacje nawiązywane przez nastolatki. Młodzi ludzie mogą nawet narazić się na problemy prawne.
Czym charakteryzuje się osobowość dyssocjalna?
Młodzi ludzie, których dotyczy osobowość dyssocjalna zwykle przejawiają 15 zachowań, przyporządkowanych do 4 grup: agresja wobec ludzi i zwierząt, zniszczenie mienia, oszustwo i kradzież oraz poważne naruszenia zasad.
Przyjrzyjmy się tym zachowaniom dokładniej. Dzieci muszą wykazywać co najmniej trzy z następujących zachowań, abyśmy mogli domyślać się, że kieruje nimi osobowość dyssocjalna. Wreszcie, zachowania muszą być obecne przez co najmniej rok, zanim będziemy mogli uznać, że to osobowość dyssocjalna.
- Agresja wobec ludzi i zwierząt
- użycie broni w celu wyrządzenia poważnych szkód innym
- stosowanie fizycznego okrucieństwa wobec innych
- częste nękanie, grożenie lub zastraszanie innych
- stosowanie fizycznego okrucieństwa wobec zwierząt
- kradzieże
- częste rozpoczynanie bójek
- stosowanie przemocy seksualnej wobec kogoś
- Zniszczenie mienia
- celowe rozpalenie ognia z zamiarem wyrządzenia poważnych szkód
- celowe zniszczenie czyjejś własności
- Oszustwo lub kradzież
- zaatakowanie czyjegoś domu, budynku lub samochodu
- częste kłamstwa w celu zdobycia rzeczy lub przysługi, lub w celu uniknięcia zobowiązań
- kradzież nietrywialnych kosztowności bez konfrontacji z ofiarą
- Poważne naruszenie zasad:
- częste wychodzenie w nocy wbrew zasadom rodziców, zaczynając przed 13 rokiem życia
- spędzanie nocy z dala od domu bez pozwolenia, co najmniej jedna lub dwie nieobecności przez dłuższy czas
- częste opuszczanie zajęć w szkole, zaczynając przed 13 rokiem życia
Osobowość dyssocjalna u dzieci i młodzieży
Młodzi ludzie, którzy nieprzerwanie wykazują zachowania opisane powyżej na ogół przejawiają ograniczone emocje prospołeczne. Są to emocje, które ułatwiają zrozumienie stanu emocjonalnego innych ludzi. Na przykład brak im wyrzutów sumienia lub troski o swoje działania. Dodatkowo wykazują powierzchowne lub ograniczone uczucia oraz brak wrażliwości i empatii.
Jak można sobie wyobrazić, osobowość dyssocjalna prowadzi do bardzo szkodliwych zachowań. Niektóre z nich stanowią poważne problemy. Jednak nie oznacza to, że nic nie można zrobić.
W rzeczywistości bardzo istotne jest podjęcie działań i próba pomocy. Dlatego, jeśli czytasz ten artykuł i wiesz, że znasz kogoś, kto pasuje do tego profilu, nie wahaj się poszukać dobrego psychologa!
Zdjęcia dzięki uprzejmości: Mads Schmidt Rasmussen, Amritanshu Sikdar i Jacob Ufkes.