Zespół lęku napadowego jest procesem, który przeprowadzamy na poziomie mentalnym. Wyobrażamy sobie najgorszą rzecz, jaka może się zdarzyć w danej sytuacji, a ta z kolei powoduje stres lub niepokój. Na przykład przed rozmową o pracę możesz sobie wyobrazić, że zadaje Ci się niewygodne pytania, na które nie wiesz, jak odpowiedzieć.
W rezultacie doświadczasz luk w pamięci, co kończy się odrzuceniem twojej kandydatury.
Jedną z bezpośrednich konsekwencji tego rodzaju lęku jest fakt, iż przestajemy koncentrować się na teraźniejszości. Rozpoczynamy projektowanie czarnych chmur w przyszłości, których do tego nie jesteśmy w stanie rozproszyć, po prostu dlatego, że nie możemy sięgnąć w przyszłość i dotknąć tych wydarzeń.
Zespół lęku napadowego wiąże się z katastroficznymi myślami. To tak, jakbyśmy ciągle żyli na granicy niebezpieczeństw i musieli się chronić przed możliwymi przyszłymi zagrożeniami.
“Zmartwienie nie wyeliminuje bólu jutra, ale eliminuje siłę dnia dzisiejszego.”
-Corrie Ten Boom-
Negatywne myśli karmią lęk napadowy
Chociaż wcale tego nie chcemy, negatywne myśli mogą często atakować i kontrolować nasz umysł oraz sprawiać, że czujemy się zaniepokojeni. Kiedy nasze myśli sprawiają, że czujemy sie źle, nazywamy to zniekształconymi myślami lub zaburzeniami poznawczymi.
Tego rodzaju myśli sprawiają, że widzimy świat poprzez tendencyjną wizję rzeczywistości. To tak, jakbyśmy nosili ciemne okulary, które przesłaniają światło dzienne.
Wyobraź sobie, że stoisz przed publicznością i musisz wygłosić wykład. Jeśli cierpisz na zespół leku napadowego, mogą pojawić się katastroficzne myśli typu: “nie będę w stanie tego zrobić”, “zapomnę, co chciałem powiedzie” lub “będą się ze mnie śmiać”. Utrudni Ci to jasne myślenie o sytuacjach, które postrzegasz jako groźne.
Jeśli będziemy mieć takie myśli, mogą one stać się rzeczywistością. Psychologowie nazywają to samospełniającym się proroctwem.
Samospełniające się proroctwo rodzi negatywne oczekiwanie, które kształtuje nasze zachowanie, dopóki to, co sobie wyobrażaliśmy, nie zostanie spełnione. Jeśli myślimy, że doświadczymy mentalnej blokady podczas prezentacji, być może stworzymy okoliczności ku temu, aby naprawdę się tak stało, potwierdzając naszą negatywną prognozę.
Niezależnie od tego, czy myślisz, że możesz, czy myślisz, że nie możesz, masz zawsze rację.
-Henry Ford-
Lęk antycypacyjny stara się przewidywać przyszłość i ją pogarszać
Niepokój pomaga nam zmobilizować nasze ciało przed możliwym zagrożeniem lub prawdziwym niebezpieczeństwem. Nie jest zły sam w sobie; wręcz przeciwnie, daje nam informacje o możliwych nieuchronnych zagrożeniach.
Z drugiej strony, lęk antycypacyjny próbuje przewidzieć konsekwencje przyszłego zdarzenia. Próbuje zapobiec niebezpieczeństwu, które jeszcze się nie wydarzyło. Może się to przydać w niektórych sytuacjach i pomóc nam chronić nas, ale w innych przypadkach znacznie utrudni tę drogę.
Na przykład, jeśli wyobrażasz sobie, że będziesz miał wypadek w swoim samochodzie, prawdopodobnie pierwszą rzeczą, którą zrobisz, kiedy wsiądziesz do pojazdu, będzie założenie pasa bezpieczeństwa. Ten rodzaj reakcji może ochronić Cię w razie wypadku. Ale nie wszystkie reakcje związane lekiem antycypacyjnym nam pomogą.
Aby skorzystać z tego samego przykładu – w przypadku odczuwania strachu przed wypadkiem, możesz zdecydować się na pozostanie w domu, a nie w samochodzie. Twój niepokój wzrośnie z tego powodu i nie pozbędziesz się go tak łatwo.
Niektóre objawy, które mogą zostać wywołane przez lęk antycypacyjny to: zawroty głowy, tachykardia, pocenie się, ból w klatce piersiowej i jąkanie, a także wiele innych. Ponadto może istnieć poczucie, że emocje przejmują nas i że tracimy kontrolę nad sytuacją. Objawy te są spowodowane brakiem tolerancji na to, czego nie możemy kontrolować.
Często trudno jest kierować poczuciem niepewności i jesteśmy zestresowani widząc, że nie możemy kontrolować wszystkiego, co dzieje się wokół nas.
Natężenie udręki jest proporcjonalne do znaczenia, jakie ma ta sytuacja dla osoby, która została nią dotknięta.
Kilka wskazówek, jak zmniejszyć zespół lęku napadowego
Aby przezwyciężyć zespół lęku napadowego, często potrzebna jest wizyta u psychologa, uzupełniona w niektórych przypadkach leczeniem farmakologicznym. Oto kilka porad: powstrzymaj negatywne myśli, skup się na oddychaniu, ćwicz uważność, wykonuj ćwiczenia fizyczne i trenuj w sytuacjach, które wywołują panikę. Przyjrzyjmy się im po kolei.
Zatrzymaj lub opóźnij swoje negatywne myśli
Wyobraź sobie, że możesz rozmawiać ze swoimi negatywnymi myślami i mówić im, że nie chcesz, aby dalej Ci przeszkadzały. Powiedz im, żeby przestały Cię niepokoić i że zwrócisz na nie uwagę później, gdy skończysz skupiać się na innych ważniejszych sprawach. Jeśli opóźnimy nasze myśli, łatwiej nam uniknąć ich wpływu na nasze emocje i poczuć się pewniej.
Ten zwyczaj opóźniania myślenia o pewnym pomyśle działa najlepiej, gdy ustalamy dzień i godzinę, aby to rozważyć. Robiąc to, nie odkładamy tego na czas nieokreślony.
Zespół lęku napadowego – ćwicz, aby móc stawić czoła sytuacjom, które Cię przerażają
Jeśli wystawisz się w sposób stały na rzeczy, których się boisz, wtedy Twój niepokój stopniowo zacznie się zmniejszać. Rozwiązaniem nie jest uniknięcie tego, czego się boisz, ale stawienie czoła małym wyzwaniom, które pomogą Ci pokonać najgłębsze obawy.
Na przykład, jeśli boisz się latać, pierwszym pozytywnym krokiem może być odebranie kogoś z lotniska i obserwowanie, jak samoloty startują i lądują.
Ćwiczenie sztuki życia w teraźniejszości
Niepokój pojawia się, ponieważ sięgasz zbyt daleko w przyszłość. Dlatego jeśli będziesz ćwiczył życie w teraźniejszości, poczujesz się znacznie spokojniejszy. Praktyki, takie jak trening uważności czy medytacja, mogą pomóc w przezwyciężeniu lęku napadowego.
Na przykład, jeśli skupisz uwagę na oddychaniu na klika minut przed prezentacją, Twoje negatywne myśli mogą zniknąć lub przynajmniej zostać zmniejszone.
Wykonuj ćwiczenia, które sprawią, że poczujesz się dobrze
Ćwiczenia fizyczne mogą pomóc Ci pozbyć się lęku raz na zawsze. Nie tylko będziesz dbał o swoje ciało, ale także pomożesz swojemu zdrowiu psychicznemu. Aby przekształcić chęć ćwiczeń w stały nawyk, ważne jest, aby wprowadzać je stopniowo. Jeśli zrobisz wszystko od razu, jedyną rzeczą, jaką uzyskasz będzie sztywność mięśni, być może uraz.
A to spowoduje, że nie będziesz mógł ćwiczyć przez dłuższy czas.
Ćwiczenie uwalnia endorfiny, a także pomaga nam lepiej spać i przejść przez życie w bardziej zrelaksowany sposób.
Jeśli używamy antycypacyjnej energii lękowej jako impulsu do poprawy i uczenia się od siebie samych, wtedy użyjemy jej pozytywnej strony. Możemy nauczyć się stawić temu czoła i wykazać zdrowy stopień sceptycyzmu w stosunku do tego, co on przewiduje.
Aby to zrobić, warto nauczyć się przestać dramatyzować i przekonać się, że najgorszą rzeczą, jaka może się stać, jest po prostu prawdopodobieństwo wystąpienia jakiegoś zdarzenia. Reszta naszego życia dzieje się tu i teraz, tuż przed naszymi nosami a my mamy możliwość rozwijania się i życia w pełni w teraźniejszości.