Lew Wygotski jest kimś w rodzaju “Mozarta” w psychologii rozwojowej i edukacyjnej. Lew Semenowicz Wygotski (1896-1934) był wybitnym białoruskim psychologiem i lekarzem. Był także pionierem radzieckiej neuropsychologii i teoretykiem psychologii rozwoju.
To, co Lew Wygotski miał do powiedzenia, było przez długi czas ignorowane. Ale nigdy nie przestał bronić jednej ważnej idei: kultura odgrywa bardzo ważną rolę w rozwoju procesów umysłowych.
W rzeczywistości, z perspektywy czasu, możemy powiedzieć, że jego wkład okazał się prawdziwą rewolucją, szczególnie na urodzajnym terytorium podzielanym przez psychologię i edukację. Wiele badań i słów Wygotskiego dotyczyło:
- Roli języka w ludzkich zachowaniach.
- Roli języka w rozwoju umysłowym dzieci.
- Pochodzenia i rozwoju wyższych funkcji mentalnych.
- Filozofii nauki.
- Metodologii badań psychologicznych.
- Psychologii sztuki.
- Sztuki jako zjawiska psychologicznego.
- Badania zaburzeń uczenia się i nieprawidłowego rozwoju człowieka.
Lew Wygotski – najsłynniejsze cytaty
Znaczenie interakcji społecznych
Interakcja społeczna jest źródłem i siłą napędową uczenia się.
Kierunek rozwoju procesów myślowych nie sprowadza się z jednostki do społeczeństwa. Na odwrót – od społeczeństwa w kierunku jednostki.
Lew Wygotski uważał, że uczenie się może być sposobem na dostosowanie się do dostępnego dziedzictwa kulturowego. Nie jest to tylko proces indywidualnej asymilacji.
Wygotski wyjaśnia, że nauka wśród ludzi zakłada pewną społeczną naturę. Oznacza to, że jest to proces, dzięki któremu dzieci mają dostęp do tego, co dzieje się w mózgach innych ludzi.
Wartość myśli dla zdolności pojmowania
Aby zrozumieć język innych, nie wystarczy rozumieć słów. Musisz zrozumieć ich myśli.
Dzięki językowi możemy potwierdzać lub zaprzeczać różnym rzeczom. Oznacza to, że jednostka ma świadomość tego, kim jest i może działać z własnej woli.
Język i myśl mają różne pochodzenie, ale myśl jest zwerbalizowana, a mowa staje się racjonalna.
Język dzieci jest szczególnie społeczny i zewnętrzny, ale powoli ulega internalizacji. Rozwój poznawczy dzieci odbywa się poprzez nieformalne i formalne rozmowy z dorosłymi. Dzieci zaczynają postrzegać świat własnymi oczami, ale także poprzez swoją mowę.
Porzucenie imitacji
Gdy się rozwijamy, przestajemy po prostu naśladować zachowanie innych lub reagować automatycznie w obliczu zewnętrznych bodźców.
Dziecko chłonie otoczenie niczym gąbka wodę. W miarę dorastania, choć nadal naśladujemy i reagujemy na otoczenie to jednak robimy to bardziej pod wpływem własnych schematów i wartości.
Związek między słowami i myślami
Słowo bez myśli jest martwe, tak samo jak myśl, której nie towarzyszą słowa, pozostaje w cieniu.
Myśl można porównać do chmury, z której pada deszcz słów. Język jest głównym narzędziem interakcji i czynnikiem determinującym rozwój umysłu. Jest konieczny, by myśl mogła zaistnieć.
Definicja wiedzy
Wiedza jest wynikiem interakcji między jednostką a otoczeniem, rozumiana jako coś, co ma podłoże społeczne i kulturowe, a nie tylko fizyczne.
Wszystkie wyższe procesy psychologiczne (komunikacja, język, rozumowanie itp.) są najpierw nabywane w kontekście społecznym. Później są one zinternalizowane na poziomie indywidualnym. W istocie nie ma lepszej nauki niż ta, która daje doświadczenie i umożliwia krytyczną ocenę.
Nauczyciel jako pomoc ułatwiającą osiągnięcie celu
Nauczyciel powinien odgrywać rolę pomocnika ułatwiającego zdobywanie wiedzy, a nie dostarczyciela treści.
Uczeń zdobywa wiedze po swojemu, nauczyciel ma mu w tym pomagać. To, co dziecko może dziś zrobić z pomocą nauczyciela, jutro będzie mogło zrobić samodzielnie.
Według Wygotskiego nauka jest jak wieża. Musisz ją budować krok po kroku. Jest bardzo ściśle związana z rozwojem proksymalnym, konstruktywizmem społecznym i koncepcją rusztowania.
Adaptacja społeczna
Stajemy się sobą dzięki innym.
Lew Wygotski uważał, że tylko przystosowanie społeczne może naprawdę zaspokoić różne potrzeby. Pamiętajmy, że kultura decyduje o dużej części naszych potrzeb. Umysł nie może być niezależny od kultury, w jakiej się znajduje. W tym sensie jesteśmy istotami społecznymi, a nie pojedynczymi.
Wygotski mówi o złożonych funkcjach psychologicznych, takich jak dialog. Uważa je za bardzo przydatne w rozwiązywaniu problemów. Jego filozofia, ze swoją pozytywną naturą, tak naprawdę jest próbą podkreślenia znaczenia naszego otoczenia. A także siły z jakim to otoczenie wpływa na nasz rozwój.
Ciągle się zmieniamy, a kultura i doświadczenie to dwa główne kompasy w naszym życiu.