Przywiązanie lękowo-ambiwalentne to niewątpliwie temat godny poruszenia. Przywiązanie zaczyna się kształtować w dzieciństwie, niezwykle ważnym etapie o ogromnym wpływie na dorosłe życie. Tak ważnym, że wiele problemów w dorosłym życiu, czy to w związkach romantycznych, czy w przyjaźni, ma korzenie właśnie w etapie dzieciństwa.
Czy w swoim związku nie czujesz się dobrze ani blisko tej osoby ani bez niej? Jeśli tak, możliwe, że ukrywasz coś, co jest znane jako przywiązanie lękowo-ambiwalentne.
Przywiązanie lękowo-ambiwalentne często pojawia się w związkach toksycznych, a także w przypadku uzależnienia emocjonalnego, gdzie zachowania wpływają na zdrowie jednostek i na samą relację. Identyfikacja i zrozumienie skąd bierze się ten rodzaj przywiązania pomoże nam cieszyć się zdrowszymi relacjami.
„Ani z Tobą, ani bez Ciebie, nic nie uleczy mojego cierpienia. Z Tobą, bo mnie zabijasz, ani bez Ciebie, bo wtedy umieram”.
-Anonim-
Badania Mary Ainsworth
Mary Ainsworth przeprowadziła badania z grupą matek i dzieci, na podstawie których zidentyfikowała trzy style przywiązania (bezpieczny, lękowo-unikający i lękowo-ambiwalentny).
Badanie przeprowadzono w środowisku nieznanym dla grupy badanych. Ćwiczenia były wykonywane w różnych sytuacjach, z których jedna polegała na tym, że matka zostawiła swoje dziecko w osobnym pokoju.
Aisnworth odkryła, że dzieci, których relacja była zdominowane przez przywiązanie lękowo-ambiwalentne próbowały przylgnąć do matki i powstrzymać ją przed odejściem. Jeśli te dzieci bardzo się starały i osiągnęły sukces, ku zdziwieniu, bardzo się rozgniewały. Kopały, krzyczały i płakały w niekontrolowany sposób.
Co się stało, gdy matka wróciła? Dzieci znów szukały kontaktu z nią, ale niektóre z nich przyjęły nieco odchyloną postawę, jakby chciały zachować dystans.
To oznacza, że dzieci były zawiedzione, a przede wszystkim nieufne i bały się ponownego porzucenia przez matkę. Co więcej, po doświadczeniu opuszczenia przez matkę, nie reagowały, kiedy próbowała je uspokoić.
Rodzaj przywiązania, który jest obecny w dzieciństwie, będzie obecny również w dorosłym życiu, chociaż w innej formie i w innych okolicznościach.
Badania rzucają światło na sytuacje, w których osoba przywiązana, zazwyczaj rodzice, może opuścić rodzinę, ale potem wrócić do domu. Wyjaśniają także przypadki, w których dziecko dorasta w środowisku, gdzie rodzice raz za razem przerywają, a następnie odnawiają związek.
W niektórych przypadkach, jeśli separacja nie przebiega dobrze (z niepokojem ze strony rodziców), powoduje ona brak poczucia bezpieczeństwa i strach przed porzuceniem. To są przyczyny zachowań, które opisaliśmy wcześniej.
Przywiązanie lękowo-ambiwalentne i relacje romantyczne
Czy zawsze czujesz potrzebę przebywania ze swoją ukochaną osobą? „Szkoda, że nie pracujesz w domu”, „To dla mnie wielkie szczęście, kiedy tu jesteś”, „Szkoda, że musisz jechać w tę podróż!”.
Czasem bez zastanowienia wypowiadamy powyższe stwierdzenia. Ale dla osób, które rozwinęły przywiązanie lękowo-ambiwalentne mają one znacznie głębsze znaczenie.
Dziecko z tym wzorcem przywiązania w swoim dorosłym życiu chce, żeby partner zawsze był obok. Ta chęć jest skrajna: jeśli partner wychodzi z przyjaciółmi, będzie chciała iść z nim.
Stają się jedną z tych par, które robią wszystko razem. Ale co się dzieje, gdy pojawiają się rzeczy, których nie mogą robić razem?
Jak na życie codzienne wpływa przywiązanie lękowo-ambiwalentne?
Powiedzmy, że pewien mężczyzna, która ma wykształcone przywiązanie lękowo-ambiwalentne jest podekscytowany, ponieważ zbliżają się urodziny jego mamy i z tej okazji szykuje przyjęcie. Niestety, dzwoni jego dziewczyna, by mu powiedzieć, że ma ważne spotkanie i szef każe jej zostać dłużej w pracy.
Mężczyzna nie może nic z tym zrobić, więc mówi, że rozumie. Ale wtedy pojawia się nieoczekiwana reakcja.
Czuje się jak w dzieciństwie. Beznadziejnie porzucony, podejrzliwy, że jego dziewczyna nie chce spędzać z nim czasu. Może już go nie kocha.
Z naszego punktu widzenia te założenia są irracjonalne. Ale dla tej osoby są naturalne i bardzo realne.
Może pomogą jego prośby i płacz, wraz z pytaniem „Czy już mnie nie kochasz?”. Być może dziewczyna wymyśli jakiś pretekst, by nie uczestniczyć w spotkaniu.
Ale to spowoduje, że mężczyzna będzie zdenerwowany i bardzo zły. Będzie próbował sprawić, by poczuła się winna, aby to się więcej nie powtórzyło. Będzie ją odpychać i karać ją, jednocześnie kurczowo się jej trzymając. Takie sprzeczne zachowania pojawiają się u niego od dzieciństwa.
Niektóre dysfunkcjonalne związki są wynikiem niepewnego przywiązania wykształconego w dzieciństwie.
Brak poczucia bezpieczeństwa w związku, strach przed opuszczeniem i samotnością, uzależnienie emocjonalne, łączenie cierpienia z miłością… To niektóre z konsekwencji, jakie może powodować przywiązanie lękowo-ambiwalentne.
Być może zastanawiasz się, dlaczego Twoje relacje stale same się niszczą. Możliwe, że nieświadomie powtarzasz wzorce zachowań, które powodują, że każdy kolejny związek kończy się niepowodzeniem.
A kiedy tak się dzieje, potwierdza się przekonanie, które pielęgnujesz od dawna: w końcu wszyscy Cię opuszczą.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Garrido L. Apego, emoción y regulación emocional. Implicaciones para la salud. Revista Latinoamericana de Psicología [Internet]. 2006 [consultado el 11 de agosto de 2022]; 38(3): 2006: 493-507. Disponible en: https://www.redalyc.org/pdf/805/80538304.pdf
- Yárnoz S, Alonso I, Plazaola M; Sainz L. Apego en adultos y percepción de los otros
Anales de Psicología. 2001; 17(2): 59-170.