Zazdrość jest dość normalna w związkach romantycznych. Problem pojawia się, gdy staje się ona niekontrolowana, stała i niezdrowa. Kiedy tak się dzieje, zazdrość zamienia się w prawdziwy problem, który jest znany jako zespół Otella.
Zespół Otella zawdzięcza swoją nazwę dramatowi Szekspira „Otello, Maur wenecki”. Psycholodzy nazywają go także zazdrością urojeniową. W tej szekspirowskiej sztuce główny bohater, Otello, staje się niezwykle podejrzliwy wobec rzekomej niewierności swojej żony, Desdemony. Jest tak przekonany swoimi własnymi teoriami, że zabija żonę, a następnie popełnia samobójstwo.
Podobnie jak Otello, są ludzie, którzy wpadają w te błędne i obsesyjne cykle podejrzeń i nieufności wobec swoich partnerów. Nie mają żadnej faktycznej podstawy ani motywacji, poza własną wyobraźnią. Ludzie tacy jak oni cierpią na zespół Otella.
Poniżej przyjrzymy się bliżej, czym charakteryzuje się zespół Otella, jakie są jego przyczyny i jak można go leczyć.
Zespół Otella – charakterystyka
Według DSM-5, zespół Otella jest typem zazdrości urojeniowej. Oznacza to, że podstawową osią zaburzenia jest patologiczna lub ekstremalna zazdrość, która wspiera przekonanie o niewierności partnera.
Osoba cierpiąca na zespół Otella zachowuje się w całkowicie irracjonalny sposób. Innymi słowy, widzi to, co chce zobaczyć, nie zastanawiając się, czy istnieje dowód na jej przekonania. Jej największym zmartwieniem w kwestii związku jest skrupulatne poszukiwanie dowodów, które mówią przeciw jej partnerowi.
Będzie przeglądać telefon komórkowy swojego partnera i komputer, ciągle pytać o codzienne zajęcia itp. To ekstremalne złudzenie może nawet doprowadzić tę osobę do przekonania, że jej partner zmienił nawyki, odkąd stał się niewierny.
Zespół Otella jest stanem, który może mieć poważne konsekwencje z powodu niekontrolowanej i irracjonalnej zazdrości, która trapi chorego. W niektórych przypadkach jednostka uważa się za ofiarę konspiracji i czuje się zdradzona przez partnera.
Inne osoby mogą również odgrywać rolę w pogłębianiu zazdrości. Tak jest w przypadku Iago w oryginalnej sztuce Szekspira, a dziś często wiąże się z różnymi środkami komunikacji. Wszystko, co potwierdza podejrzenia danej osoby staje się ważne.
Oto niektóre cechy tego stanu, które mogą pomóc w zidentyfikowaniu, czy dana osoba cierpi na zespół Otella:
- Ciągłe wypytywanie i sprawdzanie nawyków partnera.
- Nagłe podejrzenie, że istnieje inna osoba, bez żadnego dowodu.
- Niemożność opanowania zazdrości z powodu braku świadomości.
- Niemożność kontrolowania impulsów.
- Ciągłe poszukiwanie wyjaśnień, które uzasadniają podejrzenia i błędne interpretacje dotyczące zachowania partnera.
Zespół Otella – przyczyny
Do chwili obecnej nie przeprowadzono badań, które w pełni wyjaśniałyby przyczynę tego zespołu. Istnieje jednak wiele czynników, które wpływają na rozwój choroby. Niektóre z nich to alkoholizm, schizofrenia lub uzależnienie.
Inne badania wiążą zespół Otella z chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Alzheimera lub Parkinsona. Niektórzy eksperci uważają, że istnieje związek między zespołem Otella a zmianami w mózgu. Oznacza to, że przyczyny tego zespołu mogą być fizjologiczne.
To nie jest tylko kwestia zachowania. Istnieje także element emocjonalny związany z poczuciem własnej wartości, o którym nie powinniśmy zapominać. Naukowcy wciąż próbnują w pełni wyjaśnić przyczyny tego zespołu.
Na czym polega leczenie patologicznej zazdrości?
Leczenie patologicznej zazdrości jest możliwe dzięki profesjonalnej pomocy. Dzięki pomocy specjalisty jednostka może nauczyć się kontrolować swoją zazdrość i odzyskać spokój osobisty. Ponadto może nawet przywrócić harmonię w swoim związku.
Aby to zrobić, ważna jest wyczerpująca ocena pacjenta, ze zwróceniem szczególnej uwagi na źródło jego zazdrości. Istotne jest również określenie zaawansowania jego stanu i konsekwencji, jakie ma on dla jego życia.
Najbardziej skuteczną i najczęściej stosowaną terapią zespołu Otella jest terapia poznawczo-behawioralna. Z jednej strony psycholodzy stosują techniki behawioralne, takie jak kontrolowane narażenie na problem i zmniejszanie negatywnych reakcji, a po stronie poznawczej stosują restrukturyzację poznawczą. Biorąc to pod uwagę, w skrajnych przypadkach eksperci zalecają również leki przeciwpsychotyczne do kontroli impulsów.
Ważna jest również terapia rodzinna i terapia dla par. To dlatego, że zazdrość jest czasami związana z historią życia osoby dotkniętej zespołem Otella.
Jak widać, zespół Otella jest zaburzeniem, które może mieć poważne konsekwencje. W związku z tym należy zająć się nim natychmiast po jego wykryciu, a osoba nim dotknięta powinna zwrócić się o pomoc do specjalisty.