Zachcianki: powiedz mi, co chcesz jeść, a powiem Ci, jak się czujesz

Zachcianki: powiedz mi, co chcesz jeść, a powiem Ci, jak się czujesz

Ostatnia aktualizacja: 03 lutego, 2018

Ludzie mają zwyczaj wyrażania swoich emocji poprzez jedzenie. Szczególnie dobitnie wskazują na to nasze zachcianki. Niezależnie od tego, jak mało poważne się to może wydawać, mówimy o tłumionych w nas buzujących emocjach. Tych, których obecności nie zawsze jesteśmy świadomi lub których zwyczajnie nie akceptujemy.

A ponieważ tłumienie emocji nigdy nie jest w pełni skuteczne, czasami ostatecznie wypływają one na powierzchnię. Wyniki licznych badań naukowych pozwalają stwierdzić jednoznacznie, że istnieje wyraźny związek łączący nasze zachcianki z ukrytymi emocjami. Inaczej mówiąc prawda jest taka, że emocje często wyrażają się w tym, jak jemy lub co jemy.

Dla ludzi, jedzenie jest czymś więcej niż tylko czysto biologiczną koniecznością. Z symbolicznego punktu widzenia ma to związek ze wszystkim, co wiąże się w jakiś sposób z macierzyństwem. Ma to także silne powiązania z tym, jak kochamy i jak jesteśmy kochani. Jedzenie, a w szczególności wszelkie zachcianki odzwierciedlają nasz sposób odniesienia się do otaczającego nas świata.

Osoba, która odmawia jedzenia, w pewnym sensie wyraża pragnienie zaprzestania lub zakończenia swojego życia. Z drugiej strony ktoś, kto je zbyt dużo, zdradza tym samym chęć przetrwania prawdziwego lub wyobrażonego zagrożenia.

“Społeczeństwo dzieli się na dwie duże grupy: tych, którzy mają więcej jedzenia niż apetytu i tych, którzy mają więcej apetytu niż jedzenia.”
Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort

To, co jemy, mówi również sporo o tym, jak się czujemy. Teoretycznie rzecz biorąc każda dobrze przygotowana potrawa powinna nam dobrze smakować, ponieważ zapewnia nam cenne wartości i składniki odżywcze. Jednak nie wiedząc dlaczego, niektóre potrawy i produkty smakują nam bardziej niż inne, zapewniając tym samym silniejsze poczucie satysfakcji.

Dr Deanna Minich podjęła się zadania odszyfrowania ukrytych emocji kryjących się za “zachciankami” z jej punktu widzenia jako dietetyka. A jej odkrycia prezentujemy w dalszej części naszego dzisiejszego artykułu. Zapraszamy do lektury!

Zachcianki obejmujące pikantne jedzenie mogą oznaczać głęboki, wewnętrzny smutek i przygnębienie

Słowo “pikantny” odnosi się nie tylko do żywności. Może również opisywać sytuacje lub osoby, które generują wokół siebie entuzjazm lub podekscytowanie. Sformułowanie “dodać nieco pikanterii” określa właśnie zwiększenie w pewien określony sposób zainteresowania lub podniecenia. To nie przypadek, że używamy tego właśnie słowa.

Pikantna zupa

Według dr. Minich, kiedy jesteśmy smutni, nasze zachcianki żywieniowe kierują się w stronę pikantnego jedzenia i takich właśnie przypraw. Niektórzy ludzie jedzą rzeczy, które są tak ostre, że doprowadzają ich nawet do łez. Chcemy ostrego jedzenia, ponieważ oczekujemy podświadomie nowych emocji, intensywności i podniecenia w naszym życiu.

Ale nie zdajemy sobie sprawy z tego, że tak naprawdę chcemy właśnie tego. Albo być może nawet wiemy o tym, ale boimy się robić nowe rzeczy. Rekompensujemy sobie w ten sposób niespełnione pragnienie, jedząc ostre potrawy, które podsuwają nam nasze własne zachcianki.

Produkty wypiekane, a przytłaczające codzienne czynności

Ta kategoria obejmuje ciasta, babki, ciasteczka itp. Tego typu zachcianki kierujące w nas w stronę słodkich wypieków to jedne z najczęściej występujących skłonności. Jednocześnie jest to jeden z najbardziej istotnych czynników przyczyniających się do występowania otyłości na całym świecie. Niektórzy z nas mają wręcz obsesję na punkcie wypieków i wypieków. Czemu tak się dzieje?

Ludzie, którzy mają ochotę na te produkty, to osoby, których codzienna rutyna po prostu wyczerpuje. Zwracają się oni w stronę węglowodanów, aby zrekompensować sobie utraconą w ciągu dnia energię. Szukają słodyczy, aby móc w ten symboliczny sposób odzyskać radość, której brakuje w ich życiu.

Miłośnicy słonych potraw i produktów

Wiele potraw ma w sobie odpowiedni poziom soli i nie należy jej dodatkowo przyprawiać “do smaku”, jak to mówią liczne przepisy kulinarne. Prawidłowa ilość soli poprawia smak posiłku, nie zabija jednak żadnych innych smaków i aromatów.

Słone herbatniki

Są jednak takie osoby, które zawsze dodają do wszystkiego jeszcze jedną szczyptę soli. Odrzucają całkowicie słodycze i uwielbiają wszystko to, co jest słone.

Zgodnie z wynikami badania, o którym wspominaliśmy powyżej, ludzie, którzy stale mają zachcianki obejmujące słony smak i dodatkową zawartość soli, cierpią z uwagi na wewnętrzną nadpobudliwość. Mogą czuć udrękę, ból lub niepokój. Sól stymuluje krążenie wody w ciele, zatem spożywanie słonych pokarmów jest sposobem na zamanifestowanie wewnętrznego niepokoju.

Przeżuwanie chrupkich produktów

Jeśli przyjrzymy się temu uważnie, miłośnicy chrupiącego jedzenia nie przepadają a nim z powodu jego smaku, ale z powodu “chrupkości”. Nie starają się też ukryć tej chrupkości, czy może raczej “łamliwości”. Przeciwnie, im się to nawet podoba.

W tym przypadku zachcianki takie mogą być spowodowane ukrytą złością lub innego rodzaju podświadomie wypieranymi negatywnymi emocjami. Przeżuwanie takich produktów i radość odczuwana z obcowania z ich teksturą i dźwiękiem wydawanym podczas gryzienia jest mechanizmem analogicznym do psiego “warczenia” lub w okazywania gniewu w inny sposób. To także dobry sposób na zwrócenie na siebie uwagi, gdy mamy wrażenie, że jesteśmy ignorowani przez innych.

Miękkie przekąski i produkty

Różne zachcianki kulinarne obejmują także niektóre potrawy, które przyciągają nas, ponieważ dają wrażenie miękkości w naszych ustach. Produkty takie jak ryż, makaron i chleb dają takie właśnie wrażenie miękkości i puszystości, tak jakbyśmy gryźli poduszkę.

Miękkie potrawy

Ludzie, którzy mają skłonności do spożywania takich produktów, chcą być podświadomie pocieszani, chronieni i kochani. Puszysta konsystencja tych pokarmów daje fizjologiczne wrażenie podobne do tego, jakie daje nam gest przytulania. Pragniemy wygodnego i przyjemnego jedzenia zawsze wtedy, gdy przechodzimy przez trudny okres w naszym życiu.

Ta ciekawa zależność między jedzeniem a naszymi podświadomymi emocjami jest czymś więcej niż tylko ciekawostką. Chociaż nie wyjaśnia to całkowicie mechanizmów sterujących naszą podświadomością, to jednak oferuje ważne wskazówki, na które warto zwrócić uwagę.

Wszyscy tłumiliśmy emocje na tym, czy innym etapie życia. I każdy z nas od czasu do czasu miewa jakieś zachcianki. Warto na nie zwrócić uwagę i wiedzieć, co mogą one oznaczać.


Wszystkie cytowane źródła zostały gruntownie przeanalizowane przez nasz zespół w celu zapewnienia ich jakości, wiarygodności, aktualności i ważności. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i dokładną pod względem naukowym lub akademickim.


  • Aucoin, M., LaChance, L., Naidoo, U., Remy, D., Shekdar, T., Sayar, N., Cardozo, V., Rawana, T., Chan, I., & Cooley, K. (2021). Diet and Anxiety: A Scoping Review. Nutrients13(12), 4418. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8706568/
  • Betancourt-Núñez, A., Torres-Castillo, N., Martínez-López, E., De Loera-Rodríguez, C. O., Durán-Barajas, E., Márquez-Sandoval, F., Bernal-Orozco, M. F., Garaulet, M., & Vizmanos, B. (2022). Emotional Eating and Dietary Patterns: Reflecting Food Choices in People with and without Abdominal Obesity. Nutrients14(7), 1371. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9002960/
  • Better Health Channel. (2023, 3 de junio). Food and your mood. Consultado el 4 de junio de 2023. https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/food-and-your-mood
  • Bongers, P., & Jansen, A. (2016). Emotional Eating Is Not What You Think It Is and Emotional Eating Scales Do Not Measure What You Think They Measure. Frontiers in psychology, 7, 1932. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5143883/ 
  • Corsica, J., Hood, M. M., Katterman, S., Kleinman, B., & Ivan, I. (2014). Development of a novel mindfulness and cognitive behavioral intervention for stress-eating: a comparative pilot study. Eating behaviors15(4), 694-699. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1471015314001135
  • Chan, J. S. Y., Liu, G., Liang, D., Deng, K., Wu, J., & Yan, J. H. (2019). Special Issue – Therapeutic Benefits of Physical Activity for Mood: A Systematic Review on the Effects of Exercise Intensity, Duration, and Modality. The Journal of psychology153(1), 102–125. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30321106/
  • Firth, J., Gangwisch, J. E., Borisini, A., Wootton, R. E., & Mayer, E. A. (2020). Food and mood: how do diet and nutrition affect mental wellbeing?. BMJ (Clinical research ed.), 369, m2382. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7322666/ 
  • Fuente González, C. E., Chávez-Servín, J. L., de la Torre-Carbot, K., Ronquillo González, D., Aguilera Barreiro, M. L. Á., & Ojeda Navarro, L. R. (2022). Relationship between Emotional Eating, Consumption of Hyperpalatable Energy-Dense Foods, and Indicators of Nutritional Status: A Systematic Review. Journal of obesity2022, 4243868. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9132695/
  • Głąbska, D., Guzek, D., Groele, B., & Gutkowska, K. (2020). Fruit and Vegetable Intake and Mental Health in Adults: A Systematic Review. Nutrients12(1), 115. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31906271/
  • Godet, A., Fortier, A., Bannier, E., Coquery, N., & Val-Laillet, D. (2022). Interactions between emotions and eating behaviors: Main issues, neuroimaging contributions, and innovative preventive or corrective strategies. Reviews in Endocrine and Metabolic Disorders, 23(4), 807-831. https://link.springer.com/article/10.1007/s11154-021-09700-x
  • Lachance, L., & Ramsey, D. (2015). Food, mood, and brain health: implications for the modern clinician. Missouri medicine112(2), 111–115. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6170050/
  • Lang, U. E., Beglinger, C., Schweinfurth, N., Walter, M., & Borgwardt, S. (2015). Nutritional aspects of depression. Cellular physiology and biochemistry : international journal of experimental cellular physiology, biochemistry, and pharmacology37(3), 1029–1043. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26402520/
  • Ljubičić, M., Matek Sarić, M., Klarin, I., Rumbak, I., Colić Barić, I., Ranilović, J., Dželalija, B., Sarić, A., Nakić, D., Djekic, I., Korzeniowska, M., Bartkiene, E., Papageorgiou, M., Tarcea, M., Černelič-Bizjak, M., Klava, D., Szűcs, V., Vittadini, E., Bolhuis, D., & Guiné, R. P. F. (2023). Emotions and Food Consumption: Emotional Eating Behavior in a European Population. Foods (Basel, Switzerland), 12(4), 872. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9957014/
  • Macht, M. (2008). How emotions affect eating: A five-way model. Appetite, 50(1), 1-11.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0195666307003236
  • Muscaritoli M. (2021). The Impact of Nutrients on Mental Health and Well-Being: Insights From the Literature. Frontiers in nutrition8, 656290. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7982519/
  • Paans, N. P., Bot, M., Brouwer, I. A., Visser, M., Roca, M., Kohls, E., … & Penninx, B. W. (2018). The association between depression and eating styles in four European countries: The MooDFOOD prevention study. Journal of psychosomatic research, 108, 85-92. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S002239991731190X
  • Parmentier, F. B. R., García-Toro, M., García-Campayo, J., Yañez, A. M., Andrés, P., & Gili, M. (2019). Mindfulness and Symptoms of Depression and Anxiety in the General Population: The Mediating Roles of Worry, Rumination, Reappraisal and Suppression. Frontiers in psychology10, 506. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6418017/
  • Schnepper, R., Georgii, C., Eichin, K., Arend, A. K., Wilhelm, F. H., Vögele, C., … & Blechert, J. (2020). Fight, flight,–or grab a bite! trait emotional and restrained eating style predicts food cue responding under negative emotions. Frontiers in behavioral neuroscience14, 91. https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fnbeh.2020.00091/full

Ten tekst jest oferowany wyłącznie w celach informacyjnych i nie zastępuje konsultacji z profesjonalistą. W przypadku wątpliwości skonsultuj się ze swoim specjalistą.