Osoba praktyczna koncentruje się przede wszystkim na realizowaniu konkretnych działań i dąży do osiągnięcia wyraźnie użytecznych celów oferujących mniej lub bardziej natychmiastowe korzyści. Dla ludzi, którzy myślą i działają w ten sposób, wszystko, co nie daje im przewagi lub korzyści – i nie wiąże się z niewielkim tylko ryzykiem – nie stanowi obiektu ich zainteresowania ani nie ma dla nich wartości.
Osoba praktyczna zakłada, że dany proces lub metoda nie ma większego znaczenia niż wynik. Jeżeli wynik przynosi im jakieś korzyści, jest całkiem prawdopodobne, że środki prowadzące do ich osiągnięcia są w pełni uzasadnione.
Dla tego typu osób abstrakcyjny świat idei, emocji czy wartości nie ma większego sensu. Osoba praktyczna wychodzi z założenia, że jeśli coś działa, jest godne uwagi. Jeśli nie, należy zbadać ten proces, aby zobaczyć, co się stało.
“Wyzwaniem dla współczesności jest żyć bez złudzeń, ale nie tracąc przy tym złudzeń”.
–Antonio Gramsci–
Odmienny sposób postrzegania świata
Zasadniczo możemy myśleć, że osoba praktyczna nie ma żadnych wątpliwości w swoim życiu, ale tak nie jednak nie jest. Rzeczywistość jest znacznie mniej różowa, niż się może wydawać na pierwszy rzut oka. Dla takich osób konkretne wyniki są po prostu ważniejsze niż spekulacje lub intencje. W pewnym sensie osoba praktyczna nawet obawiają się tego drugiego, ponieważ wie ona doskonale, że zwykle są to tylko rozmowy, które nigdy nie przekładają się na konkretne działania.
Ludzie ze skłonnością do pragmatyzmu wnoszą bardzo istotny wkład w społeczeństwo, szczególnie podczas szeroko pojętych trudności lub ogólnych kryzysów. Jest wiele sytuacji, w których liczy się działanie, a nie spekulacje czy teoretyzowanie. Jeśli na przykład komuś przydarzy się zawał serca, lub firma stoi na krawędzi bankructwa, nie ma czasu na analizowanie sytuacji i zastanawianie się. Ktoś musi zadziałać i to natychmiast. Wtedy właśnie osoba praktyczna ujawnia swój wielki potencjał, jaki w niej drzemie.
Ale osoby tego typu mają też inne ciekawe i cenne cechy. Omówimy je nieco dokładniej już za chwilę.
1. Osoba praktyczna jest twardo stąpającym po ziemi realistą
Jeśli osoba praktyczna ma cokolwiek, co ją w pełni definiuje, będzie to bardzo dobrze ugruntowane poczucie rzeczywistości. Pozwala jej ono w ten sposób łatwo uchwycić podstawowe elementy danej sytuacji lub osoby. Na tej podstawie osoba praktyczna określa, w jaki sposób pasuje to ich planów i działań, nie zagubi się więc w potencjalnie trudniejszych szczegółach.
Bardziej niż patrzenie na to, jak rzeczy mogą wyglądać, osoby takie patrzą na to, jakie naprawdę te rzeczy są. To staje się podstawowym motywem kierującym ich zachowaniem. Osoby takie mogą być czasem mało wyrafinowane, a czasami niezwykle odkrywcze i błyskotliwe. To zależy od wymogów danej sytuacji. Niemniej jednak zawsze zdecydowanie mają stopy mocno postawione na ziemi. Ideały i doskonałe światy nie są przestrzeniami, w które się takie osoby zapuszczają i w których poruszają się swobodnie.
2. Osoba praktyczna ma bardzo dokładnie sprecyzowane ramy, w których funkcjonuje
Kiedy mówimy, że dana osoba jest praktyczna, oznacza to, że wyznacza sobie bardzo jasne cele i podąża za nimi. Nie widzisz w nich nigdy zwątpienia, spekulacji lub zawahania. Oczywiście mogą też być czasami nieco zamyślone i zrelaksowane, ale łatwo wybierają optymalne dla siebie pomysły i przekładają je na skuteczne działania. Osoby takie wolą po prostu wypróbować dane rzeczy w rzeczywistości, niż grać w gry i zagadki umysłowe.
Wszystko to sprawia, że takie osoby bardzo zdeterminowanymi ludźmi. Nie lubią zamieszania wokół siebie lub bycia chytrym. Jak powiedzieliśmy, wolą patrzeć na słuszność swoich celów i projektów w rzeczywistości, a nie tylko analizować myśli i koncepcje. Są w stanie zmienić kierunek, kiedy konkretna rzeczywistość pokazuje im, że zmierzają w niewłaściwą stronę. Wynika to z tego, że czują niewielkie tylko przywiązanie do formy lub drogi, o ile wciąż patrzą na ten sam cel, który sami sobie postawili.
3. Osoba praktyczna podejmuje tylko niezbędne ryzyko
Wizualizacja zagrożeń, ich mierzenie, testowanie i rozważanie nadmiernej ilości szczegółów nie jest czymś, co wydaje się być atrakcyjnym rodzaje postępowania dla osoby bardzo praktycznej. Rozumie ona, że każda okoliczność wiąże się z ewentualnymi wzlotami i upadkami. To ich nie powstrzymuje przed działaniem.
Tego typu ludzie mają także dobre oko do wyników. Wiedzą, że aby osiągnąć pewien punkt, konieczne jest podejmowanie ryzyka i wiążąca się z tym możliwość popełnienia błędów. To ich nie zniechęca. Osoba praktyczna ufa we własne możliwości. Jest przy tym w stu procentach przekonana, że że zawsze istnieje inny sposób na osiągnięcie tego samego celu lub punktu. Dlatego też ludzie tego typu nie wycofują się, gdy napotykają przed sobą przeszkody, czy też możliwość ewentualnego niepowodzenia.
4. Osoba praktycza za nic ma pochwały czy krytykę ze strony innych ludzi
Dla większości z nas nie ma niczego bardziej istotnego, niż życie zgodne z aprobatą innych ludzi. Większość ludzi jest w stanie zmodyfikować lub zupełnie zmienić swoje postępowanie, by poczuć się akceptowanym przez innych. W wielu przypadkach zajmują nawet stanowiska, które stoją w sprzeczności z ich poglądami. Wszystko dla potrzeb akceptacji ze strony innych ludzi.
Powyższy opis nie dotyczy jednak osoby praktycznej.
Jej rzeczywistość wygląda dokładnie odwrotnie. Osoba praktyczna ze swoją własną perspektywą na życie jest w pełni świadoma tego, że każde działanie podlega krytyce. Nie zależy im na opini innych. Nie robią niczego tylko po to, by uzyskać aprobatę ze strony innych ludzi. Nie zwracają też uwagi na krytykę. Oznacza to po prostu, że takie osoby nie zużywają ani odrobiny energii, próbując zadowolić innych ludzi.
5. Osoba praktyczna wie doskonale, jak tworzyć priorytety
Osoba praktyczna to człowiek czynu. Aby jednak jakieś działanie zakończyło się sukcesem, musi mieć ono ustalony porządek i być jasne do przeprowadzenia. Łańcuch działań prowadzi do dobrych wyników tylko wtedy, kiedy wiemy, jak nadać odpowiedni priorytet temu, co jest ważniejsze.
Wiedza o tym, jak ustalać priorytety i kiedy należy kierować się zdrowym rozsądkiem, aby zobaczyć, które działania wymagają największej uwagi to cecha ludzi praktycznych. Obejmuje to sprawdzenie, które czynności należy wykonać w pierwszej kolejności, aby ułatwić realizację kolejnych lub w ogóle móc do nich przejść. Praktyczny sposób myślenia jest dobry do ustalania priorytetów i przestrzegania tych właśnie priorytetów.
Nie można znaleźć osoby, która jest całkowicie praktyczna lub takiej, która jest całkowicie spekulatywna i niepraktyczna. Prawie każdy z nas łączy w sobie cechy obu tych postaw. Stosujemy je inaczej przy różnych okazjach. Każda z tych perspektyw jest bardzo cenna i przynosi nam różne korzyści. Są to zdolności uzupełniające się, a nie wykluczające.
Niezależnie od przypadku, prawda jest taka, że pomaga nam wszystkim kultywować ten aspekt praktyczny, szczególnie w obliczu trudności wymagających natychmiastowego rozwiązania.
Bibliografia
Wszystkie cytowane źródła zostały dokładnie sprawdzone przez nasz zespół, aby zapewnić ich jakość, wiarygodność, trafność i ważność. Bibliografia tego artykułu została uznana za wiarygodną i posiadającą dokładność naukową lub akademicką.
- Lievens, F., & Chan, D. (2010). Practical intelligence, emotional intelligence, and social intelligence. In J. L. Farr & N. T. Tippins (Eds.), Handbook of employee selection (pp. 339–359). Routledge/Taylor & Francis Group.
- Sternberg, R. J., & Grigorenko, E. L. (2000). Practical intelligence and its development. In R. Bar-On & J. D. A. Parker (Eds.), The handbook of emotional intelligence: Theory, development, assessment, and application at home, school, and in the workplace (pp. 215–243). Jossey-Bass. https://doi.org/10.1017/CBO9780511807947.018