Wszyscy znamy ludzi, którzy za dużo myślą. Robią to do tego stopnia, że z tego powodu miewają sporo problemów w codziennym życiu. Mamy na myśli ludzi, którzy wciąż myślą na dany temat. W rezultacie odczuwają niepokój, skrajne zmartwienie i stres. Jeśli ludzie zachowują się w ten sposób notorycznie, może się okazać, że dzieje się tak, ponieważ cierpią na obsesje.
W dzisiejszym artykule zobaczymy, co wywołuje obsesje – dlaczego niektórzy ludzie wpadają w te błędne cykle myślowe i stają się obsesyjni. Przejrzymy także niektóre z najnowszych teorii na ten temat.
Skąd biorą się obsesje?
Teorie kognitywne dotyczące zaburzeń lękowych mówią, że obsesje wynikają z deficytów przetwarzania danych. Deficyt przetwarzania danych jest jednym z najważniejszych czynników prowadzącym do obsesji. Jest także istotnym czynnikiem w utrzymywaniu tego typu zaburzeń (Beck, Emery i Greenberg, 1985).
Mimo to zainteresowanie poznawczymi aspektami osób cierpiących na zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD) jest tematem bardzo aktualnym. Wciąż brakuje badań nad przetwarzaniem informacji emocjonalnych przez ludzi, którzy mają obsesje.
Ostatnie badania pokazują, że osoby obsesyjne mają trudności z zadaniami dotyczącymi określania zniekształceń. A także z uprzedzeniami poznawczymi (Steketee, Frost, Rhéaume i Wilhelm, 2001). Badania przeprowadzone nad stosownym przetwarzaniem informacji emocjonalnych pokazują coś bardzo interesującego. Mianowicie, obsesje mogą sprzyjać wyższemu poziomowi wrażliwości na bodźce wywołujące lęki.
Obsesje wpędzają ludzi w błędne koło, gdzie ich emocjonalne reakcje są podobne do tych, które mają miejsce wobec prawdziwych bodźców. Reakcje te pojawiają się w wyniku myśli o lękach.
Obsesje są definiowane jako nawracające i uporczywe myśli, obrazy lub impulsy. Uważa się, że w takim czy innym momencie są inwazyjne i nieodpowiednie. Wywołują znaczny niepokój i zmartwienia.
Myśli, impulsów i obrazów nie można określić jako nadmierny niepokój o rzeczywiste problemy. To coś, co sięga znacznie dalej. Osoba cierpiąca na obsesje próbuje ignorować lub tłumić te uczucia, impulsy lub obrazy. Ewentualnie może próbować zneutralizować je poprzez inne myśli lub działania.
Tak więc celem tych działań lub zachowań jest zapobieganie lub redukcja dyskomfortu spowodowanego negatywnym wydarzeniem. Niemniej jednak te zachowania lub działania mentalne mogą nie być realistycznie powiązane z tym, co osoba próbuje zneutralizować. Z drugiej strony mogą być wyraźnie przesadne.
„Pasja to pozytywna obsesja. Obsesja to negatywna pasja.”
Obsesje, niepokój XXI wieku
W swoich najnowszych publikacjach American Psychological Association (APA) włączyło zaburzenia kompulsywno-obsesyjne (OCD) do DSM. Wynika to z ich upośledzających właściwości. Jest to również spowodowane dużą częstością występowania w ostatnich latach.
Ci, którzy mają tę chorobę, czują, że są jej więźniami. Przez wiele godzin powtarzają, w najbardziej ekstremalnych przypadkach, konkretne działania, bez żadnej kontroli nad swoim zachowaniem. Ponadto ci ludzie mają większą skłonność do depresji lub innych dolegliwości psychicznych. Mogą to być hipochondria lub fobie. Jest to bezpośrednia konsekwencja niepokoju wywołanego przez OCD.
Zdaniem ekspertów, OCD można podzielić na kilka kategorii. Oto najważniejsze:
- Czystość lub obsesja na punkcie higieny
- Kontrola – niepewność i ciągłe kontrolowanie sytuacji z codziennego życia
- Ład – poszukiwanie symetrii i precyzji
Niemniej istnieje wiele innych rodzajów obsesji. Jedną z typowych współczesnemu społeczeństwu jest uzależnienie od sieci społecznościowych. Rozwój tego sposobu komunikacji spowodował powstanie pewnego rodzaju obsesji. Ludzie przejawiają te same cechy i odruchy, co w przypadku tradycyjnych obsesji.
W odniesieniu do obsesji na tle życia romantycznego powtarzają się te same schematy myślowe, behawioralne i poznawcze. Różnica polega na tym, że w tym przypadku to, co obsesyjna osoba chce kontrolować, to nie jakiś przedmiot, lecz inny człowiek. Tak więc, w niektórych przypadkach, niekontrolowane pragnienie bycia z kimś staje się silną obsesją. Jest tak silne, że w końcu mylimy je z miłością.
Ten typ obsesji sprawia, że ludzie działają kompulsywnie, aby zdobyć to, czego pragną, czyli być z tą osobą. Ale, paradoksalnie, w efekcie ich działań ta druga osoba jedynie odsuwa się od nich. Innymi słowy obsesje odsuwają ukochaną osobę na zawsze.
Jak wyleczyć obsesje
„Obsesja oznacza nienasyconą miłość w związku. Jeden z partnerów nigdy nie jest zadowolony ze związku. Nie może zrobić nic bez tej drugiej osoby. Wykazuje silną zależność”.
-Walter Riso-
Leczenie mające na celu wyeliminowanie obsesji opiera się na modyfikacji niewłaściwych przekonań obsesyjnych dotyczących obaw pacjenta. To mówiąc, intencją jest zmniejszenie lęku spowodowanego myślami.
W tym samym czasie ten rodzaj leczenia ma również na celu wyeliminowanie kompulsji. Chodzi o zaangażowanie w utrzymanie przekonań o odpowiedzialności (Salkovskis, Richards i Forrester, 2000). Zatem główną ideą terapii poznawczej jest pokazanie, że zachowanie zależy od reakcji emocjonalnych. Również zachowania zależą od niuansów i są silnie uzależnione od poznania i percepcji.
Głównym celem tego skupienia na zachowaniu jest zachęcanie do rozwoju określonych wzorców zachowań u osoby, którą nękają obsesje. Powinno to powodować zmiany w sposobie, w jaki pacjent widzi siebie i otaczający go świat. W tym celu należy podkreślić zmianę procesów mentalnych i nawyków dyktujących zachowanie pacjenta.
„Myśli obsesyjne to drewno opałowe, które podsyca ogień gniewu. Możemy ugasić ten ogień tylko poprzez patrzenie na rzeczy z innego punktu widzenia”.
-Daniel Goleman-
Bibliografia
Beck, AT, Emery, G., y Greenberg, RL (1985). Anxiety Disorders and Phobias: A Cognitive Perspective. Básico, New York.
Casado Martín, Y. (2008). Emotional Processing in People with Obsessive-Compulsive Symptomology.
Salkovskis, PM, Wroe, AL, Gledhill, A., Morrison, N., Forrester, E., Richards, C., & Thorpe, S. (2000). Responsibility Attitudes and Interpretations are Characteristic of Obsessive-Compulsive Disorder. Study on Behavior and Therapy, 38 (4), 347-372.
Steketee, G., Frost, R. O., Rhéaume, J., & Wilhelm, S. (2001). Theory and Practice of Cognitive Therapy for Obsessive-Compulsive Disorder. Obsessive Disorders.
Vallejo Pareja, M. Á. (2001). Effective Psychological Treatments for Obsessive-Compulsive Disorder. Psicothema, 13(3).