Najskuteczniejsze terapie psychologiczne

Chcesz rozpocząć terapię psychologiczną i chcesz wiedzieć, która jest najskuteczniejsza? Choć szkół w tym zakresie jest kilka, to użyteczność technik jest powiązana z potrzebami pacjenta. Wszystkie informacje znajdziesz w poniższym artykule.

Napisane i zweryfikowane przez psycholog Valeria Sabater.

Ostatnia aktualizacja: 09 maja, 2024

Najskuteczniejsze terapie psychologiczne to te poparte większą liczbą dowodów naukowych, jeśli chodzi o reagowanie na szeroki zakres potrzeb pacjentów. Z reguły psychologowie stosują jedno lub kilka podejść, aby móc interweniować z większą wszechstronnością i kompetencją.

Jeśli potrzebujesz specjalistycznej pomocy, warto zapytać profesjonalistę, jakie techniki stosuje. Dzięki temu możesz poznać jego metody pracy i ustalić, czy ta dziedzina odpowiednio dopasowuje się do Twoich potrzeb. Ponadto możesz dowiedzieć się też, czy dany zasób ma dobre wsparcie naukowe. Nie wszystkie terapie bowiem są takie same, nawet jeśli pozornie niczym się od siebie nie różnią. W niniejszym artykule omówimy najskuteczniejsze terapie psychologiczne.

Najskuteczniejsze terapie psychologiczne

Niektóre osoby, zgłaszając się po raz pierwszy do psychologa, proszą o najlepszą i najskuteczniejszą terapię. Ale nie ma strategii terapeutycznych, które byłyby lepsze od pozostałych we wszystkich obszarach. Istnieją odpowiednie strategie dla każdej indywidualnej sytuacji i pacjenta.

Jednym z najważniejszych czynników skuteczności terapii psychologicznej są umiejętności profesjonalisty. W związku z tym istnieje wiele niuansów, które pacjent zdeterminowany, aby podjąć ten krok, musi wziąć pod uwagę. Co najważniejsze, musi on określić swoje potrzeby i dostosować terapię do własnej sytuacji.

W tym artykule omówimy najskuteczniejsze terapie psychologiczne.

1. Terapia poznawczo-behawioralna

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest jedną z najczęściej stosowanych i badanych form psychoterapii. W rzeczywistości badanie opublikowane w czasopiśmie Frontiers in Psychology opisuje to jako złoty standard leczenia powszechnych zaburzeń psychicznych. Wykorzystuje różnorodne techniki, które są zarówno ważne, jak i korzystne dla pacjentów.

Podstawa CBT

Model ten ma na celu ułatwienie ludziom uświadomienia sobie swoich dysfunkcyjnych wzorców mentalnych. Psycholog specjalizujący się w CBT pomaga pacjentowi rozwinąć zdrowszy sposób myślenia i reagowania. Wykorzystuje on wiele strategii, takich jak restrukturyzacja poznawcza, modelowanie, trening umiejętności, zarządzanie emocjami i techniki eksponowania.

Kiedy CBT jest przydatne?

• Fobie.
• Depresja.
• Uzależnienia.
• Zaburzenia snu.
• Zaburzenia lękowe.
• Zespół stresu pourazowego.
• Zaburzenie obsesyjno-kompulsywne (OCD).
• Zaburzenia odżywiania (ED).

2. Terapia akceptacji i zaangażowania (ACT)

Jedną z najskuteczniejszych terapii psychologicznych jest bez wątpienia terapia akceptacji i zaangażowania (ACT). Ten model ułatwia jednostce zintegrowanie bogatszej, spokojniejszej i zdrowszej perspektywy życiowej, poprzez zaakceptowanie bólu wielu swoich doświadczeń. ACT jest jedną z terapii kontekstowych znanych także jako terapie trzeciej generacji. Koncentruje się na poznaniu, języku i interakcji z otoczeniem.

Podstawa ACT

Terapia akceptacji i zaangażowania ma na celu reorientację życia jednostki poprzez samopoznanie i przeformułowanie wartości. Pacjenci podczas terapii pracują również nad swoimi emocjami, myślami i wspomnieniami poprzez znaczenia, które otrzymują za pośrednictwem języka.

Badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Bazylei (Szwajcaria) podkreślają skuteczność ACT w szerokim zakresie warunków. To wszechstronna terapia dla wielu procesów (Hayes, Strosahl i Wilson, 1999; Wilson i Luciano, 2002).

Kiedy terapia ACT okazuje się przydatna?

• Smutek.
• Depresja.
• Uzależnienia.
• Chroniczny ból.
• Stres w pracy.
• Problemy w związku.
• Radzenie sobie z chorobą.
• Zaburzenia lękowe.
• Zespół stresu pourazowego (PTSD).
• Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD).

3. Najskuteczniejsze terapie psychologiczne – terapia systemowa

Terapia systemowa zapewnia bezpieczne i wzbogacające warunki do zajmowania się problemami w relacjach oraz radzenia sobie z konfliktami i napięciami. To interesujące podejście, które rozwiązuje problemy związane z partnerem, rodziną lub pracą.

Podstawa terapii systemowej

Ten model terapeutyczny ma na celu zidentyfikowanie dysfunkcyjnych wzorców, które powodują indywidualny dyskomfort z osobami w otoczeniu pacjenta. Metoda ta pomaga im zrozumieć, w jaki sposób wpływa to na elementy ich rzeczywistości, takie jak komunikacja, przekonania i wszystkie zachowania, które wywodzą się z danego systemu.

Na Williams College University (USA) przeprowadzono badanie, z którego wynika, że w ciągu ostatnich 25 lat terapia systemowa była jedną z najsolidniejszych terapii w środowisku rodzinnym i par.

Kiedy terapia systemowa jest przydatna?

• Problemy z pracą.
• Problemy w związku.
• Relacje rodzinne.
• Konflikty interpersonalne.

4. Dialektyczna terapia behawioralna

Dialektyczna terapia behawioralna (DBT) jest prawidłowym modelem radzenia sobie z zachowaniami autodestrukcyjnymi i zaburzeniami regulacji emocjonalnej. Koncentruje się na pomaganiu jednostkom w rozwijaniu umiejętności w następujących czterech konkretnych obszarach:

• Rozwój emocjonalny.
• Tolerancja cierpienia.
• Umiejętności interpersonalne.
• Relaks/pełna uwaga/kontrola impulsów.

Podstawa DBT

DBT to wysoce ustrukturyzowany rodzaj terapii, który pomaga jednostce wypracować swój własny zestaw umiejętności (García Palacios, 2004). Został opracowany przez dr Marshę M. Linehan i stanowi część CBT. Obejmuje również uważność, czyli mindfulness.

Kiedy DBT jest przydatne?

• Stres pourazowy.
• Skłonności samobójcze.
• Zaburzenie osobowości typu borderline (BPD).
• Dzieci i młodzież z rozregulowanymi, agresywnymi lub trudnymi zachowaniami.

[/ atomik-czytaj też]

5. Najskuteczniejsze terapie psychologiczne – krótka terapia strategiczna

Krótka terapia strategiczna (BST) jest jedną z najskuteczniejszych terapii psychologicznych poprawiających sposoby radzenia sobie z problemami. Metoda została stworzona przez Giorgio Nardione i Paula Watzlawicka. Wyróżnia się tym, że jest zasobem, który ma tendencję do generowania rozwiązań podczas mniejszej liczby sesji.

BST pomaga pacjentowi przerwać błędne koło lub dostarcza prostych narzędzi, które poprawiają jego samopoczucie. Ułatwia osiągnięcie celu, jakim jest dokonywanie głębszych zmian w oparciu o pozytywny stan umysłu.

Podstawa BST

To podejście terapeutyczne stara się zrozumieć, w jaki sposób pacjent konstruuje swoją rzeczywistość i związane z tym dysfunkcyjne wzorce. Odnosi się do następujących trzech sfer: percepcji, zarządzania emocjami i nieprzystosowawczych wzorców zachowań.

Psycholog prowadzi pacjenta do odkrycia własnych możliwości i potencjału, aby zatrzymać dynamikę jego problemów.

Kiedy BST jest przydatne?

• Depresja.
• Problemy seksualne
• Problemy rodziny i pary.
• Zaburzenia odżywiania.
• Lęki, ataki paniki, fobie, obsesje, zaburzenia psychosomatyczne.

Najskuteczniejsze terapie psychologiczne – dlaczego warto je znać?

Bliższe spojrzenie na najskuteczniejsze terapie psychologiczne po raz pierwszy może być nieco przytłaczające ze względu na liczbę dostępnych wariantów. Dlatego wiedza o najskuteczniejszych modelach terapeutycznych jest bardzo przydatna. Wszystkie opisane tutaj podejścia działają od kilkudziesięciu lat i zmieniły na lepsze życie wielu ludzi.

Dlatego nie wahaj się zwrócić do wyspecjalizowanego terapeuty. Istnieje wiele różnych dziedzin terapii, które mogą korzystnie odbić się na Twoim życiu. Pomagają one specjaliście lepiej zrozumieć rzeczywistość pacjenta i zapewniają zasoby niezbędne do jego uleczenia i rozwoju.