Ludzki mózg jest organem równie skomplikowanym, co tajemniczym. Neuronauka idzie naprzód i każdego dnia odkrywa nowe informacje o tym, jak funkcjonuje ten narząd. Lecz nadal wiele pozostaje nieodkryte. Ludzki mózg po prostu nigdy nie przestaje nas zaskakiwać.
Na przykład, niektórzy ludzie z autyzmem posiadają rzadkie umiejętności. Część z nich maluje lepiej, niż malarze Renesansu, natomiast inni grają na instrumentach bez żadnego treningu. Ich struktura mózgu oraz funkcjonowanie jest inne niż u osób, które nie mają autyzmu.
Ale najpierw przyjrzyjmy się mózgowi.
Teoria trzech mózgów Paula MacLeana jest od lat bardzo popularnym modelem. Jej popularność bazuje na fakcie, że mózg jest podzielony na różne części i każda z nich odpowiada za inne zadanie.
Tymi strukturami są tzw. „mózg gadzi”, układ limbiczny oraz kora mózgu. Mózg ewoluował na równi z nami, jako swoisty gatunek. Od gadziego mózgu po korę mózgową, znaną również jako „racjonalny mózg„.
Gadzi mózg to najniższa strefa płatu czołowego. W tym miejscu znajdziemy jądro podstawne i części należące do pnia mózgu i móżdżku. Te elementy są odpowiedzialne za funkcje niezbędne do przetrwania (jak oddychanie czy praca serca).
Ta struktura jest odpowiedzialna za proste zachowania i odruchy jak strach, gniew, głód. Można też powiedzieć, że ta część układu nerwowego przetrzymuje genetycznie zaprogramowany kod w momencie, kiedy zaistnieją odpowiednie okoliczności.
Ten układ jest odpowiedzialny za emocje powstałe podczas różnych sytuacji, które doświadczamy. To taka siedziba główna naszych emocji.
Pośród najważniejszych struktur w tym układzie znajdują się ciało migdałowate i hipokamp. Są odpowiedzialne za prymitywny system pamięci, razem z podwzgórzem, które umożliwia reagowanie na szersze spektrum bodźców.
Najnowszy przełom ewolucji, jaki przeszedł ludzki mózg. To siedziba główna naszej racjonalności. Umożliwia myślenie abstrakcyjne, systematyczne i logiczne. To całkiem duże osiągnięcie dla naszego gatunku.
Ta część sprawia, że jesteśmy tak inni od siebie nawzajem. Dzięki korze mózgowej możemy reagować w inny sposób na takie same sytuacje zachodzące w różnym czasie. Jest to również źródło naszej potężnej wyobraźni.
Jeden z najlepiej znanych podziałów kory mózgowej bazuje na płatach.
Ludzki mózg jest podzielony na mniej więcej symetryczne części. Nazywamy je półkulami. Każda z półkul może być podzielona na cztery odmienne płaty.
Ludzie z autyzmem zwykle nie radzą sobie zbyt dobrze w interakcjach z innymi. Ponadto często cierpią z powodu niedojrzałości emocjonalnej, defektów językowych czy innych problemów. Mogą one wynikać z faktu, że niektóre części ich mózgów są uszkodzone i nie funkcjonują normalnie.
Natomiast w przypadku „autystycznych artystów” istnieje nietknięta wyspa kory mózgowej w prawym płacie ciemieniowym.
Słabiej funkcjonujące pozostałe części płatu ciemieniowego powodują, że ta „wyspa” dostaje najwięcej zasobów. W taki sposób ludzki mózg rekompensuje braki. W innym wypadku podobne efekty dałoby się uzyskać przez lata wysiłków.
Niemniej jednak, na przykład, jeżeli udar lub guz mózgu spowodowałby obrażenia w prawej części płatu ciemieniowego, ta osoba najprawdopodobniej straciłaby umiejętność do narysowania chociaż prostego szkicu.
Natomiast jeśli jest to na odwrót i jakaś zmiana nastąpi w lewej części, odpowiedzialnej za matematykę chociażby, zwykle umiejętności artystyczne znacznie się poprawiają.
Dlaczego tak się dzieje? Jedynym wyjaśnieniem jest to, że gdy lewa część przestaje zużywać zasoby, genialny ludzki mózg transferuje je do tej drugiej. Mimo, że nasze półkule pracują razem, to posiadają również niesamowitą umiejętność rekompensacji.
Wygląda na to, że mózg Einsteina miał niesamowite konwulsje kątowe. Bycie dobrym z matematyki nie wymaga tylko dobrych umiejętności liczenia. Potrzeba również innych, takich jak wyobraźnia przestrzenna.
Tym samym, Einstein posiadał umiejętność łączącą w niesamowity sposób świetne zdolności kalkulacyjne i wyobraźnię przestrzenną. Równie niesamowitą jak jego błyskotliwość. Na jego przykładzie widzimy, jak ludzki mózg, mimo niedoskonałości, stworzył genialny umysł.
Twórca psychologii analitycznej, szwajcarski psychiatra Carl Jung, zaproponował, że możemy zrozumieć mityczne narracje o podróżach o nowych początkach, takich jak Marco Polo, Ulisses czy Herkules jako symboliczne przejawy mentalnej transformacji, do której wszyscy ludzie kierują się w życiu. Jest to…
Sportowcy wyczynowi twierdzą, że 90% ich sukcesu pochodzi z treningu umysłowego i umiejętności. W sporcie zawodowym nie ma dużych różnic między sportowcami pod względem możliwości, treningu lub zdolności fizycznych. Czynniki decydujące o powodzeniu leżą zatem w sferze psychologicznej. Tak naprawdę…
Słuchanie bez empatii jest jak patrzenie bez widzenia. To tak, jakbyś skinął głową, chociaż Twój umysł jest całkowicie odłączony od tego, co dzieje się wokół Ciebie. Jest tam, ale tak naprawdę nie jest. Komunikacja i empatyczne słuchanie są niezbędne do…
Jest tyle rodzajów żałoby ile rodzajów straty, Każda osoba przechodzi przez to inaczej. Jednak istnieją pewne mity o żałobie, które należy wyjaśnić, szczególnie dlatego, że warunkują emocje towarzyszące przeżywaniu straty. Wiele wierzeń, których się nauczyliśmy przez całe życie to mity…
Teorie dotyczące rozwoju człowieka opisują ludzi na wszystkich etapach ich życia. Opisują jak z czasem rozwija się rozumowanie i jak zmienia się zachowanie. Jest to interesująca dziedzina, która wzbogaca wiedzę z zakresu psychologii stosowanej. Teorie dotyczące rozwoju człowieka pomogą nam…
Logoterapia Viktora Frankla jest znana również jako „trzecia wiedeńska szkoła psychoterapii”. Pierwszą szkołą psychologiczną była szkoła Zygmunta Freuda, druga szkoła Adlera, a trzecia szkoła założona przez Viktora Franka. Właśnie na niej się teraz skupimy. Freud powiedział, że człowiek jest zorientowany…
