Ludzki mózg jest organem równie skomplikowanym, co tajemniczym. Neuronauka idzie naprzód i każdego dnia odkrywa nowe informacje o tym, jak funkcjonuje ten narząd. Lecz nadal wiele pozostaje nieodkryte. Ludzki mózg po prostu nigdy nie przestaje nas zaskakiwać.
Na przykład, niektórzy ludzie z autyzmem posiadają rzadkie umiejętności. Część z nich maluje lepiej, niż malarze Renesansu, natomiast inni grają na instrumentach bez żadnego treningu. Ich struktura mózgu oraz funkcjonowanie jest inne niż u osób, które nie mają autyzmu.
Ale najpierw przyjrzyjmy się mózgowi.
Teoria trzech mózgów Paula MacLeana jest od lat bardzo popularnym modelem. Jej popularność bazuje na fakcie, że mózg jest podzielony na różne części i każda z nich odpowiada za inne zadanie.
Tymi strukturami są tzw. „mózg gadzi”, układ limbiczny oraz kora mózgu. Mózg ewoluował na równi z nami, jako swoisty gatunek. Od gadziego mózgu po korę mózgową, znaną również jako „racjonalny mózg„.
Gadzi mózg to najniższa strefa płatu czołowego. W tym miejscu znajdziemy jądro podstawne i części należące do pnia mózgu i móżdżku. Te elementy są odpowiedzialne za funkcje niezbędne do przetrwania (jak oddychanie czy praca serca).
Ta struktura jest odpowiedzialna za proste zachowania i odruchy jak strach, gniew, głód. Można też powiedzieć, że ta część układu nerwowego przetrzymuje genetycznie zaprogramowany kod w momencie, kiedy zaistnieją odpowiednie okoliczności.
Ten układ jest odpowiedzialny za emocje powstałe podczas różnych sytuacji, które doświadczamy. To taka siedziba główna naszych emocji.
Pośród najważniejszych struktur w tym układzie znajdują się ciało migdałowate i hipokamp. Są odpowiedzialne za prymitywny system pamięci, razem z podwzgórzem, które umożliwia reagowanie na szersze spektrum bodźców.
Najnowszy przełom ewolucji, jaki przeszedł ludzki mózg. To siedziba główna naszej racjonalności. Umożliwia myślenie abstrakcyjne, systematyczne i logiczne. To całkiem duże osiągnięcie dla naszego gatunku.
Ta część sprawia, że jesteśmy tak inni od siebie nawzajem. Dzięki korze mózgowej możemy reagować w inny sposób na takie same sytuacje zachodzące w różnym czasie. Jest to również źródło naszej potężnej wyobraźni.
Jeden z najlepiej znanych podziałów kory mózgowej bazuje na płatach.
Ludzki mózg jest podzielony na mniej więcej symetryczne części. Nazywamy je półkulami. Każda z półkul może być podzielona na cztery odmienne płaty.
Ludzie z autyzmem zwykle nie radzą sobie zbyt dobrze w interakcjach z innymi. Ponadto często cierpią z powodu niedojrzałości emocjonalnej, defektów językowych czy innych problemów. Mogą one wynikać z faktu, że niektóre części ich mózgów są uszkodzone i nie funkcjonują normalnie.
Natomiast w przypadku „autystycznych artystów” istnieje nietknięta wyspa kory mózgowej w prawym płacie ciemieniowym.
Słabiej funkcjonujące pozostałe części płatu ciemieniowego powodują, że ta „wyspa” dostaje najwięcej zasobów. W taki sposób ludzki mózg rekompensuje braki. W innym wypadku podobne efekty dałoby się uzyskać przez lata wysiłków.
Niemniej jednak, na przykład, jeżeli udar lub guz mózgu spowodowałby obrażenia w prawej części płatu ciemieniowego, ta osoba najprawdopodobniej straciłaby umiejętność do narysowania chociaż prostego szkicu.
Natomiast jeśli jest to na odwrót i jakaś zmiana nastąpi w lewej części, odpowiedzialnej za matematykę chociażby, zwykle umiejętności artystyczne znacznie się poprawiają.
Dlaczego tak się dzieje? Jedynym wyjaśnieniem jest to, że gdy lewa część przestaje zużywać zasoby, genialny ludzki mózg transferuje je do tej drugiej. Mimo, że nasze półkule pracują razem, to posiadają również niesamowitą umiejętność rekompensacji.
Wygląda na to, że mózg Einsteina miał niesamowite konwulsje kątowe. Bycie dobrym z matematyki nie wymaga tylko dobrych umiejętności liczenia. Potrzeba również innych, takich jak wyobraźnia przestrzenna.
Tym samym, Einstein posiadał umiejętność łączącą w niesamowity sposób świetne zdolności kalkulacyjne i wyobraźnię przestrzenną. Równie niesamowitą jak jego błyskotliwość. Na jego przykładzie widzimy, jak ludzki mózg, mimo niedoskonałości, stworzył genialny umysł.
Przywiązanie jest charakterystyczną cechą występującą wyłącznie u ssaków. A to oznacza, że neurologiczne podstawy dla badań teorii przywiązania u ludzi opierają się wyłącznie na analizie zachowania tych właśnie zwierząt. Wyniki najnowszych badań naukowych na ten temat sugerują nam, że przywiązanie…
Harald Schultz-Hencke był niemieckim psychiatrą i psychoterapeutą, który urodził się w Berlinie 18 sierpnia 1892 roku. I chociaż nie ma zbyt wielu dostępnych informacji na temat jego dzieciństwa, to wiemy przynajmniej tyle, że jego matka była grafologiem, a ojciec pracował…
Świadoma zgoda na udział w badaniu jest jednym z podstawowych narzędzi używanych przez psychologów do praktycznego stosowania etyki zawodowej. Można to uznać za dwukierunkowy dialog między pacjentem a podmiotem świadczącym opiekę zdrowotną. Podczas tego dialogu omawiają korzyści i możliwe wady…
W ciągu ostatnich kilku lat nastąpił alarmujący wzrost rozpowszechnienia hikikomori, czyli zespołu wycofania społecznego. Zjawisko to charakteryzuje się dobrowolną odosobnieniem i samotnością. Ludzie dotknięci tym stanem postrzegają swój świat zewnętrzny jako wrogi, gwałtowny i agresywny. Z tego powodu tacy ludzie…
Pregabalina to skuteczny lek stosowany w przypadku epilepsji i bólów neuropatycznych wynikających z neuralgii półpaścowej i neuralgii cukrzycowej. Środek ten jest również znany na niektórych rynkach jako Lyrica. Bóle neuropatyczne to jedno z największych wyzwań współczesnej medycyny. Coraz większa liczba…
Hervey Cleckley nie jest powszechnie znaną postacią, ale w środowisku psychiatrycznym wszyscy wiedzą, że był on pionierem w dziedzinie badań nad psychopatią. Żył w latach 1903-1984 i uznawany jest za niezwykłego naukowca, który przeprowadził serię szczegółowych badań nad psychopatami. W…
