Czasami niemal ślepo ufamy pracownikom służby zdrowia. Psycholog kognitywista Daniel Goldstein mówi, że „psychologia jest podręcznikiem użytkownika na temat umysłu”. Ale co się stanie z tym podręcznikiem, jeśli weźmie go w swoje ręce niedbały psycholog?
Logiczne jest, że zły psycholog może wyrządzić wiele szkód psychicznych, podobnie jak w przypadku każdego innego pracownika służby zdrowia. Zły lekarz, fizjoterapeuta czy terapeuta nie tylko uniemożliwia poprawę stanu zdrowia lecz może również pogorszyć Twój stan.
Psycholog egzystencjalny Wiktor Frankl używa terminu „nerwica jatrogenna” w odniesieniu do problemów spowodowanych przez złego psychologa.
Ale czy jesteśmy sami w takich sytuacjach? Skoro nie jesteś lekarzem lub terapeutą, jak możesz przezwyciężyć problemy spowodowane przez niedbałych specjalistów?
Jak poznać, że psycholog nieodpowiednio wykonuje swoją pracę
Aby poznać, że wybrany psycholog nieodpowiednio wykonuje powierzone mu zadanie, przyda się trochę wiedzy na temat zawodu psychologa. Pomoże Ci w rym Juan Armando Corbin. Ten specjalista z zakresu psychologii organizacji i coachingu opracował listę kluczowych cech charakteryzujących niedbałego terapeutę.
Uważasz, że psycholog Cię osądza?
Twój terapeuta nie ma za zadanie Cię oceniać. Ma przede wszystkim Cię zrozumieć, a nie nakładać na Ciebie swoją wolę. Nie musi dzielić Twojego punktu widzenia, ale musi być empatyczny. Dzięki zrozumieniu i właściwym narzędziom może Ci pomóc, ale jeśli Cię krytykuje, wkracza na osobisty teren, który leży poza granicami jego pracy.
Nie potrafi Ci pomóc?
Istnieje wiele różnych specjalizacji w dziedzinie psychologii. Oczywiście specjaliści napotykają ogromny zakres przypadków, więc jeśli nie mają odpowiednich umiejętności, najlepiej przestać się z nimi umawiać.
Pamiętaj, że niektórzy terapeuci specjalizują się w prawie każdym problemem psychologicznym. To naturalne, że psycholog posiada znajomość rozmaitych problemów, ale prawidłowo udzielić pomocy może tylko w ograniczonym zakresie przypadków.
Psycholog bardziej koncentruje się na sobie niż na Tobie?
Jeśli Twój terapeuta skupia się zbytnio na sobie, to prawdopodobnie nie jest dobrym specjalistą. Niektórzy psychologowie używają przykładów z własnego życia, aby stworzyć otwartą atmosferę i znajdować wspólny język z pacjentem.
Ale jeśli rozmowa skupia się na długiej liście ich osobistych osiągnięć i doświadczeń życiowych, które nie mają nic wspólnego z Twoim problemem, może to oznaczać, że lepiej poszukać lepszego terapeuty.
Czy zachowuje zdrowy kontakt emocjonalny?
Terapeuta powinien sprawić, że pacjent będzie czuć się komfortowo, ale nigdy nie powinien przekraczać emocjonalnych granic.
Twoja relacja z psychologiem musi opierać się na zaufaniu, ale nie powinna wychodzić poza stosunki formalne. Na przykład fizyczna atrakcyjność jest uważana za przeszkodę udanej interwencji terapeutycznej w większości dziedzin psychologii.
Czy słucha aktywnie?
Jak psycholog może leczyć swoich pacjentów, jeśli nie słucha ich aktywnie? Twoje emocje są delikatne i narażone na zranienie podczas terapii, kiedy otwierasz się przed specjalistą. Dlatego każdy z pięciu zmysłów psychologa musi być czujny.
Musi on wiedzieć, jak interpretować wszystkie Twoje słowa i gesty, a przynajmniej poświęcić całą uwagę na to, aby spróbować je zinterpretować. W przeciwnym razie będzie mu brakować kontaktu z Tobą i pominie ważne szczegóły, które mogłyby pomóc w rozwiązaniu problemu.
„Zdolność do przebywania w chwili obecnej jest istotnym czynnikiem wpływającym na zdrowie psychiczne”.
-Abraham Maslow-
Czy czujesz, że Twój problem jest dla niego rzeczywiście ważny?
To, co dla jednej osoby może być trywialne, dla kogoś innego może być ogromnym problemem pełnym kłopotliwych odgałęzień.
Z tego powodu specjalista powinien określić znaczenie wszystkich problemów pacjenta. Jeśli je zminimalizuje, zamiast szczerze ocenić, nie zrozumie dobrze objawów lub nie będzie w stanie udzielić odpowiedniej pomocy.
Rozmawia z Tobą o innych pacjentach?
Terapeuci zobowiązani są do zachowania poufności informacji o pacjentach.
Nigdy nie powinni rozmawiać z Tobą o problemach innych pacjentów, ani na odwrót. Jeśli uważasz, że udostępnia Ci prywatne informacje o innych pacjentach, możesz uznać to za nadużycie zaufania i zgłosić to.
Czy rozumie Twój system wartości?
Każdy ma swój własny system wartości i może się zdarzyć, że Ty i Twój psycholog będziecie mieć odmienne przekonania, ale to nie daje mu prawa do kwestionowania Twojego zdania.
Jeśli Twój psycholog ocenia Cię i zachowuje się, jakby myślał, że jego przekonania są lepsze od Twoich, popełnia błąd. Może nie podobać mu się Twój sposób myślenia, ale musi go uszanować.
Czy odwołuje się do innych specjalistów?
Niektóre problemy nie mogą być rozwiązane tylko dzięki psychologii. Inni specjaliści, na przykład dietetycy również mogą być pomocni. Może się również zdarzyć, że terapeuta po prostu nie będzie w stanie zaoferować Ci więcej porad. W takim momencie powinien zwrócić się do innego specjalisty. Jeśli tego nie robi, zaniedbuje Cię.
„Psychologia pomaga zmierzyć prawdopodobieństwo osiągnięcia celu”.
-Edward Thorndike-
Jeśli uważasz, że jesteś w rękach złego psychologa, natychmiast przestań umawiać się z nim na kolejne wizyty.
Nie obwiniaj się – psycholog nie wyświadcza Ci żadnej przysługi. Upewnij się, że Twój psycholog nie ma powyższych cech, ponieważ niestety, nie każdy, kto nazywa siebie terapeutą posiada odpowiednią wiedzę i stosunek do pracy, aby udzielić Ci należytej pomocy.