Deklaracja z Cambridge: zwierzęta są świadomymi istotami

Deklaracja z Cambridge była kamieniem milowym w nauce, ale przede wszystkim punktem zwrotnym w relacji między człowiekiem a naturą. Kilku najbardziej prestiżowych naukowców na świecie zebrało się razem, aby wysnuć ostateczny wniosek: zwierzęta są świadomymi istotami.

Manifest ten został ogłoszony po kilku konferencjach, na których dyskutowano na temat świadomości u ludzi i zwierząt. Deklaracja z Cambridge została opracowana przez międzynarodową grupę neurologów, neurofarmakologów, neurofizjologów, neuroanatomów i neurobiologów obliczeniowych w obecności Stephena Hawkinga.

Co jednak znaczy stwierdzenie, że zwierzęta są świadomymi istotami? Generalnie oznacza to, że postrzegają swoje istnienie i otaczający ich świat. Co więcej, dostrzegają różnicę między swoim bytem a bytem innych, a także między swoim indywidualnym istnieniem a bytem innych.

Zobaczmy, jakie inne twierdzenia zostały zawarte w Deklaracji z Cambridge.

„Doszliśmy do konsensusu, że być może teraz nadszedł czas, aby wygłosić oświadczenie dla opinii publicznej… Dla każdego w tej sali może być oczywiste, że zwierzęta mają świadomość; nie jest to oczywiste dla reszty świata”.

-Philip Low-

Deklaracja z Cambridge

Deklaracja z Cambridge została złożona 7 lipca 2012 roku na Uniwersytecie Cambridge (Wielka Brytania). Neurobiolog Philip Low był odpowiedzialny za przygotowanie ostatecznego manifestu. Jest jednym z najbardziej cenionych na świecie ekspertów w dziedzinie badań nad układem nerwowym zwierząt.

Naukowcy uznali, że istnieje potrzeba złożenia takiego oświadczenia, ponieważ wcześniej twierdzono, że zwierzęta nie posiadają świadomości. Opierało się to na założeniu, że świadomość zależy od kory nowej, obszaru unikalnego dla ludzkiego mózgu.

Jednak postępy w neuronauce wykazały, że obszary mózgu, które odróżniają ludzi od innych zwierząt, nie są związane ze świadomością. Ponadto mózgi innych zwierząt są znacznie bardziej złożone pod pewnymi innymi aspektami w porównaniu z mózgami ludzi.

Zwierzęta i świadomość

W Deklaracji z Cambridge ustalono nie tylko, że zwierzęta są świadome swojego istnienia i świata. Zwrócono również uwagę, że ta świadomość pozwala im doświadczać stanów przyjemności i szczęścia, a także bólu i cierpienia.

Eksperci wskazali, że u ludzi stany afektywne wywołują pobudzenie w podkorowych sieciach neuronowych. Badania wykazały, że dzieje się tak również u zwierząt. Zostało to zweryfikowane poprzez wywołanie sztucznego wzbudzenia pewnych obszarów mózgu. Zarówno u ludzi, jak i u zwierząt rezultatem był pewien stan afektywny. Stwierdzono zatem, że zwierzęta doświadczają emocji i uczuć w podobny sposób jak ludzie.

Odniesiono się również do eksperymentów przeprowadzonych z halucynogenami. Jak wiemy, substancje te powodują widoczną zmianę świadomości u ludzi. W różnych eksperymentach tego typu produkt podawano zwierzętom, a wyniki były podobne. Sugeruje to, że odczucia emocjonalne nie różnią się tak bardzo między naszym gatunkiem a innymi.

Odkryto również inne ciekawe fakty:

• Nie jest jasne, w jaki sposób bardziej rozwinięte zwierzęta (inne niż ludzie) zmieniają swoją świadomość.
• Żadne zwierzę nie jest masochistą. Wykonują celowe działania, w celu zapewnienia sobie dobrobytu, poza zwykłym instynktem.
• U wielu zwierząt półkule mózgowe nie są połączone. Nie wiadomo, czy to sugeruje, że mają więcej niż jeden rodzaj świadomości.
• Słonie, sroki, delfiny i niektóre ryby rozpoznają się w lustrze.

Implikacje Deklaracji z Cambridge

Najważniejszym aspektem Deklaracji z Cambridge jest to, że jasno stwierdza ona, że zwierzęta są istotami świadomymi, a zatem „czującymi”. Oznacza to, że mają zdolność doświadczania sytuacji jako pozytywnych lub negatywnych oraz odczuwania szczęścia lub cierpienia.

Kluczowy wpływ tego manifestu polega na tym, że kwestionuje on wszystkie działania, które wiążą się z jakąś formą znęcania się nad zwierzętami. Obejmują one od walk byków po przemysłową produkcję zwierząt do spożycia ich mięsa.

Na koniec należy zauważyć, że naukowcy, którzy opracowali Deklarację z Cambridge, odnosili się do ssaków, ptaków i „wielu innych stworzeń”, takich jak ośmiornice. Bez wątpienia jest to jedna z wielu kwestii, które prawdopodobnie zmienią świat w najbliższej przyszłości.